مرز طولانی ایران و عراق فرصت طلایی برای سودجویان

در حالی که برخی فعالان صنفی نسبت به سوءمدیریت و نقش سوداگران در گرانی گوشت هشدار می‌دهند، نظرات مسئولان دولتی و نهادهای تأمین دام گاهی با این دیدگاه‌ها متفاوت است. همانطور که مهر گزارش کرده با وجود جایگاه ایران به عنوان یکی از تولیدکنندگان بزرگ گوشت قرمز در منطقه، مسیر قاچاق همچنان باز است. دام‌های سبک سر از عمان درمی‌آورند و دام‌های سنگین از مرز سلیمانیه به عراق می‌روند.

کاهش واردات نهاده‌های دامی و افزایش زنجیره‌ای قیمت

مجتبی عالی، مدیرعامل اتحادیه مرکزی تعاونی کشاورزی دامداران ایران، هم به مهر گفت که مشکلاتی در عرضه و قیمت گوشت وجود دارد اما اظهارنظرها درباره وضعیت بازار دام با این دیدگاه‌ها تفاوت دارد.

همچنین فرود عسگری، رئیس کل گمرک ایران، درباره کاهش واردات و افزایش نهاده‌های دامی به ایلنا گفت که در چهار ماهه نخست امسال واردات غلات و نهاده‌های دامی با کاهش ۱۴ درصدی روبه‌رو شده و روند ترخیص کالاهای اساسی در این بخش منفی شده است.

این موضوع اهمیت زیادی برای بخش دامداری کشور دارد؛ چرا که غلات و نهاده‌های دامی، خوراک اصلی دام‌های سبک و سنگین به شمار می‌آید. کاهش واردات نهاده‌ها موجب افزایش قیمت خوراک دام در بازار آزاد شده و فشار سنگینی را بر تولیدکنندگان تحمیل می‌کند. بسیاری از دامداران ناچار می‌شوند بخشی از نیاز خود را از بازار آزاد با قیمت بالا تأمین کنند که در نتیجه هزینه تولید گوشت افزایش می‌یابد.

در نهایت، مجموعه این عوامل از کاهش واردات نهاده‌های دامی تا گرانی خوراک و فشار بر تولیدکننده، همگی می‌تواند مستقیم بر بازار دام و گوشت کشور اثر بگذارد و نتیجه آن در نهایت در سفره مردم با افزایش قیمت گوشت قرمز نمایان شود.

منصور پوریان، رئیس شورای تأمین دام، درباره قاچاق دام گفت: دام سنگین به دلیل جثه و حجم زیاد، قاچاق و جابه‌جایی آن غیرممکن است. قاچاق بیشتر مربوط به دام‌های سبک است.

احتمال خروج قاچاق دام از طریق آب به عمان بسیار کم است

او ادامه داد: با توجه به شرایط امنیتی منطقه و اتفاقات جنگ ۱۲ روزه، احتمال خروج دام از طریق آب به عمان بسیار کم است. گرمای شدید و شرایط جوی نیز باعث می‌شود دام تاب‌آوری لازم برای جابجایی طولانی را نداشته باشد و امکان تلف شدن آن زیاد است.

او همچنین درباره احتمال قاچاق به عراق توضیح داد: مرز گسترده‌ای بین ایران و عراق وجود دارد و نمی‌توان احتمال قاچاق را کامل انکار کرد، اما در دام سنگین این موضوع عملی نیست و جابه‌جایی آن غیرممکن است.

پوریان در خصوص وضعیت بازار اظهار کرد: در فصل تابستان عرضه دام زیاد است و مصرف خانوار کاهش دارد. بخش زیادی از دام‌ها برای پرواربندی خریداری می‌شوند و این نشان‌دهنده تولید و عرضه مناسب است و خللی در تأمین گوشت وجود ندارد، اما موضوع نهاده‌های دامی همچنان مهم است.

او با اشاره به نهاده‌ها تشریح کرد: در بازار آزاد نهاده‌های دامی فراوان اما قیمت آن گران است، در حالی که نهاده دولتی در سامانه بازارگاه کمیاب شده است. اگر دولت بتواند تأمین نهاده دولتی را روان‌سازی کند، سطح پرواربندی افزایش می‌یابد و فشار بر تولیدکنندگان کاهش می‌یابد.

وی تأکید کرد: ترمیم گله‌های آسیب‌دیده و افزایش نهاده دولتی، تولید گوشت قرمز را پایدار می‌کند.

رئیس شورای تأمین دام در مورد قیمت دام گفت: افزایش یا کاهش قیمت به عرضه و تقاضا بستگی دارد. با توجه به وفور دام، افزایش قیمت فعلاً پیش‌بینی نمی‌شود. با این حال، قیمت نهاده های دامی در بازار آزاد باعث افزایش هزینه تولید می‌شود.

وی درباره قیمت دام سبک و لاشه توضیح داد: دام سبک زنده حدود ۳۰۰ هزار تومان و لاشه آن بین ۶۲۰ تا ۶۵۰ هزار تومان است. اما قیمت نهایی گوشت در بازار به هزینه تولید مرتبط نیست و تحت تأثیر سازوکارهای توزیع، اصناف عرضه‌کننده، شرکت‌های بسته‌بندی و واسطه‌ها تعیین می‌شود.

او در پایان خاطرنشان کرد: سیستم عرضه و بسته‌بندی گوشت باعث افزایش قیمت در بازار می‌شود، طوری که قیمت گوشت گرم به مراتب بالاتر از قیمت لاشه و دام زنده است. همچنین، عرضه گوشت منجمد متفاوت است و قیمت آن ثابت‌تر و مشخص‌تر است، در حالی که قیمت گوشت گرم در بازار بسیار نوسان دارد.