گزارش اختصاصی گسترش نیوز:
هشدار آلودگی هوا و کمبود ماسک N۹۵ | قیمت تصفیه هوا نجومی شد
با اوج‌گیری آلودگی هوا در تهران و کلان‌شهرهای کشور، بازار اقلام محافظتی با بحران کمبود و افزایش قیمت مواجه شده است؛ ماسک N۹۵ در داروخانه‌ها و فروشگاه‌های آنلاین نایاب شده و قیمت دستگاه‌های تصفیه هوا تنها در سه روز، جهشی ۲۰ درصدی را تجربه کرده است. این وضعیت، زنگ خطری جدی برای سلامت عمومی، به‌ویژه گروه‌های آسیب‌پذیر به‌صدا درآورده است.
در روزهایی که آلودگی هوا در تهران و دیگر کلان‌شهرهای کشور به مرز هشدار رسیده، تقاضا برای اقلام محافظتی مانند ماسک N۹۵ و دستگاه‌های تصفیه هوا به‌طور چشمگیری افزایش یافته است. این در حالی است که طبق گزارش‌های میدانی خبرنگار گسترس نیوز و بررسی فروشگاه‌های آنلاین و داروخانه‌ها نشان می‌دهد که ماسک N۹۵ به‌سختی یافت می‌شود و قیمت دستگاه‌های تصفیه هوا نیز طی سه روز گذشته تا ۲۰ درصد افزایش یافته است. این وضعیت، نگرانی‌های جدی درباره سلامت عمومی، به‌ویژه برای گروه‌های حساس مانند سالمندان، کودکان و بیماران تنفسی ایجاد کرده است.
ماسک N۹۵ کالایی کمیاب در اوج نیاز
با افزایش غلظت آلاینده‌ها در هوای تهران، کرج، اصفهان، مشهد و سایر شهرهای بزرگ، استفاده از ماسک‌های فیلتردار به‌ویژه N۹۵ به‌عنوان یکی از مؤثرترین ابزارهای محافظتی در برابر ذرات معلق، به‌شدت توصیه می‌شود⁽¹⁾. با این حال، بررسی‌ها نشان می‌دهد که ماسک N۹۵ در بسیاری از داروخانه‌ها موجود نیست و حتی در پلتفرم‌های فروش اینترنتی نیز یا به‌طور کامل ناموجود اعلام شده یا فروش آن متوقف شده است.
یکی از دلایل اصلی این کمبود، افزایش ناگهانی تقاضا در پی هشدارهای مکرر سازمان هواشناسی و اورژانس کشور درباره خطرات آلودگی هوا برای سلامت عمومی است . در چنین شرایطی، موجودی انبارها به‌سرعت تخلیه می‌شود و به دلیل نبود برنامه‌ریزی مناسب برای تأمین و توزیع، بازار با کمبود مواجه می‌شود. از سوی دیگر، برخی گزارش‌ها حاکی از آن است که برخی فروشندگان اقدام به احتکار یا عرضه محدود ماسک‌ها کرده‌اند تا از افزایش قیمت‌ها سود ببرند. در تصویر زیر یک نمونه سفارش اینترنتی ماسک N۹۵ را مشاهده می‌کنید.
در کنار کمبود ماسک، مکمل‌های تقویتی مانند ویتامین C، D و زینک نیز با افزایش تقاضا مواجه شده‌اند. این مکمل‌ها که برای تقویت سیستم ایمنی بدن در برابر آلودگی هوا و بیماری‌های تنفسی توصیه می‌شوند، در برخی داروخانه‌ها با محدودیت عرضه یا افزایش قیمت روبه‌رو شده‌اند. این موضوع به‌ویژه برای خانواده‌هایی که کودکان یا سالمندان دارند، نگرانی‌هایی را به همراه داشته است.
جهش قیمت تصفیه هوا از نیاز تا کالای لوکس
در کنار کمبود ماسک، قیمت دستگاه‌های تصفیه هوا نیز طی سه روز گذشته تا ۲۰ درصد افزایش یافته است. این افزایش قیمت در شرایطی رخ داده که بسیاری از خانواده‌ها به‌دنبال راهی برای کاهش اثرات آلودگی هوا در محیط‌های بسته هستند. دستگاه‌های تصفیه هوا به‌ویژه در منازل، مهدکودک‌ها، مدارس و مراکز درمانی به‌عنوان یک راهکار مؤثر برای کاهش ذرات معلق و آلاینده‌ها شناخته می‌شوند.
با این حال، افزایش ناگهانی قیمت این دستگاه‌ها، آن‌ها را از دسترس بسیاری از خانواده‌ها خارج کرده است. برخی فروشندگان دلیل این افزایش قیمت را به نوسانات نرخ ارز و افزایش هزینه‌های واردات نسبت داده‌اند، اما بررسی‌ها نشان می‌دهد که بخشی از این افزایش ناشی از سوءاستفاده از شرایط بحرانی و نبود نظارت کافی بر بازار است.
در همین حال، سازمان اورژانس تهران از افزایش ۱۵ درصدی مأموریت‌های مرتبط با مشکلات تنفسی در پی آلودگی هوا خبر داده و نسبت به خطرات جدی برای بیماران قلبی، تنفسی، سالمندان و کودکان هشدار داده است⁽²⁾. این آمارها نشان می‌دهد که وضعیت آلودگی هوا تنها یک بحران زیست‌محیطی نیست، بلکه به‌طور مستقیم با سلامت عمومی جامعه در ارتباط است.
در چنین شرایطی، انتظار می‌رود نهادهای نظارتی و وزارت بهداشت با جدیت بیشتری بر تأمین و توزیع اقلام حیاتی مانند ماسک N۹۵، مکمل‌های تقویتی و دستگاه‌های تصفیه هوا نظارت کنند. همچنین، اطلاع‌رسانی دقیق به مردم درباره روش‌های پیشگیری، استفاده صحیح از ماسک و منابع معتبر خرید، می‌تواند از بروز بحران‌های جدی‌تر جلوگیری کند.
