شوک به متقاضیان نهضت ملی مسکن؛ وعده مهم دولت عملی نشد
تأمین زمین، اصلی‌ترین پیش‌شرط اجرای موفق هر طرح مسکنی به شمار می‌آید و در پروژه نهضت ملی مسکن نیز این مسئله جایگاه ویژه‌ای دارد. بدون تعیین تکلیف زمین، نه تنها امکان آغاز عملیات اجرایی فراهم نمی‌شود، بلکه روند تحویل واحدها به متقاضیان نیز به تعویق می‌افتد. به همین دلیل، بسیاری از کارشناسان معتقدند که گره اصلی نهضت ملی، نه در منابع مالی یا تسهیلات، بلکه در نحوه واگذاری و آزادسازی زمین است.
از آنجا که زمین در ایران به کالایی ارزشمند و گران‌قیمت تبدیل شده، نقش دولت در تأمین آن برای ساخت‌وسازهای انبوه، حیاتی است. دولت از طریق در اختیار داشتن اراضی ملی، می‌تواند این منابع را در اختیار طرح‌های مسکن قرار دهد و از فشار هزینه‌های اولیه بر دوش متقاضیان بکاهد. این اقدام، زمینه‌ساز کاهش قیمت تمام‌شده واحدها خواهد شد.
تأمین زمین مناسب همچنین می‌تواند کیفیت زندگی ساکنان آینده را تحت تأثیر قرار دهد. زمین‌هایی که در موقعیت جغرافیایی مناسب، دارای دسترسی به زیرساخت‌های شهری و خدمات عمومی همچون حمل‌ونقل، مدرسه و درمانگاه هستند، ارزش بیشتری برای متقاضیان دارند. در مقابل، واگذاری زمین در مناطق دورافتاده و فاقد امکانات، عملاً طرح را از کارایی می‌اندازد.
نقش نمایندگان مجلس و نهادهای نظارتی در این میان پررنگ است. اگر تخصیص زمین به پروژه‌های نهضت ملی با شفافیت و عدالت انجام شود، امکان سوءاستفاده و رانت به حداقل می‌رسد. در غیر این صورت، پروژه‌ها یا نیمه‌تمام باقی خواهند ماند یا واحدهایی ساخته می‌شود که متقاضیان واقعی تمایلی به سکونت در آنها ندارند.
از سوی دیگر، سرعت عمل در تأمین زمین می‌تواند بر اعتماد عمومی نسبت به طرح تأثیرگذار باشد. متقاضیانی که سال‌ها در انتظار خانه‌دار شدن مانده‌اند، بیش از هر چیز به تحقق وعده‌ها در زمان مقرر چشم دوخته‌اند. هرگونه تأخیر در تعیین تکلیف زمین، به معنای طولانی‌تر شدن روند ساخت و تحویل واحدها خواهد بود.
در مجموع، تأمین زمین نه تنها شالوده اصلی پروژه نهضت ملی مسکن است، بلکه عاملی تعیین‌کننده در موفقیت یا شکست آن محسوب می‌شود. اگر این موضوع با دقت، عدالت و آینده‌نگری دنبال شود، می‌تواند به تحقق یکی از مهم‌ترین وعده‌های دولت در حوزه مسکن بینجامد و امید خانه‌دار شدن را برای صدها هزار خانوار زنده کند.
کارنامه ضعیف بنیاد مسکن در واگذاری زمین نهضت ملی و جوانی جمعیت
درحالی مطابق قانون جهش تولید مسکن و طرح جوانی جمعیت بنیاد مسکن مکلف به تامین و واگذاری یک میلیون قطعه زمین در روستاهاست که تاکنون حدود ۱۲۵۰۰ قطعه واگذار شده است.
بر اساس قانون جهش تولید مسکن، دستگاه‌ها و وزارتخانه‌های دولتی موظف به تأمین بخشی از زمین موردنیاز ساخت واحدهای حمایتی نهضت ملی مسکن هستند. در این زمینه بنیاد مسکن نیز مکلف به تأمین یک میلیون قطعه زمین در قالب قانون جهش تولید مسکن و طرح جوانی جمعیت شده است.
در همین رابطه رئیس بنیاد مسکن اواسط ماه جاری با یادآوری این‌که مطابق قوانین بالادستی (قانون جهش تولید مسکن و واگذاری زمین به متقاضیان طرح جوانی جمعیت) بنیاد مسکن ملزم به تأمین یک میلیون قطعه زمین به متقاضیان در روستاهاست، گفته بود: از ابتدای اجرای طرح تاکنون ۶۳۴ هزار و ۳۷۱ قطعه زمین در مجموع به مساحت ۱۶ هزار و ۸۵۰ هکتار تأمین و در سامانه طرح‌های حمایتی مسکن نیز ثبت شده است.
وی یادآور شد: از این میزان، ۱۵ هزار و ۶۱۰ هکتار در قالب ۴۹۸ هزار و ۶۹۵ قطعه در دولت قبل و ۱۲۰۰ هکتار در قالب ۳۵ هزار و ۷۶۷ قطعه در دولت چهاردهم تأمین شده است.
یک میلیون قطعه زمین مسکونی در بیش از ۴۰۰۰ روستا تملک شده است
رئیس بنیاد مسکن همچنین گفت: در نهضت ملی مسکن و طرح جوانی جمعیت تاکنون ۱۲ هزار و ۴۲۶ قطعه زمین واگذار شده که سهم دولت قبل ۱۰ هزار و ۱۴۵ قطعه و سهم دولت چهاردهم ۲۲۸۱ قطعه بوده است.
صالحی فروردین ماه امسال نیز اعلام کرده بود: یک میلیون قطعه زمین مسکونی در بیش از ۴۰۰۰ روستا تملک شده و بنیاد مسکن آمادگی دارد سالانه ۲۰۰ هزار قطعه زمین برای متقاضیان واگذار کند.
با وجود عملکرد اعلام‌شده، مقایسه سهم دولت قبل و دولت چهاردهم در تأمین و واگذاری زمین نشان می‌دهد بخش قابل‌توجهی از تعهدات همچنان بر زمین مانده و تحقق کامل تکلیف قانونی تأمین یک میلیون قطعه زمین نیازمند شتاب دهی جدی تر به روند واگذاری‌ها در دوره فعلی است.
ارسال نظر