حباب بازار مسکن رسماً منفجر شد (۲۲ آبان ۱۴۰۴)

بازار مسکن ایران در ماه‌های اخیر با کاهش قابل توجه معاملات مواجه شده است و کارشناسان نسبت به ادامه این روند هشدار می‌دهند. افزایش سرسام‌آور قیمت زمین و مسکن باعث شده تا بسیاری از خانوارها توان خرید یا اجاره خانه را از دست بدهند و به‌جای خرید، به دنبال راهکارهای موقت مانند اجاره‌های کوتاه‌مدت یا سکونت در حاشیه شهرها باشند.

یکی دیگر از عوامل موثر بر کاهش معاملات، افزایش نرخ بهره تسهیلات بانکی و محدودیت وام مسکن است. دریافت وام‌های مسکن برای اقشار متوسط و کم‌درآمد تقریباً غیرممکن شده و حتی کسانی که توان دریافت وام دارند، به دلیل افزایش قیمت‌ها، قدرت خرید واقعی خود را از دست داده‌اند. این وضعیت باعث رکود در بازار و کاهش انگیزه سرمایه‌گذاران کوچک و خریداران حقیقی شده است.

کاهش معاملات مسکن نه تنها بازار را فلج کرده، بلکه اثرات اجتماعی و اقتصادی گسترده‌ای دارد. بسیاری از کسب‌وکارهای وابسته به ساخت‌وساز، مانند مصالح ساختمانی، حمل و نقل و خدمات فنی، با کاهش فعالیت روبه‌رو شده‌اند. این رکود می‌تواند به کاهش اشتغال و فشار اقتصادی بر خانوارها منجر شود و چرخه معیشتی بسیاری از مردم را تحت تأثیر قرار دهد.

علاوه بر این، رکود بازار مسکن باعث شده که سرمایه‌گذاری در سایر بخش‌های اقتصادی، به ویژه صنایع کوچک و متوسط، نیز کاهش یابد. کاهش توان خرید مردم، تقاضای داخلی را محدود کرده و تولیدکنندگان را مجبور به کاهش تولید می‌کند، موضوعی که در بلندمدت رشد اقتصادی کشور را کند می‌کند.

همچنین، با ادامه روند فعلی، مسائل اجتماعی مانند حاشیه‌نشینی و شکل‌گیری سکونتگاه‌های غیررسمی تشدید می‌شود. خانوارهایی که قادر به خرید یا اجاره مسکن مناسب نیستند، به مناطق کم‌کیفیت یا حاشیه شهرها مهاجرت می‌کنند و مشکلات بهداشتی، آموزشی و امنیتی در این مناطق افزایش می‌یابد.

کارشناسان هشدار می‌دهند که بدون اصلاح سیاست‌های حمایتی دولت، افزایش دسترسی به تسهیلات و کنترل قیمت‌ها، این رکود می‌تواند بلندمدت شود و بازار مسکن را به چالشی بزرگ برای اقتصاد و جامعه تبدیل کند.

در نهایت، کاهش معاملات مسکن نه تنها یک مسئله اقتصادی، بلکه یک بحران اجتماعی و فرهنگی نیز محسوب می‌شود. ناتوانی مردم در خرید خانه، امید به آینده و برنامه‌ریزی خانوادگی را کاهش می‌دهد و فشار روانی و نگرانی‌های اجتماعی را افزایش می‌دهد.

حباب بازار تخلیه شد

نایب رییس اتحادیه مشاوران املاک گفت:در حال حاضر نه تنها حباب بازار مسکن تخلیه شده بلکه واحدها بر روی دست سازندگان مانده و فروش نمی‌رود. به طوریکه دیگر ساخت و تولید دوباره مسکن برای همان سازندگان به صرفه نیست .

داود بیگی‌نژاد، نایب رییس اتحادیه مشاوران املاک درباره اظهارات رسمی مبنی بر کاهش تورم مسکن و اعلام میانگین قیمت هر متر مربع ١٢٣ میلیون تومان اظهار داشت: در حال حاضر، در هیچ یک سامانه‌های کاتب و خودنویس اطلاعات درستی از جزییات قراردادهای مسکن وجود ندارد چراکه به دلیل عدم هماهنگی‌های سازمان ثبت اسناد،  مشاوران املاک امکان ثبت قراردادها در این دو سامانه را ندارند. 

وی ادامه داد: قاعدتاً ارایه اطلاعات درست مشروط به داشتن بانک اطلاعاتی درست از قراردادها است که در حال حاضر این بانک اطلاعاتی از دست رفته است. پیش از این گزارش‌های رسمی با انتشار اطلاعات تعداد و جزییات قراردادهای معامله شده در سامانه املاک و مستغلات تهیه و از سوی مرکز آمار و بانک مرکزی اعلام می‌شد اما الان این بانک اطلاعاتی وجود ندارد که براساس آن اطلاعات استخراج و گزارش‌های مورد نیاز تهیه شود.

بازار مسکن در رکود بی‌سابقه؛ آگهی‌های جعلی باعث سردرگمی مردم شد

نایب رییس اتحادیه مشاوران املاک با بیان اینکه مبنای گزارش کاهش نرخ تورم مسکن باید بررسی قراردادهایی باشد که مشاوران املاک آن را ثبت می‌کنند. حال اینکه در حال حاضر این اطلاعات جایی ثبت نشده‌ است، تاکید کرد: متاسفانه، در حال حاضر مبنای ارایه گزارش‌های رسمی درباره بازار مسکن، آگهی‌های پلتفرم‌های و سایت‌های فروش مسکن است که باید توجه داشت بسیاری از این آگهی‌‌ها جعلی و برای قیمت سازی در بازار مسکن است و می‌تواند اطلاعات غیرواقعی به مردم و جامعه منتقل کند که بار روانی به جامعه منتقل کند و آمار ام غیر قابل اتکا است. 

بیگی‌نژاد افزود: در حال حاضر، هر دو سامانه کاتب و خودنویس ایراداتی دارند که امکان ثبت قرارداد در این دو سامانه وجود ندارد .

وی با اشاره به داده‌ها و شواهد بازار درباره وضعیت معاملات مسکن گفت: در حال حاضر نه تنها حباب بازار مسکن تخلیه شده بلکه واحدها بر روی دست سازندگان مانده و فروش نمی‌رود. به طوریکه دیگر ساخت و تولید دوباره مسکن برای همان سازندگان به صرفه نیست .

بیگی نژاد تاکید کرد: بسیاری از سازندگان در حالی که پروانه ساختمانی دریافت کردند اما ساخت و ساز را شروع نمی‌کنند چرا سود مورد نظر را دیگر از این بازار دریافت نمی‌کنند. 

وی ادامه داد: کاهش معاملات خرید و فروش در ۶ ماهه اول امسال به کمترین میزان رسید و این میزان کاهش معاملات در بازار مسکن کشور بی سابقه بوده‌است.