پیام باورنکردنی عراق به ایران | کشور همسایه پشت دوستش را خالی کرد

اعلام اخیر شرکت هواپیمایی عراق مبنی بر ممنوعیت ورود هواپیماهای MD (مک‌دانل داگلاس) به فرودگاه‌های این کشور، موجی از نگرانی را در میان زائران اربعین و مسئولان ایرانی برانگیخته است. این تصمیم در آستانه ایام پر رفت‌وآمد اربعین، نه‌تنها بر برنامه‌ریزی‌های قبلی اثر منفی گذاشته، بلکه بار دیگر بحث همکاری ضعیف طرف عراقی در تأمین زیرساخت‌های زائرپذیری را برجسته کرده است.

در شرایطی که میلیون‌ها زائر ایرانی قصد سفر به عراق را دارند، کاهش ظرفیت پروازی می‌تواند نظم و امنیت این سفر عظیم را تحت تاثیر قرار دهد.

هواپیماهای MD به‌رغم عمر بالا، هنوز بخش مهمی از ناوگان هوایی ایران را تشکیل می‌دهند. این پرنده‌ها خصوصاً در ایام پیک سفر مانند اربعین، سهم قابل توجهی در جابه‌جایی هوایی ایفا می‌کنند. حال با کنار گذاشتن آن‌ها از چرخه پرواز به عراق، نه‌تنها بخشی از ظرفیت حمل‌ونقل از دست می‌رود، بلکه فشار مضاعفی بر سایر هواپیماها و فرودگاه‌های ایران وارد می‌شود. این موضوع ممکن است منجر به افزایش قیمت بلیت، تأخیر در پروازها و حتی لغو برخی مسیرها شود.

نکته قابل تأمل، زمان اعلام این تصمیم است. اعلام ناگهانی چنین محدودیتی، بدون هماهنگی قبلی با مقامات ایرانی، حاکی از بی‌توجهی عراق به نیازهای زائران و ناتوانی در مدیریت سفرهای مذهبی بین‌المللی است. این تصمیم نه‌تنها خلاف روح همکاری میان دو کشور همسایه در ایام اربعین است، بلکه بار دیگر نگاه امنیت‌محور و گاه محدودگرای عراق در قبال زائران ایرانی را نشان می‌دهد. در چنین شرایطی، ضرورت گفت‌وگو و مذاکره فوری میان مقامات هوایی دو کشور کاملاً احساس می‌شود.

دولت عراق در سال‌های گذشته نیز سابقه تصمیم‌گیری‌های مشابه را داشته که یا با تأخیر در صدور ویزا همراه بوده، یا زیرساخت‌های مناسب برای میزبانی از جمعیت میلیونی زائران فراهم نشده است. در حالی که ایران تمام تلاش خود را برای تسهیل سفر زائران انجام داده، این‌گونه اقدامات یک‌طرفه، ضربه‌زننده به اعتماد عمومی و نظم مراسم مذهبی بزرگ مانند اربعین است. شایسته است دو کشور با تکیه بر توافقات پیشین و احترام به حقوق زائران، به‌سمت همگرایی و تسهیل‌گری حرکت کنند، نه محدودسازی.

بلاتکلیفی زائران وارد فاز تازه شد

در نهایت باید گفت این تصمیم فنی، ابعاد اجتماعی، سیاسی و مذهبی مهمی دارد. اگرچه عراق ممکن است دلایلی فنی برای این ممنوعیت داشته باشد، اما نباید فراموش کرد که مناسک اربعین از بزرگ‌ترین جلوه‌های همبستگی امت اسلامی است و تصمیمات ناگهانی و یک‌جانبه، پیامدهایی فراتر از حوزه هوایی خواهد داشت. زائران، انتظار پاسخگو بودن و هماهنگی بیشتر را دارند، نه آن‌که در آستانه سفر مقدس خود، با بلاتکلیفی، گرانی و ناهماهنگی روبرو شوند.

دبیر انجمن شرکت‌های هواپیمایی گفت: شرکت هواپیمایی عراق اخیرا اعلام کرده که هواپیماهای MD نمی‌توانند وارد فرودگاه‌های این کشور شوند و همین موضوع باعث می‌شود که ظرفیت برای جابه جایی زائران کمتر شود.

مقصود اسعدی سامانی، دبیر انجمن شرکت‌های هواپیمایی درباره تعیین قیمت بلیت اربعین و چرایی افزایش قیمت آن نسبت به سال گذشته اظهار داشت: شرکت ها برای تعیین قیمت‌ بلیت پروازهای اربعین سازمان هواپیمایی کشوری هماهنگ بودیم. برای بلیت پروازهای اربعین در بازه زمانی ١٧ تا ٢٧ مرداد ماه قیمت ثابت تعیین شده و بلیت تهران- نجف و بالعکس ١٨ میلیون و از فرودگاه‌های شرقی کشورمان مانند مشهد ٢٢ میلیون تومان نرخ‌گذاری شده‌است. 

وی با اشاره به افزایش هزینه‌های قابل توجه علمیات پروازی نسبت به اربعین سال گذشته، گفت: در حالی که سال گذشته نرخ دلار برای شرکت‌های هواپیمایی ۴۴ هزار تومان بود، این عدد امسال با نرخ بالای ٧٠ هزار تومان به دست شرکت‌ها می‌رسد، تنها یک نمونه هزینه ارزی برقراری پروازهای نجف به این اندازه افزایش پیدا کرده‌است. 

مردم می‌توانند بلیت‌های نجف را همین امروز تهیه کنند

دبیر انجمن شرکت‌های هواپیمایی ادامه داد: از سوی دیگر ٢۴ برابر نرخ سوخت هواپیما افزایش پیدا کرده‌ است، علاوه بر این موضوعات باید توجه داشت که فرودگاه نجف یکی از فرودگاه‌های گران دنیا محسوب می‌شود و حدود ١٢ هزار دلار هزینه ارزی شرکت‌ها به فرودگاه نجف است، و فرودگاه نجف به ازای هر مسافر ٣٠ دلار عوارضی فرودگاهی دریافت می‌کند.

اسعدی سامانی با تاکید بر اینکه سودی عاید شرکت‌های هواپیمایی برای انجام پروازهای اربعین نمی‌شود، گفت: برای انجام پروازهای اربعین هزینه‌ها سر به سر هستند و شرکت‌ها سودی کسب نمی‌کنند و اساس بحث اربعین برای شرکت‌های هواپیمایی بحث سود نیست.

وی در پاسخ به این سوال که فروش بلیت اربعین از چه زمانی آغاز می‌شود، تاکید کرد: قیمت اعلام شده ١٨ تا ٢٢ میلیون تومان برای بازه زمانی ١٧ تا ٢٧ مرداد ماه است که به زودی پیش فروش این بلیت‌ها عرضه می‌شوند. البته مردم می‌توانند بلیت‌های برنامه‌ای نجف را همین امروز هم تهیه کنند.

دبیر انجمن شرکت‌های هواپیمایی از محدودیت جدید کشور عراق برای ورود هواپیما خبر داد و گفت: شرکت هواپیمایی عراق اخیرا اعلام کرده که هواپیماهای MD نمی‌توانند وارد فرودگاه‌های این کشور شوند و همین موضوع باعث می‌شود که ظرفیت برای جابه جایی زائران کمتر شود. از سوی دیگر باید محدودیت ساعتی برای انجام پروازها را هم در نظر بگیریم و  همچنین باید توجه داشت که هواپیماهای پروازهای اربعین در ایام پیک یکسر خالی عملیات پروازی را انجام می‌دهند.