بازار مسکن در حوالی سقوط | خطر بیخ گوش تهرانی هاست!

ابزارهای کنترل بازار اجاره می‌تواند به منظور تنظیم و مدیریت قیمت‌ها، تعادل عرضه و تقاضا، حفظ حقوق مستاجران و مالکان، و ایجاد شفافیت و پایداری در بازار مسکن اجاره استفاده شوند.

قوانین و مقررات، کنترل قیمت آپارتمان، سیاست‌های تامین مسکن، رصد و نظارت، روش‌های تعدیل تقاضا و عرضه ایجاد شفافیت از جمله ابزارهای کنترل بازار اجاره محسوب می شوند. ترکیبی از این ابزارها و سیاست‌ها می‌تواند به کنترل و مدیریت موثر بازار اجاره کمک کند و به حفظ تعادل و عدالت در این بازار بپردازد.

دولت سیزدهم طی سه سال اخیر در جهت بهبود و ساماندهی بازار مسکن و همچنین بازار اجاره کوشش هایی را انجام داد اما اقدامات صورت گرفته کمکی به تغییر شرایط نکرد. تعارضات بسیاری میان موجر و مستاجر وجود دارد و افزایش خارج از چارچوب اجاره بها به نارضایتی های گسترده ای منجر شده است. در آستانه انتخابات ریاست جمهوری، نگاه ها به سمت نامزدها و برنامه های آنان برای این حوزه معطوف شده است.

کارشناسان حوزه مسکن معتقدند که در صورت عدم کارایی لازم دولت جدید برای ساماندهی بازار اجاره، اتفاقات ناگواری برای مردم و به ویژه اقشار کم درآمد جامعه رخ خواهد داد. گسترش نیوز در این راستا مصاحبه ای با مسعود نجفی، تحلیلگر بازار مسکن انجام داده است که در ادامه مطالعه خواهید کرد.

بازار مسکن به حال خود رها شده است

مسعود نجفی درباره آخرین وضعیت بازار اجاره و تعیین سقف برای اجاره بها گفت: در حال حاضر شرایط حساس و نگران کننده‌ای بر بازار مسکن حاکم است و مردم نیز نگاه مثبت و خوشبینانه‌ای به آینده ندارند. به سبب برخی غفلت ها و همچنین وقوع اتفاقات ویژه، کنترل شرایط از دست دولتمردان رها شده است و بازارهای مختلف دچار نوعی سردرگمی و نابسامانی شده‌اند. بازار مسکن نیز از این قاعده مستثنی نبوده و طی ماه های اخیر شاهد بروز بحران های جدی در این بازار بوده‌ایم.

او ادامه داد: بازار مسکن به دلایل گوناگون دستخوش تغییر نرخ نمی شود و شرایط نسبت به سابق تا حد زیادی متفاوت شده است. در سمت مقابل، ما شاهد این مطلب هستیم که شوک قیمتی به بازار اجاره منتقل شده و این موضوع نگرانی های زیادی برای مستاجران ایجاد کرده است. حالا اگر راهکار مناسبی ارائه گردد و کنترل و نظارت دقیق و اصولی وجود داشته باشد، بی شک تاثیرات مثبتی بر بازار مسکن خواهد گذاشت و مردم نیز این اثر را حس خواهند کرد.

نجفی در ادامه خاطرنشان کرد: قیمت گذاری بر اساس مناطق مختلف و خصوصیات ملک به شرط اعمال کنترل و نظارت مستمر می تواند امر موثری در این حوزه باشد. وجود ساز و کار مشخص برای نظارت در این زمینه از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. محترم شمردن مالکیت خصوصی، یک اصل بسیار مهم در حقوق اسلامی محسوب می شود و موجرین بر این اساس دارای حق و حقوق روشنی برای قیمت گذاری و اجاره دادن ملک خود هستند.

وی در ارتباط با سیاست گذاری های دولت در این زمینه و تاثیر آن بر بازار اجاره اظهار کرد: به باور من، دولت به تنهایی نمی تواند تاثیر مثبتی در این جریان داشته باشد و این موضوع در گذشته بارها و بارها ثابت شده است. در زمان کرونا نیز شاهد تصمیم گیری های عجیب دولت بودیم که برخی نهادها به مخالفت با آن برخاستند و در نهایت خروجی مشخصی عاید مردم نشد. قوه قضائیه به صراحت اعلام کرد که طرح دولت وجاهت قانونی ندارد و باید به تصویب نمایندگان مجلس شورای اسلامی برسد.

کارشناس بازار مسکن افزود: در نتیجه، بر اساس حق مالکیت فردی، فرد مالک دارای حقوق مشخصی است و هیچ نهاد و سازمانی نمی‌تواند اعمال نفوذ غیر قانونی داشته باشد و موجر را موظف به انجام کاری کند. مگر اینکه بر مبنای مصوبه قانونی مجلس و توافق تمامی نهادهای ذی‌ربط، طرحی برای کنترل بازار اجاره ارائه شود و میزان افزایش اجاره بها بر اساس آن مشخص باشد. این نوع روند می تواند بازار اجاره را به خوبی مدیریت و کنترل کند.

نجفی در خصوص بلاتکلیفی طرح نهضت ملی مسکن و نگرانی های متقاضیان در آستانه انتخابات ریاست جمهوری مطرح کرد: طرح ملی مسکن در ابتدای امر یک ایده خوب و جالب بود و می توانست بسیاری از چالش های بازار مسکن را به نحوی برطرف کند اما شرایط آن طور که باید به پیش نرفت. من در گذشته نقدهای روشنی را در خصوص مسکن مهر مطرح کردم اما متاسفانه در آن مقطع گوش شنوایی وجود نداشت.

تراکم جمعیت؛ معضل بزرگ تهران

او ضمن انتقاد از عملکرد دولت به گسترش نیوز گفت: ساخت مسکن در بیابان همانند آن است که ذخایر ارزشمند ملی را در دل کویر دفن کنیم. این‌گونه رخدادها برای مردم استفاده خاصی ندارد و در گام اول بایستی در مورد زیرساخت های اساسی نظیر بیمارستان، درمانگاه، مدرسه، آموزشگاه و حتی شعبی از مراکز دولتی، فکری اندیشیده شود. از برخی خانه های طرح مسکن مهر استقبالی صورت نگرفت و این واحدها همچنان خالی مانده است و کسی میلی برای سکونت در آن ها ندارد.

تحلیلگر حوزه مسکن تصریح کرد: به این صورت در گذشته شاهد حیف و میل شدن بیت المال بودیم و در ادامه هیچ نهادی نیز پاسخگوی این خطا نبود. امیدوارم مسئولان بتوانند طرح مسکن ملی را به سرانجام خوشایندی برسانند و از نگرانی متقاضیان کم کنند. در هر صورت یکی از دغدغه های متقاضیان به موضوع آورده آن ها مربوط می شود و دولت در این زمینه باید تسهیلات مناسبی را در نظر بگیرد تا راه برای خانه دار شدن اقشار کم درآمد هموار شود.

نجفی یادآور شد: بحث تراکم جمعیت، معضل بزرگ در تهران به شمار می رود که با این شرایط نامطلوب، به ازای هر متر یا هکتار، پذیرای افراد باشیم. متاسفانه تهران به یک پارکینگ بزرگ بدل شده و  این چالش کماکان به قوت خود باقی است. معضل ترافیک سنگین و مشکلات مربوط به خدمت رسانی، از جمله چالش های بالقوه شهرک های پایتخت به حساب می آید.

او در پایان اضافه کرد: آقای رئیسی با تمام وجود وارد میدان شد و برای رفع مشکلات بازار مسکن آستین ها را بالا زد. دولت سیزدهم سعی خود را برای بهبود بازار مسکن به کار گرفت اما درهرحال برخی ایرادات به قوت خود باقی ماند. به طول انجامیدن طرح نهضت ملی مسکن، یکی از نقدهایی است که می توان به دولت فعلی وارد کرد. امیدوارم دولت بعدی موفق به ارضای نیازهای مردم در این حوزه شود و مشکل خانه دار شدن اقشار ضعیف جامعه را حل کند.