بازار مسکن با شاهکار دولت پزشکیان قفل شد

گسترش نیوز: برخی کارشناسان، ریشه این پدیده را در انتظارات تورمی می‌دانند. تجربه سال‌های گذشته به بسیاری از مردم، به‌ویژه مالکان مسکن، آموخته که کاهش قیمت‌ها در ایران پدیده‌ای موقتی است و بازارها، دیر یا زود، وارد فاز صعودی می‌شوند. همین نگاه باعث شده تا فروشندگان، حتی در زمان رکود عمیق و نبود خریدار، از فروش ملک با قیمت پایین‌تر امتناع کنند و در انتظار بازگشت رونق یا جهش‌های قیمتی بمانند.

در کنار انتظارات تورمی، نوعی«توهم قیمتی» نیز در میان بخشی از فروشندگان دیده می‌شود؛ بدین معنا که مالک، ارزش ملک خود را نه بر اساس معیارهای واقعی و معاملات مشابه، بلکه بر مبنای ذهنیت یا قیمت‌های گذشته تعیین می‌کند. این نگاه، موجب فاصله گرفتن قیمت‌های پیشنهادی از واقعیت‌های اقتصادی شده و عملاً توان چانه‌زنی را از خریداران سلب کرده است. در نتیجه، نوعی بن‌بست روانی در بازار شکل گرفته که فروش را به یک آرزوی دور از دسترس تبدیل کرده است.

همچنین نباید از تفاوت نگرش میان فروشندگان مصرفی و فروشندگان سرمایه‌گذار غافل شد. فروشندگان مصرفی معمولاً به دلایل عاطفی یا نگرانی از ناتوانی در خرید جایگزین، حاضر به کاهش قیمت نمی‌شوند؛ در حالی که برخی سرمایه‌گذاران، که نگاهشان به بازار اقتصادی‌تر است، ممکن است با انعطاف بیشتر و تعدیل قیمت، به دنبال خروج سریع‌تر از بازار باشند. این تفاوت دیدگاه، یکی دیگر از دلایل پایداری قیمت‌ها در شرایط رکود است.

مجموعه این عوامل باعث شده تا بازار مسکن در وضعیتی ایستا و سردرگم قرار گیرد. خریدارانی که منتظر کاهش قیمت هستند، با قیمت‌هایی مواجه می‌شوند که فرسنگ‌ها با توان واقعی‌شان فاصله دارد، و فروشندگانی که به دلیل انتظارات یا باورهای ذهنی خود، تمایلی به کاهش نرخ ندارند. در چنین شرایطی، شناخت دقیق این رفتارها می‌تواند راه را برای تحلیل علمی‌تر تحولات بازار هموار کند و مبنای سیاست‌گذاری‌های واقع‌بینانه‌تری قرار گیرد.

گسترش نیوز در این راستا، گفتگویی با کارشناس حوزه مسکن و شهرسازی انجام داده است که در ادامه می خوانید.

رکود تورمی و چشم‌انداز نگران‌کننده

ناصر چمنی در خصوص رکود فعلی بازار و کاهش سطح تقاضا گفت: متأسفانه در سایه‌ شرایط ناپایدار اقتصادی و آینده‌ نامعلومی که پیش‌ روی کشور قرار دارد، بحران‌های حوزه‌ مسکن روز به روز ابعاد گسترده‌تری به خود می‌گیرد. در سال‌های اخیر، تقریباً تمامی بازارهای مالی از طلا و ارز گرفته تا خودرو و مسکن، تحت تأثیر مستقیم نوسانات لحظه‌ای قیمت‌ها قرار گرفته‌اند.

او ادامه داد: در چنین فضایی، صاحبان املاک نیز بر اساس نرخ‌های رایج در بازارهای مرجع، اقدام به قیمت‌گذاری می‌کنند؛ امری که در بسیاری موارد باعث بروز اختلافات گسترده میان فروشندگان و خریداران شده است. نگاه مالک به ملک خود، نه به‌عنوان سرپناه، بلکه به‌مثابه‌ یک سرمایه‌گذاری بلندمدت و ابزاری برای حفظ ارزش دارایی‌اش شکل گرفته؛ رویکردی که در بسیاری از کشورهای توسعه‌یافته جایگاهی ندارد و ریشه در سیاست‌های نادرست اقتصادی دارد.

چمنی افزود: در همین حال، افزایش مداوم قیمت خانه نه‌تنها به زیان مصرف‌کنندگان، بلکه حتی به ضرر انبوه‌سازان نیز تمام شده است؛ چرا که کاهش توان خرید مردم عملاً تقاضای واقعی را از بازار حذف کرده و چرخه ساخت و فروش را مختل کرده است. در شرایطی که با رکود تورمی شدیدی مواجه هستیم، حتی در برخی مناطق پایتخت و شهرهای اطراف، کاهش قیمت نیز به چشم می‌خورد.

وی در پایان اضافه کرد: با این حال، بسیاری از مالکان به دلیل هراس از زیان‌های احتمالی یا کاهش ارزش سرمایه‌شان، حاضر به فروش ملک با قیمت‌های پایین‌تر نیستند. تداوم این وضعیت، در نبود سیاست‌گذاری مؤثر از سوی دولت، می‌تواند زمینه‌ساز بحران‌هایی عمیق‌تر شود. شکاف میان موجران و مستاجران بیشتر خواهد شد و بازار به‌جای بازگشت به تعادل، به سمت بی‌ثباتی هرچه بیشتر حرکت خواهد کرد. متأسفانه با توجه به سردرگمی دولت آقای پزشکیان و نبود راهبردی روشن، چشم‌انداز بازار مسکن نه‌تنها امیدوارکننده نیست، بلکه بسیار نگران‌کننده و رو به وخامت است.

در صورت تمایل به پیگیری اخبار روز حوزه مسکن و آخرین تحولات در بازار اجاره، سرویس راه و مسکن پایگاه خبری گسترش نیوز را دنبال کنید.