واکنش وزارت صمت به بالا رفتن قیمت کالاهای اساسی

قیمت کالاهای اساسی در بازار همچنان روند رو به رشد خود را ادامه می‌دهند. بازار راه خود را می‌رود و دولت راه خود را. رییس جمهور می‌گوید که اعضای کابینه باید سیاست تثبیت قیمتها را در پیش گیرند و دولتمردان هم، سمت فروش اینترنتی کالاهای اساسی می‌روند تا به خیال خود، مسیری جذاب را برای کنترل قیمتها و نظارت بر بازار در پیش گیرند، غافل از اینکه بازار راه و رسم خود را دارد و با این قصه‌ها به خواب خرگوشی نمی‌رود.

مدت زیادی است که دولت تلاش دارد بازار کالاهای اساسی را آرام نگاه دارد و اگرچه تا حدودی هم از التهابات حداکثری کاسته است، اما بازار با واقعیت‌هایی دست و پنجه نرم می‌کند که بعضا به دلیل رفتارها و گفته‌های برخی اعضای کابینه و گمانه‌زنی‌هایی است که برخی فعالان بازار انجام می‌دهند؛ به خصوص اینکه حرکتهای رفت و برگشتی ارز ۴۲۰۰تومانی هم در این میانه بی‌تاثیر نبوده و شوک‌های مقطعی را به بازار وارد کرده، بدون اینکه در عمل، حذف این ارزهای رانتی به واقعیت بپیوندند.

اکنون آمارهای رسمی منتشر شده از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت هم به خوبی نشان می‌دهد که بازار راه خود را در پیش گرفته و خیلی به سیاست‌ها و مجموعه تصمیمات و گفته‌هایی که از سوی دولت اعلام می‌شود کاری ندارد؛ به همین دلیل است که علیرغم تاکیدات رییس دولت مبنی بر تثبیت قیمتها و اعلام مکرر وزرای مسئول تنظیم بازار مبنی بر ایجاد آرامش در بازار، اما از میان ۸ قلم کالای اساسی که در گزارشات وزارت صنعت، معدن و تجارت رصد و پایش می‌شود، هفت کالا با رشد قیمت در مهرماه نسبت به شهریورماه مواجه شده‌اند و تنها یک کالا با ارزانی مواجه شده است.

در این گزارش، برنج پاکستانی باسماتی درجه یک ۴ درصد، برنج تایلندی ۲.۴ درصد، برنج طارم ۷.۹ درصد، برنج هاشمی ۸.۴ درصد، شکر سفید ۱.۹ درصد، گوشت گوساله ۲.۳ درصد و گوشت مرغ تازه ۲.۳ درصد افزایش قیمت را در مهرماه امسال نسبت به شهریورماه تجربه کرده‌اند و فقط گوشت گوسفندی است که ۱.۱ درصد کاهش قیمت را تجربه کرده است.

بر اساس گزارش وزارت صمت، قیمت هر کیلوگرم گوشت مرغ تازه در مهرماه به ۲۷ هزار و ۹۸۱ تومان، گوشت گوساله ۱۳۲ هزار و ۲۴۳ تومان، شکر سفید ۱۴ هزار و ۶۱۵ تومان، برنج هاشمی ۴۶ هزار و ۴۲۵ تومان، برنج طارم ۴۷ هزار و ۳۳۱ تومان، برنج تایلندی ۱۶ هزار و ۴۶۰ تومان و برنج پاکستانی ۲۷ هزار و ۳۹۰ تومان در مهرماه امسال قیمتگذاری شده‌اند که این البته میانگین قیمت بازار است؛ در عین حال، قیمت هر کیلوگرم گوشت گوسفندی از ۱۳۴ هزار و ۱۹۲ تومان در شهریورماه ۱۴۰۰ به ۱۳۲ هزار و ۷۳۹ تومان رسیده است.

نکته حائز اهمیت آن است که قیمت هر کیلوگرم برنج پاکستانی در مهرماه امسال نسبت به مدت مشابه سال قبل ۱۷ درصد، برنج تایلندی ۲۹.۸ درصد، برنج طارم ۶۱.۳ درصد، برنج هاشمی ۶۱.۸ درصد، شکر سفید ۷۵.۸ درصد، گوشت گوساله ۶۰.۴ درصد، گوشت گوسفندی ۳۳.۵ درصد و گوشت مرغ تازه ۴۲.۳ درصد رشد را در این بازه زمانی تجربه کرده اند.

حالا علیرغم این گرانی‌ها، دولت صحبت از عرضه اینترنتی برنج، روغن و شکر از امروز چهارشنبه دهم آذرماه به میان آورده و آنگونه که مقامات دولتی اعلام کرده‌اند، قرار است در تهران علاوه بر عرضه مرغ منجمد و تخم مرغ با قیمت مصوب، شکر، روغن و برنج نیز از طریق سامانه بازرگان عرضه ‌شود که البته به موازات، کار توزیع اینترنتی مرغ منجمد و تخم مرغ در شهر‌های مشهد، شیراز و یزد نیز صورت خواهد گرفت.

نکته حائز اهمیت آن است که دولت برای توزیع این کالاها، یک مصرف سرانه برای مردم در نظر گرفته تا به اعتقاد خود، از احتکار و دلالی جلوگیری شود؛ در حالیکه به نظر می‌رسد با این شیوه که دولت در پیش گرفته، باز هم بازار سیاهی برای اجاره کارتهای ملی و مدارک هویتی افراد به وجود خواهد آمد؛ اگرچه دولت هدف از اجرای این طرح را، حذف واسطه‌ها و عرضه مستقیم محصولات و کالا‌های اساسی به مردم دانسته و می‌گوید هیچ کمبودی در عرضه محصولات وجود ندارد و به صورت هوشمند انبار عرضه محصولات شارژ می‌شود.

 به هر حال این گونه سیاستها بارها و بارها در پیشینه اقتصاد ایران به ثبت رسیده و مشخص نیست که چرا راهی که به بن بست می رسد دوباره به عنوان مسیری برای دستیابی به موفقیت از سوی دولتمردان انتخاب می‌شود.