آمار شوکه کندده از بازار لوازم خانگی ؛ قیمت ها جنگی شد !

بر اساس تازه‌ترین آمار مرکز آمار ایران، شاخص قیمت مصرف‌کننده (CPI) برای گروه لوازم خانگی در شهریور ۱۴۰۴، رشد سالانه‌ای معادل ۳۵.۴ درصد را تجربه کرده است. این ارقام نشان می‌دهد که قیمت این اقلام بادوام در یک سال منتهی به شهریور، بیش از یک‌سوم افزایش یافته است. همچنین، تورم نقطه به نقطه (شهریور امسال نسبت به سال گذشته) با ۴۶ درصد، شدت گرفتن روند گرانی‌ها را تأیید می‌کند. تنها در طول یک ماه، تورم ماهانه این گروه کالایی ۲.۸ درصد بوده است.

احسان فدایی، کارشناس صنعت لوازم خانگی، در تحلیل این وضعیت بر تفاوت میان تورم در سطح تولیدکننده (PPI) و مصرف‌کننده (CPI) تأکید دارد.

شکاف تورم تولیدکننده و مصرف‌کننده؛ ریشه افزایش هزینه‌های نهایی

فدایی معتقد است برای درک صحیح معادله تورمی، باید شاخص PPI و CPI همزمان بررسی شوند. او با استناد به آمار اردیبهشت ماه، نشان می‌دهد که تورم در سمت تولیدکننده همواره بالاتر بوده است. این اختلاف ناشی از «هزینه‌های مستقیم و غیرمستقیمی» است که تولیدکننده متحمل می‌شود؛ عواملی نظیر نوسانات لحظه‌ای نرخ ارز، هزینه‌های گمرکی، انبارداری، بیمه و مالیات، به‌طور مداوم هزینه نهایی تولید را افزایش می‌دهند. به عنوان مثال، تورم تجهیزات برقی در سطح تولیدکننده اردیبهشت امسال ۴۴.۵ درصد بوده، در حالی که تورم سمت مصرف‌کننده ۳۷.۵ درصد گزارش شده است.

حذف کالای بادوام از سبد خرید؛ پیامد تورم بالا

با وجود اینکه هزینه‌های تولیدکننده بیشتر از مصرف‌کننده است، فدایی به این پرسش پاسخ می‌دهد که چرا فشار تورم در بازار مصرف شدیدتر احساس می‌شود و مصرف‌کننده خرید خود را متوقف کرده است. وی دلیل اصلی را «کشش قیمتی بالا» در کالاهای بادوام (مانند لوازم خانگی) دانست. برخلاف کالاهای خوراکی یا دارویی که مصرف‌کننده ناچار به خرید آن‌هاست، لوازم خانگی به راحتی از سبد خرید حذف یا خرید آن‌ها به تعویق می‌افتد. این بدان معناست که خانوارها در برابر افزایش قیمت این گروه کالایی، سریع‌تر واکنش منفی نشان داده و آن‌ها را کنار می‌گذارند.

چرخه معیوب رکود تورمی و خطر حذف بدنه تولیدی

نتیجه مستقیم توقف خرید توسط مصرف‌کننده، عمیق‌تر شدن رکود در بازار لوازم خانگی است. فدایی توضیح داد که این رکود ادامه‌دار، خود عاملی برای افزایش بیشتر تورم و فشار بر تولیدکننده می‌شود. در این چرخه معیوب، تولیدکننده برای جبران کاهش فروش و ادامه حیات، مجبور به حفظ قیمت‌ها در سطوح بالا می‌شود. این وضعیت در بلندمدت می‌تواند به تعدیل نیرو، ورشکستگی و در نهایت «حذف بدنه تولیدی» در این صنعت بیانجامد، مگر آنکه تعادل مجدداً برقرار شود.