شوک ۱۰ ریشتری اتباع به بازار مسکن | دنیا به کام مستاجران شد

از آنجا که اتباع افغان در مشاغل خدماتی، ساختمانی و کارگری فعال‌اند، با افزایش جمعیت‌شان، تقاضا برای سکونت نیز رشد می‌کند؛ اما این تقاضا به‌دلیل ناتوانی اقتصادی در خرید، اغلب به بخش اجاره‌نشینی محدود می‌شود.

با این حال، صاحبان املاک با آگاهی از این نیاز همیشگی، قیمت اجاره‌بها را افزایش می‌دهند، که به‌ویژه در مناطقی که تمرکز اتباع بیشتر است، به رشد افسارگسیخته نرخ‌ها منجر شده است.

در برخی مناطق نیز، گروه‌هایی از سرمایه‌گذاران با خرید و تجمیع واحدهای فرسوده برای اجاره به اتباع خارجی، بازار را از حالت تعادل خارج کرده و نقش منفی در تورم ملکی ایفا کرده‌اند. در مجموع، اگرچه حضور اتباع افغان تنها عامل افزایش قیمت مسکن نیست، اما در کنار سایر عوامل ساختاری مانند کاهش عرضه، تورم عمومی و ضعف سیاست‌گذاری، یکی از دلایل مؤثر در رشد قیمت‌ها به‌ویژه در بخش اجاره محسوب می‌شود.

طرح ساماندهی اتباع بیگانه که از ۱۵ فروردین با همکاری نیروی انتظامی و دستگاه های نظارتی و قضایی با جدیت آغاز و ادامه دارد، طبق گفته عضو هیئت نمایندگان اتاق اصناف ایران، باعث کاهش محسوس اجاره‌ بها در تهران شده است.

عضو هیئت نمایندگان اتاق اصناف ایران با اشاره به اثرات طرح دولت در ساماندهی اتباع خارجی غیرمجاز گفت: کاهش حضور این افراد در مناطق پرجمعیت، به‌ویژه حاشیه‌نشین‌های جنوب تهران، منجر به افت محسوس نرخ اجاره‌بها در هفته‌های اخیر شده است.

طبق اعلام اتاق اصناف ایران، محسن اصفهانی‌نسب با بیان اینکه برخی از سایت‌های اینترنتی باعث التهاب بازار مسکن شده‌اند، اظهار کرد: بنده شخصاً در خصوص توقف فعالیت این سایت‌ها نامه‌نگاری کرده‌ام. متأسفانه در بسیاری از آگهی‌های منتشرشده در این سایت‌ها،  نه ملکی وجود دارد و نه سندی، بلکه آگهی‌ها کپی‌برداری شده و افراد سودجو از این طریق اقدام به کلاهبرداری و یا فروش ملک به قیمت بسیار بالاتر می‌کنند. در سال‌های اخیر تعداد زیادی از مردم در همین زمینه متضرر شده‌اند. در واقع هم موضوع کلاهبرداری هست و هم گرانفروشی.

آغاز ریزش قیمت مسکن همزمان با خروج اتباع

نماینده استان تهران در هیئت نمایندگان اتاق اصناف ایران با اشاره به سامانه ثبت معاملات املاک موسوم به کاتب افزود: سامانه کاتب که از تاریخ ۴ خرداد ۱۴۰۳ بر اساس قانون الزام راه‌اندازی شده، توانسته نقش مؤثری در کاهش تخلفات حوزه املاک ایفا کند. با این حال، در روزهای اخیر دسترسی به این سامانه با اختلال مواجه شده و برخی گزینه‌ها از جمله ثبت اسناد دفترچه‌ای و موارد غیرشمول حذف شده‌اند که موجب بروز مشکلاتی برای مشاوران املاک در سراسر کشور شده است. پیگیری‌ها و نامه‌نگاری‌هایی جهت حل این مسئله انجام شده است.

وی همچنین به تأثیر سیاست‌های دولت در خصوص اتباع خارجی غیرمجاز بر بازار اجاره مسکن اشاره کرد و گفت: از زمان آغاز روند اخراج اتباع غیرمجاز، شاهد کاهش محسوسی در نرخ اجاره‌بها در مناطقی بوده‌ایم که پیش‌تر تمرکز جمعیتی این افراد بالا بود؛ از جمله در حاشیه‌نشین‌های جنوب تهران. اتباع غیرمجاز یکی از عوامل مؤثر در افزایش قیمت مسکن در این مناطق به شمار می‌روند.

اصفهانی‌نسب در پایان گفت: با به‌روز شدن سامانه‌ها و اجرای قوانین جدید، تخلفات مشاوران املاک در سال‌های اخیر به‌شدت کاهش یافته است. شهروندان می‌توانند گزارش‌های خود را به اتحادیه مشاوران املاک یا اتاق‌های اصناف ارائه کنند. این نهادها دارای واحدهای بازرسی فعال هستند و به شکایات رسیدگی می‌شود.