زمستان سخت کارگران؛ سکوت خبری ادامه دارد

دبیر کانون انجمن‌های صنفی کارگران ساختمانی ایران گفت: با نزدیک شدن به فصل زمستان، شرایط اقتصادی به مراتب بدتر شده است. در استان‌های مرزی مثل کردستان، ایلام و کرمانشاه، صنایع مادر و اشتغال وجود ندارد. کارگران ساختمانی مجبورند به شغل‌های کاذب مثل دستفروشی و کولبری روی بیاورند که هرکدام خطرات جدی دارد.

هر روز شاهد حوادث کاری و جان باختن کارگران هستیم، اما این اخبار اغلب در سکوت خبری فرو می‌روند و آب از آب تکان نمی‌خورد. یکی از گروه‌هایی که بیشترین آسیب را می‌بینند و کمترین پشتیبانی را دارند، کارگران ساختمانی هستند.

کارگران ساختمانی اغلب بدون بیمه و خارج از نظارت کامل قانون کار فعالیت می‌کنند. در بسیاری از مناطق کشور، به‌ویژه در غرب ایران، این کارگران مجبورند برای تأمین معیشت به کشورهای دیگر مانند عراق و ترکیه بروند، جایی که شرایط کاری امن و مساعد ندارند. به‌تازگی نیز یکی از کارگران ساختمانی اهل اسلام‌آباد غرب در عراق، پس از برق‌گرفتگی جان خود را از دست داد. چنین حوادثی متأسفانه روزمره شده و آمار آن‌ها هر روز افزایش می‌یابد.

یکم آذر، یک کارگر کرمانشاهی به نام «پوریا شیخ پور» که حدود دو هفته قبل‌تر حین انجام کار در اقلیم کردستان عراق بر اثر برق‌گرفتگی دچار سوختگی سنگین شده بود، بعد از گذشت حدود دو هفته به دلیل شدت جراحات وارده در بیمارستانی در عراق و در تنهایی و غربت جان باخت.

مرگ روزانه کارگران ساختمانی در سکوت خبری

میکائیل صدیقی، دبیر کانون انجمن‌های صنفی کارگران ساختمانی ایران و رئیس کانون انجمن‌های صنفی کارگران ساختمانی استان کردستان، درباره شرایط کارگران ساختمانی می‌گوید: در حوزه کارگران ساختمانی، روزانه چهار تا پنج کارگر فقط به دلیل حوادث کاری جان خود را از دست می‌دهند. این آمار رسمی است، اما بسیاری از کارگران پس از حادثه حتی شکایت یا پیگیری نمی‌کنند و در آمارهای رسمی ثبت نمی‌شوند. بعد از حوادث رانندگی، بیشترین مرگ‌ومیر مربوط به حوادث کاری است و متأسفانه بیش از پنجاه درصد این حوادث مربوط به کارگران ساختمانی است.

به گفته او، عوامل متعددی باعث افزایش حوادث شده است؛ یکی از دلایل مهم، بی‌توجهی کارفرمایان است. الزام جدی برای رعایت ایمنی وجود ندارد؛ نه کلاس آموزشی برگزار می‌کنند، نه تجهیزات ایمنی لازم را تأمین می‌کنند و نه ماده ۹۳ و ۹۵ قانون کار به درستی اجرا می‌شود. کارفرما موظف است نکات ایمنی را رعایت کند، کمربند ایمنی بدهد و ایمنی کارگاه را تأمین کند، اما در عمل این بایدها رعایت نمی‌شود و همین بی‌توجهی باعث افزایش نرخ حوادث کار شده است.

بیمه و نظارت ناکارآمد؛ کارگران بی‌پناه

صدیقی موضوع آموزش کارگران را عامل مهم دیگری می‌داند و تأکید می‌کند که آموزش‌های لازم می‌تواند بخشی از حوادث را کاهش دهد. او همچنین وزارت کار را به کم‌کاری متهم می‌کند و می‌گوید: در سطح کشور حدود صد هزار بازرس کار داریم، در حالی که بین دو و نیم تا سه میلیون کارگاه ساختمانی فعال است. این کمبود بازرس و بی‌توجهی دولت باعث افزایش فوتی‌ها شده و جان کارگران اهمیت چندانی ندارد.

او درباره بیمه کارگران ساختمانی توضیح می‌دهد: بیمه حق کارگر است، اما اصلاحیه ماده ۵ قانون چند سال پیش به ضرر کارگران تغییر کرد و طرح اصلاحی ارائه‌شده به مجلس نیز تصویب نشد. در نتیجه حدود چهارصد هزار کارگر از بیمه محروم ماندند.

صدیقی همچنین از عملکرد تأمین اجتماعی انتقاد می‌کند: سازمان با دستورالعمل‌های غیرقانونی شرایط را برای کارگران سخت کرده است. بازرسی‌های شش‌ماهه و هزینه‌های سنگین کارگزاری‌ها فشار مضاعفی بر کارگران وارد کرده است. او پیشنهاد ایجاد صندوق مستقل بیمه کارگران ساختمانی را مطرح می‌کند تا منابع حاصل از عوارض ساختمان و سهم کارگران مستقیم به این صندوق واریز شود، اما سازمان تأمین اجتماعی زیر بار این پیشنهاد نرفته است.

معیشت سخت و حذف گوشت از سفره کارگران

صدیقی با اشاره به شرایط دشوار معیشتی کارگران ساختمانی گفت: با نزدیک شدن به فصل زمستان، وضعیت اقتصادی بدتر شده است. در استان‌های مرزی مانند کردستان، ایلام و کرمانشاه، کارگران مجبورند به مشاغل پرخطر مانند کولبری روی بیاورند که جان بسیاری را گرفته است.

او درباره وضعیت تغذیه کارگران افزود: خرید مواد اولیه برای بسیاری از کارگران سخت شده است. گوشت از سفره کارگر حذف شده و حتی برای خرید یک کیلو گوشت نیاز به کمک خیرین وجود دارد. این شرایط زندگی مردم را به شدت دشوار کرده است.

در پایان تأکید کرد: ما همیشه کنار کارگران بوده‌ایم و مشکلات‌شان را پیگیری کرده‌ایم. انتظار داریم دولت نیز برای بهبود زندگی کارگران قدمی بردارد.