فعالیت مگا پروژه «زرکام» در اوج تحریم آغاز شد

اخیرا ۵ کارخانه حوزه پالایش غلات به دلیل مشکلاتی که از سمت وزارت کشاورزی ایجاد شده بود حدود ۲۵ روز تعطیل شدند. اما این کارخانجات دوباره به مدار تولید برگشتند تا در فعالیت‌های خودر مواد اولیه تولید الکل یعنی دکستروز را برای صنایع دارویی فراهم کنند.

از این رو بزرگ‌ترین پالایشگاه غلات خاورمیانه که متعلق به گروه صنعتی و پژوهشی زر است نیز فعالیت خود را به طور جدی آغاز کرده است. اگرچه شواهد امر گویای آن است که این گروه صنعتی و پژوهشی که تاکنون توانسته با تکیه بر توان و ظرفیت دانش متخصصان خود در بخش افزایش کیفیت تولیدات داخلی صنعت غذایی کشور نقش قابل توجهی داشته باشد، با مشکلات جدی دیگری در حوزه تولید روبه‌رو است که به طور حتم در این گزارش به علل بروز چنین چالش‌هایی در سال جهش تولید خواهیم پرداخت.

خبر تعطیلی پالایشگاه غلات زر به عنوان بزرگ‌ترین پالایشگاه غلات خاورمیانه در کنار توقف فعالیت دیگر پالایشگاه‌های موجود در کشور آنچنان تاسف‌برانگیز بود. بر همین اساس فعالان این صنعت با انتقاد از راه‌اندازی سامانه بازارگاه اعلام کردند که تا قبل از ایجاد سامانه بازارگاه، خریدهای خود را از بازار و وارد‌کنندگان انجام می‌دادند، اما بعد از ایجاد سامانه بازارگاه برای صنایع دسترسی ایجاد نشد به طوری که کارخانه‌های پالایشگاهی حدود ۲۵ روز در بلاتکلیفی قرارگرفتند. وضعیتی که منجر به بیکاری کارگران زیادی در این بخش شد و خسارت قابل‌توجهی را برای این مجموعه‌ها به دنبال داشت.

خطر در کمین تولید الکل

در واقع عدم تخصیص کد صنعت در سامانه بازارگاه برای پنج شرکت پالایشگاهی باعث شد تا ذرت مورد نیاز نه با هزار تومان بالاتر از قیمت مصوب که حتی با سه برابر قیمت مصوب هم در اختیار این گروه‌های صنعتی از فعالان صنعت قرار نگیرد که نتیجه این امر تعطیلی واحدهای یادشده را به دنبال داشت و علاوه بر ایجاد سیل بیکاری در این بخش، تولید محصولاتی همچون الکل را نیز در کشور تحت‌الشعاع قرار داد. اما پس از تعطیلی ۲۵ روزه این ابرکارخانه‌ها، در نهایت این اختلال بزرگ در صنعت رفع و رجوع شد. اگرچه همچنان نیز مشخص نیست که کارخانه‌های تولیدی کشور از این پس با چه شرایطی باید به فعالیت خود ادامه دهند.

در همین خصوص مرتضی سلطانی رئیس هیات‌مدیره پالایشگاه غلات زر با بیان اینکه تعطیلی پالایشگاه‌های غلات می‌توانست سیلی از بیکاری را در کشور ایجاد کند، گفت: متاسفانه تعطیلی ۵ کارخانه پالایش غلات به بیش از ۲۵ روز رسید در حالی که این اختلال بزرگ در صنعت در ابتدا چندان اهمیتی برای مسوولان نداشت. به این ترتیب تعطیلی پالایشگاه‌های غلات کشور، تولیدکنندگان دارو، الکل، کاغذ و مقوا و سایر محصولات را با مشکل مواد اولیه مواجه کرد.

سلطانی نابغه صنعتی و تولیدی کشور که تحمل، سلامت و شفافیت از ویژگی‌های کاری وی در سخت‌ترین شرایط اقتصادی به شمار می‌رود، در ادامه اظهار کرد: این در حالی است که طی روزهای گذشته با همکاری وزارت کشاورزی، مواد اولیه ذرت این کارخانجات با کد بازارگاه تامین شد و مجموعه‌های پالایشی در حوزه غلات، فعالیت خود را آغاز کردند.

تبعات عدم بهره‌مندی صنایع از کد بازارگاه

سلطانی با بیان اینکه این مجموعه‌ها پس از ۲۵ روز تعطیلی آغاز به کار کردند، گفت: وزارت جهاد کشاورزی متصدی تامین نهاده‌های دام و طیور است در حالی که به دلیل وجود یک حلقه مفقوده در این زمینه، صنایع کشور از کد بازارگاه برای تامین مواد اولیه ذرت خود بهره‌مند نبودند.

رئیس هیات‌مدیره پالایشگاه غلات زر افزود: بر این اساس باید در این خصوص بین وزارت جهادکشاورزی و وزارت صمت راهکاری تعریف می‌شد که مسوولیت تامین ذرت پالایشگاه‌های غلات را یک وزارتخانه بر عهده بگیرد. این در حالی است که متاسفانه تا وزارت کشاورزی کد بازارگاه را به پالایشگاه‌ها اختصاص بدهد، ۲۵ روز این مجموعه‌های صنعتی تعطیل شد و آسیب بسیار جدی برای تامین مواد اولیه الکل یعنی دکستروز به وجودآمد. در حالی که برای نخستین بار این پالایشگاه‌های غلات دانش‌بنیان تواستند برای تولید الکل در کشور، دکستروز را از ذرت جایگزین ملاس کنند.

وی با اشاره به اینکه در اوج بحران کرونا که مردم نیاز شدید به الکل صنعتی داشتند این مشکلات ایجاد شد، اظهار کرد: با این حال این پالایشگاه‌ها به موقع توانستند مواد اولیه برای تولید الکل را به مجموعه‌های داروسازی ارسال کنند به طوری که تا زمان فعالیت پالایشگاه‌های غلات، کمبودی در زمینه تولید الکل وجود نداشت.

تلاش می‌کنیم مردم دچار کمبود نشوند

رئیس هیات‌مدیره پالایشگاه غلات زر گفت: امیدواریم با حمایت همه صنعتگران و همچنین وزارت جهاد کشاورزی بتوانیم ۲۵ روزی که مجموعه‌ها تعطیل بودند را جبران کنیم تا مردم در این شرایط بحرانی دچار کمبود نشوند.سلطانی بیان کرد: اگر مشکل جدیدی پیش نیاید، این مجموعه‌ها همچون گذشته و با ظرفیت بالاتر به کار خود ادامه می‌دهند.

وی با بیان اینکه امیدواریم دیگر شاهد چنین تعطیلی‌هایی نباشیم، افزود: اگرچه کارگران زیادی تحت تاثیر تعطیلی پالایشگاه‌ها بیکار شدند اما متولیان مجموعه‌ها با پرداخت حقوق‌ها، خسارت این روزهای بحرانی را جبران کردند.

سلطانی تاکید کرد: اگر تعطیلی این پالایشگاه‌ها تا ۱۰ روز دیگر ادامه پیدا می‌کرد، همه متوجه می‌شدند که چه بحران کمبود الکلی در کشور اتفاق می‌افتاد.

توقف فعالیت طرح نمونه صنعتی

با وجود اینکه با همکاری وزارت جهادکشاورزی، پالایشگاه‌های غلات ازجمله پالایشگاه غلات زر به مدار تولید بازگشتند اما متاسفانه واحدهای تولیدی کشور به دلیل به کارگیری سیاست‌های نسنجیده از سوی برخی مسوولان یا ارگان‌ها با مشکلات جدی مواجه هستند که منجر به توقف خط تولید شده آن هم در سالی که با عنوان جهش تولید نامگذاری شده است. به این ترتیب هنگام بازدید از این واحد بزرگ صنعتی و پژوهشی، با توقف یک‌ساله فعالیت پروژه کانفکشنری زرکام به عنوان طرح نمونه صنعتی روبه‌رو شدیم که به گفته متولیان امر، علت آن بدبینی‌های نظارتی و همچنین حسادت‌ها و کارشکنی‌های برخی مدیران ناکارآمد در برخی ارگان‌ها و سازمان‌ها بوده است.

درباره مگاپروژه زرکام

به باور رئیس هیات‌مدیره پالایشگاه غلات زر، پروژه زرکام قادر است صنعت شیرینی و شکلات کشور را یکباره متحول کند. مرتضی سلطانی با تاکید بر اینکه محصولات این مگاپروژه از نظر کیفیت و قیمت و همچنین بسته‌بندی از شاخص‌های مناسبی برخوردار هستند، اظهار کرد: این موضوع می‌تواند علاوه بر بازارهای صادراتی، مصرف‌کننده داخلی را نیز با برندی معتبر در صنعت شیرینی و شکلات و نان مواجه کند که حتی می‌تواند با برندهای معتبر دنیا مانندNestle، Mars و … رقابت کند.در واقع قرار بود با فعالیت زرکام، مجموعه‌ای بی‌نظیر از تولیدات به بازارهای صادراتی دنیا ارائه شود که بدون شک محصولات تولیدی این پروژه محصولاتی بودند که تا پیش از این در ایران تولید نشده‌اند. اما متاسفانه برخی کارشکنی‌ها باعث شد مگاپروژه‌ای با این ویژگی‌های خاص متوقف شود.

این در حالی است که گروه صنعتی و پژوهشی زر در راستای سند چشم‌انداز کشور و با بهره‌گیری از آخرین یافته‌های علمی و فناوری نوین، این مگاپروژه در صنایع تبدیلی را در دست اجرا و توسعه داشت. در واقع بزرگ‌ترین پروژه کانفکشنری خاورمیانه، به نام زرکام که در شرایط سخت اقتصادی فعلی در حال اجرا بود.

این پروژه بزرگ که توسط مهندسان جوان کشور طراحی شد و به‌دست کارگران ایرانی در حال اجرا بود، ابعاد تحقیقاتی، تولیدی و صنعتی منحصر به فردی داشته و ضمن ایجاد اشتغال مستقیم برای پنج هزار نفر، موجب توسعه شبکه مویرگی کسب‌و‌کارهای مرتبط در کل کشور می‌شد.

قطب شیرینی و شکلات منطقه خاورمیانه

از سوی دیگر بهره‌برداری از پروژه کانفکشنری زر، می‌توانست ایران را به قطب تولید محصولات جدید و باکیفیت شیرینی و شکلات در منطقه تبدیل کند و به انحصار شرکت‌های چندملیتی مانند مارس، نستله و … پایان دهد. این در حالی است که هلدینگ زر توانسته بود در یک سایت عظیم، مجموعه نیازمندی‌های تولید محصولات کانفکشنری از قبیل لجستیک زمینی، جاده‌ای و ریلی، دریایی، سیلوهای ذخیره‌سازی غلات پالایشگاه غلات، شیرین‌کننده فروکتوز، روغن و آرد را گرد هم آورد.

با این حال و در صورتی که این مجموعه در این ابعاد در دنیا کم‌نظیر است، با توقف یک‌ساله فعالیت این مگاپروژه روبه‌رو بودیم که به طور حتم تبعات جبران‌ناپذیری را در اقتصاد کشور به دنبال داشته است. در واقع این پروژه عظیم دانش‌بنیان در حالی می‌توانست ارزش‌افزوده قابل توجهی را برای اقتصاد کشور ایجاد کند که به دلیل برخی کارشکنی‌های بی‌پشتوانه حدود یک سال متوقف شد و سرمایه‌گذاری تولیدکننده‌های بزرگ ایرانی بی‌نتیجه باقی ماند. این در حالی است که قرار بود برای تبدیل ایران به قطب شیرینی و شکلات منطقه خاورمیانه، این کارخانه مدرن با استفاده از جدیدترین تجهیزات روز دنیا نه تنها کام را شیرین کند بلکه به غرور و افتخار ملی ما جانی دوباره ببخشد.

واحدهایی مثل هلدینگ زر در کشور نداریم

بر اساس آنچه غلامحسین شافعی رئیس اتاق بازرگانی ایران اعلام کرده است، واحدهایی همچون هلدینگ زر در کشور نداریم و آنچه امروزه در کشور به نام تولید جا افتاده بیشتر مونتاژ و خام‌فروشی است به طوری که مجموعه‌های تولیدی بیش از آنکه تولیدکننده ارز باشند مصرف‌کننده آن هستند. این در حالی است که به باور وی و بسیاری دیگر از صاحبنظران اقتصادی، گروه زر نشان از امیدواری برای جوانان کشور است که می‌توان در کشوری مانند ایران با همه مشکلات اقتصادی و تولیدی نیز با دست خالی کارهای بزرگ انجام داد.

به عبارت دیگر این مجموعه در بخش افزایش کیفیت تولیدات داخلی صنعت غذایی کشور با تکیه بر توان و ظرفیت دانش متخصصان خود توانسته نقش موثری ایفا کند. در این میان اشتغالزایی را باید یکی از مهم‌ترین اقدامات موثر این گروه صنعتی معرفی کرد؛ اقدامی که با تکیه بر بنیان‌های دانش، رویکرد اقتصاد مقاومتی را دنبال می‌کند.

گروه صنعتی و پژوهشی زر در سالیان متمادی فعالیت خود موفق به خلق ده‌ها محصول و برند مشهور در صنایع غذایی شده ‌است، به گونه‌ای که بخش عظیمی از مصرف‌کنندگان بین‌المللی و منطقه‌ای محصولات زر جزو اصلی سبد خریدشان است. تقریبا تمامی ایرانیان و بخشی از مصرف‌کنندگان منطقه‌ای و بین‌المللی با بسیاری از برندهای زر آشنا هستند؛ انواع محصولات پاستا و ماکارونی با برند «زرماکارون» به عنوان دومین تولیدکننده پاستا در جهان افتخاری است که این گروه صنعتی به آن می‌بالد. انواع محصولات دانش‌بنیان (High Tech) با دانش و فناوری نوین که ایران را به سومین تولیدکننده فروکتوز در جهان تبدیل کرده است.

آشنایی با گروه صنعتی و پژوهشی زر

در واقع گروه صنعتی و پژوهشی زر با راه‌اندازی بزرگ‌ترین سایت تولید محصولات ماکارونی و پاستا در منطقه به عنوان دومین تولیدکننده ماکارونی و پاستا در جهان شناخته می‌شود و ۷۰ درصد سهم بازار داخلی و ۸۰ درصد سهم صادرات پاستا را در اختیار دارد.

این گروه صنعتی با تکیه بر توان و تخصص نیروهای انسانی جوان در راستای اجرای برنامه‌‌های توسعه‌‌ای برای دستیابی ایران به جایگاهی شایسته‌ تر در صنعت و تجارت غذای جهان، اقدام به تاسیس نخستین پالایشگاه دانش‌بنیان غلات در کشور با نام پالایشگاه غلات زر نموده است. از این رو محصولاتی

«High Tech» از خانواده شیرین‌کننده‌های طبیعی بر پایه ذرت با تاکید بر سه مزیت کیفیت، سلامت و صرفه اقتصادی به بازار ایران و جهان وارد شد که قبل از بهره‌برداری از این طرح، این محصول در لیست اقلام محصولات وارداتی به کشور بوده است. اما هم‌اکنون این محصولات دانش‌بنیان جزو محصولات صادراتی کشور قرار گرفته است. بر همین اساس آژانس تجارت ایتالیا در بازدید میدانی از گروه زر اعلام کرد: این گروه یکی از بزرگ‌ترین و سازنده‌ترین شرکت‌های هلدینگ صنعتی ایران است. این در حالی است که برخی از بهترین شرکت‌های ایتالیایی تامین‌کننده اصلی آنها هستند. در واقع شرکت صنعتی زربه عنوان بزرگ‌ترین تولید‌کننده آرد و ماکارونی بلغور در آسیا شناخته می‌شود. گروه زرهمچنین با توجه به کیفیت کلاس جهانی به نیازهای مشتریان توجه می‌کند. زر توانست حدود ۶۰ درصد از بازار داخلی را از طریق یک زنجیره تامین بزرگ به‌دست آورد و همچنین بزرگ‌ترین صادر‌کننده ماکارونی در آسیا و افریقا است.

همچنین نقش‌آفرینی به عنوان بندر خشک، استقرار در تقاطع ترانزیتی، دسترسی به شبکه ریلی سراسری، وجود مخازن مکانیزه نگهداری غلات با ظرفیت بالا از جمله ویژگی‌های منحصر به فرد پالایشگاه غلات زر محسوب می‌شود.

درحال‌حاضر و در شرایط سخت اقتصادی فعلی در راستای سند چشم‌انداز کشور و با بهره‌گیری از آخرین یافته‌های علمی و فناوری‌های نوین این گروه صنعتی یک مگاپروژه بزرگ در صنایع تبدیلی را در دست اجرا و توسعه دارد. اگرچه همانطور که گفته شد در این خصوص کارشکنی‌های زیادی انجام شده که در سال جهش تولید بسیار تامل‌برانگیز و قابل بحث است. آن هم در حالی که اجرای این طرح علاوه بر اشتغال در این شرکت موجب به حرکت درآمدن چرخ بخش‌های دیگر صنایع وابسته و اشتغال افراد بسیاری به صورت مستقیم و غیرمستقیم برای انجام و تکمیل آن می‌شد.

ناگفته نماند کسب مدال افتخار صادرات در صنعت ایران، دریافت هشت دوره نشان صادرکننده ممتاز ملی، کسب نشان امین‌الضرب، کسب عنوان کارآفرین نمونه ملی، دریافت نشان حمایت از حقوق مصرف‌کننده در ۹ دوره متوالی، دریافت نشان واحد نمونه صنعتی در کشور در هفت دوره، دریافت ۹ دوره نشان سیب سلامت و کسب نشان واحد نمونه استاندارد در ۹ دوره، بخشی از افتخارات گروه صنعتی و پژوهشی زر است.