چین برای آمریکا دام جدید گذاشت

دولت ایالات متحده به گزارش‌های منتشرشده درباره توافق احتمالی میان اپل و شرکت فناوری چینی علی‌بابا با نگرانی جدی می‌نگرد. بر اساس گزارشی از نیویورک‌تایمز، این همکاری که قرار است قابلیت‌های هوش مصنوعی علی‌بابا را به آیفون‌های عرضه‌شده در بازار چین اضافه کند، زنگ هشدار را در محافل سیاسی و امنیتی واشنگتن به صدا درآورده است. این موضوع توجه ویژه دولت دونالد ترامپ و اعضای کنگره آمریکا را به‌دنبال داشته و احتمال تبعات امنیتی چنین توافقی به یکی از موضوعات مورد بحث در سیاست‌گذاری فناوری ایالات متحده تبدیل شده است.

به‌نقل از منابع آگاه، مقام‌های کاخ سفید و اعضای کمیته منتخب مجلس نمایندگان در امور چین، مستقیما با مدیران اپل وارد گفتگو شده‌اند و درباره جزئیات این همکاری پرسش‌هایی را مطرح کرده‌اند. بخش عمده سوال‌ها بر این محور بوده که چه داده‌هایی ممکن است در اختیار علی‌بابا قرار بگیرد و آیا اپل برای پیشبرد این همکاری، توافقی با نهادهای نظارتی چین داشته یا نه. گفته شده مدیران اپل نتوانسته‌اند پاسخ‌های مشخص و کاملی به این پرسش‌ها ارائه دهند.

یک نماینده دموکرات که عضو ارشد کمیته اطلاعاتی مجلس است، در بیانیه‌ای هشدار داده که شرکت علی‌بابا، یکی از نمونه‌های برجسته پیوند راهبردی میان بخش نظامی و غیرنظامی دولت چین به شمار می‌رود. او همکاری اپل، آن هم بدون شفافیت لازم، با علی بابا را «بسیار نگران‌کننده» خواند.

تا زمان انتشار این گزارش، تنها شرکت علی‌بابا تایید کرده که توافقی صورت گرفته، اما اپل تاکنون هیچ اطلاعیه‌ای صادر نکرده است. سکوت اپل باعث تشدید تردیدها نسبت به ماهیت این همکاری شده، به‌ویژه در شرایطی که روابط تجاری و فناوری میان آمریکا و چین تحت فشارهای روزافزون قرار دارد.

چالش تازه اپل در فضای پرتنش روابط آمریکا و چین

روابط اقتصادی آمریکا و چین طی سال‌های گذشته بارها دچار تنش شده و شرکت‌هایی مانند اپل در خط مقدم این منازعات قرار گرفته‌اند. اپل پیش از این نیز با نوسان تعرفه‌های وارداتی کالاهای چینی به آمریکا مواجه بوده که موجب اختلال در زنجیره تامین و برنامه‌ریزی‌های مالی شرکت شده است.

همکاری با شرکت‌های چینی در حوزه فناوری، به‌ویژه آن‌هایی که رابطه نزدیکی با حاکمیت دارند، اکنون بیش از گذشته تحت نظارت نهادهای آمریکایی قرار گرفته است. این نگرانی وجود دارد که انتقال حتی بخشی از داده‌های کاربران به شرکت‌های چینی، پیامدهای امنیتی داشته باشد یا موجب وابستگی فناوری به منابع خارجی شود.

درحالی‌که ارزش بازار اپل به‌تنهایی بیش از ۲.۸ تریلیون دلار برآورد می‌شود، تصمیمات این شرکت در مورد همکاری‌های فناوری، نه‌تنها پیامدهای اقتصادی بلکه پیامدهای ژئوپلیتیک نیز به همراه دارد. طبق آمارها، بیش از ۱۹ درصد از درآمد سالانه اپل از بازار چین به‌دست می‌آید، بنابراین هرگونه تغییر در سیاست‌های پکن یا واکنش واشنگتن می‌تواند به‌طور مستقیم بر سودآوری شرکت اثر بگذارد.

با توجه به ابعاد استراتژیک این موضوع، انتظار می‌رود پرسشگری از سوی قانون‌گذاران آمریکایی ادامه پیدا کند. به‌ویژه درباره اینکه شرکت‌های آمریکایی در فضای محدودکننده قوانین چینی تا چه اندازه اجازه حفاظت از داده‌ها، استقلال فناوری و شفافیت در تصمیم‌گیری دارند.