فداحسین مالکی، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس با اشاره به پیام‌های متعدد آمریکا برای آغاز مذاکره با ایران، اعلام کرد که جمهوری اسلامی به دلیل بی‌اعتمادی عمیق به رویکرد واشنگتن، مذاکره‌ای را نمی‌پذیرد که با پیش‌شرط‌های تحمیلی و دیکته‌کردن مطالبات طرف مقابل همراه باشد. او تأکید کرد که ایران تنها مذاکره‌ای را دنبال می‌کند که در آن حقوق کشور حفظ شود.

وزیر امور خارجه آمریکا اعلام کرد که کارتل «دو لوس سولس» مستقر در ونزوئلا، به رهبری نیکلاس مادورو و نزدیکانش، از تاریخ ۲۴ نوامبر (سوم آذر) در فهرست سازمان‌های تروریستی خارجی قرار می‌گیرد. این تصمیم همزمان با استقرار ناو هواپیمابر «یو اس اس جرالد آر. فورد» در دریای کارائیب و برگزاری رزمایش‌های نظامی، به مثابه یک ضرب‌الاجل هفت روزه به دولت کاراکاس تلقی می‌شود و فشار شدیدی بر ونزوئلا وارد می‌کند. دونالد ترامپ نیز در اظهارات اخیر خود از احتمال گفت‌وگو با مادورو خبر داده است، اما تأکید کرده که اقدامات علیه قاچاق مواد مخدر بدون نیاز به تأیید کنگره انجام می‌شود.

عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس در واکنش به ادعای اخیر دونالد ترامپ درباره «درخواست مذاکره ایران»، این سخنان را «دروغ محض، عملیات روانی و تلاش برای پنهان‌کردن شکست‌ها» توصیف کرد و تأکید کرد جمهوری اسلامی هیچ‌گاه چنین درخواستی مطرح نکرده و تنها در قالب مذاکرات غیرمستقیم رفتار شفاف داشته است.

شبکه المیادین اعلام کرد که به پیش‌نویس قطعنامه‌ای دست یافته که تروئیکای اروپایی قصد دارند آن را در نشست پیش‌روی شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی علیه ایران ارائه کنند؛ قطعنامه‌ای که بر مبنای گزارش اخیر رافائل گروسی تنظیم شده و خواستار محدودیت‌های گسترده‌تر، گزارش‌دهی منظم و دسترسی‌های فوری‌تر درباره برنامه هسته‌ای ایران است.

دونالد ترامپ در تازه‌ترین اظهارات جنجالی خود، ضمن ادعای تمایل ایران به مذاکره، از بازگشت آمریکا به آزمایش‌های هسته‌ای، تغییر رویکرد در کنترل تسلیحات، شکایت میلیاردی از بی‌بی‌سی و تصمیمی نامشخص درباره ونزوئلا سخن گفت؛ ادعاهایی که در بحبوحه تنش‌های ژئوپلیتیک و هم‌زمان با انتقادات گسترده بین‌المللی مطرح شده‌اند.

ایران در حال بازتعریف چارچوب مذاکراتی خود با آمریکا بر پایه فرمول برجام و تجربه مذاکرات مسقط است؛ راهبردی که همزمان با عبور از بحران دیپلماتیک، انتقال پیام‌ها از طریق رسانه‌ها و ترسیم چشم‌انداز تعاملات آینده دنبال می‌شود. مرور مواضع اخیر مقامات ارشد سیاسی و دیپلماتیک کشور نشان می‌دهد که خطوط قرمز جمهوری اسلامی تغییر نکرده و مذاکره تنها در چارچوبی برابر و بدون ورود به موضوعات موشکی و منطقه‌ای ممکن خواهد بود.

وبسایت عراقی بغداد الیوم مدعی شد که هم‌زمان با افزایش تنش‌های منطقه‌ای و توقف طولانی‌مدت مذاکرات هسته‌ای، ایالات متحده پیامی را از طریق عمان برای ایران ارسال کرده است؛ پیامی که به گفته منابع دیپلماتیک می‌تواند زمینه‌ساز ازسرگیری گفت‌وگوهای هسته‌ای پس از ماه‌ها رکود باشد.

مذاکرات چهارجانبه میان پاکستان و افغانستان در استانبول، با میانجیگری ترکیه و قطر، پس از چهار روز بدون دستیابی به هیچ راه‌حل عملی به پایان رسید. دولت پاکستان طالبان افغانستان را به «فریبکاری» و حمایت از شبه‌نظامیان ضدپاکستانی متهم کرده و این شکست را «ضربه‌ای به صلح منطقه» دانسته است.

مهدی مجاهد، معاون پیگیری‌های ویژه دفتر شهید رئیسی، فاش کرد که محمدجواد ظریف چند ماه پس از ترور سردار سلیمانی، برای آغاز مذاکره‌ای محرمانه با دونالد ترامپ تلاش کرده و حتی از پوتین خواسته بود در این مسیر میانجی‌گری کند.

«کرک دورسی» استاد دانشگاه نیوهمپشایر و تحلیلگر مسائل بین‌الملل در گفت‌وگویی درباره آینده سیاست آمریکا در قبال ایران گفت: با توجه به شخصیت غیرقابل پیش‌بینی دونالد ترامپ، بعید نیست او برای کسب دستاوردی بزرگ و دریافت جایزه صلح نوبل، به‌طور کامل مواضع خود را تغییر داده و به‌دنبال توافق مستقیم با تهران برود.

مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی با اشاره به تخریب برخی زیرساخت‌های هسته‌ای ایران در حملات اخیر، تأکید کرد «دانش علمی را نمی‌توان نابود کرد» و افزود اگر ایران تصمیم به بازسازی ظرفیت‌های غنی‌سازی یا فعالیت‌های هسته‌ای خود بگیرد، این اقدام برای کشوری با عزم جدی مانند ایران «غیرممکن نخواهد بود».

سردار محمداسماعیل کوثری، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست‌خارجی مجلس، با تأکید بر عدم پذیرش هرگونه «مذاکره با پیش‌شرط» از سوی ایران، گفت تهران حاضر به گفت‌وگو است اما نه تحت دیکته‌هایی مانند محدود کردن برد موشک‌ها. او همچنین غیبت ایران در نشست شرم‌الشیخ را «تصمیمی خردمندانه» خواند و تاکید کرد تجربه‌های گذشته نشان می‌دهد اعتماد به طرف آمریکایی بی‌مورد است.

محمدجواد ظریف بار دیگر پایبندی خود به مذاکره با آمریکا را اعلام کرده، اما کارشناسان معتقدند این نگاه تبدیل به ایدئولوژی شده و او قادر به پذیرش واقعیت‌های جدید نیست. تجدیدنظر در چارچوب تحلیلی، توصیه‌ای است که می‌تواند از دگم‌اندیشی جلوگیری کند و تصمیمات ایران را منطقی‌تر سازد.

جریان اصلاح‌طلب در ایران، علی‌رغم شواهد تلخ خصومت‌های مداوم آمریکا از تحریم‌های فلج‌کننده و ترورهای دولتی تا نقض برجام و حملات حین مذاکره، همچنان در توهم "عصای جادویی غرب" برای حل بحران‌های کشور غوطه‌ور است؛ این رویکرد که از استراتژی به "عشق یک‌طرفه بیمارگونه" بدل شده، با تناقض فاحش در طرد شرکای شرقی مانند چین و روسیه – که محاصره را شکسته‌اند – روبروست و پرسشی بنیادین را برمی‌انگیزد: آیا معیارشان منافع ملی است یا وابستگی ایدئولوژیک به بلوک غرب؟

در واکنشی تند و قاطع به سخنان جنجالی دونالد ترامپ در کنست رژیم صهیونیستی، وزارت امور خارجه ایران آمریکا را به عنوان "بزرگترین مولد تروریسم جهانی" و حامی اصلی "رژیم تروریست و نسل‌کش صهیونیستی" محکوم کرد و تأکید نمود که واشنگتن هیچ صلاحیت اخلاقی برای اتهام‌زنی به دیگران ندارد.

پس از حمله حماس به اسرائیل، تحلیلگران از تغییر رویکرد آمریکا و اسرائیل نسبت به ایران خبر می‌دهند؛ روندی که احتمال استفاده از فشار به جای مذاکره را افزایش داده است. تحلیلگر ارشد سیاست خارجی می‌گوید این تحولات تصادفی نیست و برنامه‌ریزی بلندمدت واشنگتن و تل‌آویو ممکن است به پرونده ایران نیز کشیده شود.

روزنامه نیویورک تایمز گزارش داد که دونالد ترامپ دستور توقف تمامی تلاش‌های دیپلماتیک با ونزوئلا را صادر کرده است. این تصمیم، همراه با تدوین طرح‌های نظامی، خطر تشدید درگیری‌های نظامی بین دو کشور را افزایش داده است.

دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، از گفت‌وگوهای بسیار مثبت با حماس و کشورهای مختلف جهان برای آزادی گروگان‌ها، پایان جنگ غزه و دستیابی به صلح پایدار در خاورمیانه خبر داد و هشدار داد که تأخیر در توافق می‌تواند به خون‌ریزی گسترده منجر شود.

وزیر امور خارجه ایران اعلام کرد که توافق قاهره به دلیل تغییرات اخیر و تهدیدات امنیتی کارایی خود را از دست داده و ایران با امضای توافق جدید با آژانس، تمام تلاش‌های دیپلماتیک را برای اعتمادسازی انجام داده است. عباس عراقچی تأکید کرد که ایران از حقوق خود کوتاه نمی‌آید، اما برای راه‌حل‌های مذاکره‌محور که منافع طرفین را تأمین کند، آماده است.

ایران امروز در تقاطع بحران‌های داخلی و فشارهای خارجی قرار دارد؛ کارشناسان و تحلیلگران بر این باورند که تنها با اصلاحات ساختاری، دیپلماسی منعطف و بازسازی اعتماد اجتماعی می‌توان کشور را از بن‌بست تاریخی کنونی عبور داد و افق‌های تازه‌ای پیش روی ملت ایران گشود.