چین نقشه راه موفقیت را به ایران نشان داد
حمل و نقل ریلی یکی از ستونهای اصلی توسعه اقتصادی و لجستیکی هر کشور به شمار میرود. ایران با موقعیت جغرافیایی خاص خود، بهویژه در حوزه ترانزیت کالا و اتصال به بازارهای منطقهای و جهانی، نیازمند توسعه شبکه ریلی کارآمد و پیشرفته است. در این مسیر، استفاده از تجربیات کشورهای بزرگ و صاحب صنعت نظیر چین، که دههها در زمینه طراحی، ساخت و مدیریت شبکههای ریلی مدرن تجربه اندوختهاند، یک ضرورت غیرقابل انکار است.

چین با سرمایهگذاری گسترده در خطوط پرسرعت و شبکههای حمل و نقل ریلی بار، موفق شده است که همزمان با افزایش سرعت و کیفیت خدمات، هزینهها را کاهش دهد و بهرهوری اقتصادی را بالا ببرد. انتقال دانش فنی، مدیریت پروژههای پیچیده، بهرهگیری از فناوریهای نوین و استانداردسازی فرآیندها، از جمله دستاوردهایی هستند که کشورهای در حال توسعه میتوانند از آن بهرهمند شوند.
برای ایران، استفاده از این تجربیات میتواند به شکلگیری خطوط ریلی با ایمنی بالا، افزایش سرعت و ظرفیت جابجایی کالا و مسافر، کاهش هزینههای نگهداری و بهرهبرداری و همچنین جذب سرمایهگذاریهای خارجی منجر شود. این اقدام نه تنها در توسعه زیرساختها مؤثر است، بلکه میتواند نقش ایران را به عنوان هاب ترانزیتی منطقهای تقویت کند و فرصتهای اقتصادی تازهای ایجاد نماید.
بهعلاوه، تجربه کشورهای پیشرفته در زمینه بهرهوری انرژی، کاهش آلایندگی و مدیریت هوشمند ناوگان، میتواند راهنمای ایران در مسیر توسعه پایدار حمل و نقل ریلی باشد. ترکیب دانش بومی با تکنولوژی و روشهای موفق جهانی، کلید رسیدن به شبکهای ریلی کارآمد، اقتصادی و رقابتی در سطح منطقهای خواهد بود.
ضرورت بهرهگیری از تجربه کشورهای صاحب صنعت
کارشناس حملونقل ریلی با بیان اینکه کاهش ۴۵ دقیقهای زمان سیر قطار تهران-مشهد گام عقلانی وزیر است، گفت: این یک هدف واقعبینانه است، نه وعدهای بزرگ و دور از دسترس.
عباس قربانعلیبیک، کارشناس ارشد حملونقل ریلی اقدام وزیر راه و شهرسازی در اعلام کاهش ۴۵ دقیقهای زمان سیر قطارهای مسافری را گامی منطقی و عقلایی توصیف و اظهار کرد: مشکل اصلی شبکه ریلی کشور در واقع به باورها و نگاه مدیران بازمیگردد. خوشبختانه اتفاق خوبی که افتاده این است که خانم وزیر هدفی قابل تحقق را مطرح کردهاند.
وی افزود: اینکه اعلام کردهاند زمان سیر قطار مسیر تهران–مشهد باید ۴۵ دقیقه کاهش یابد، اقدامی عقلایی است؛ چون هدفی واقعبینانه تعیین شده است، نه وعدهای بزرگ و دور از دسترس که انگیزهها را کاهش دهد.
وعدهای عقلانی و در دسترس
وی تصریح کرد: اگر وزیر راه بگوید میخواهم یکباره زمان سیر را ۵ ساعت کاهش دهم، ممکن است از نظر فنی ممکن باشد، اما در عمل، مدیران و بدنه فنی این هدف را جدی نمیگیرند. اما وقتی گفته میشود ۴۵ دقیقه کاهش، یعنی گامی واقعی و شدنی. بعد از تحقق این مرحله، میتوان گام دوم را طراحی کرد؛ مثلاً پس از تثبیت این کاهش، هدف بعدی میتواند رساندن زمان سیر از ۱۰ ساعت و ۱۵ دقیقه به ۹ ساعت و ۳۰ دقیقه باشد. این همان مسیری است که کشورهای موفق در حملونقل ریلی طی کردهاند.
قربانعلیبیک با اشاره به تجربه چین گفت: در چین نیز این روند بهصورت مرحلهای پیش رفت. رئیسجمهوری در سفر به چین، از تیانجین به پکن با قطار رفت و گفت اگر با ماشین سفر میکردیم، دو ساعت طول میکشید، اما با قطار نیم ساعت.
کارشناس حملونقل ریلی بیان کرد: همین چین، امروز کشوری است که بیش از مجموع کشورهای دیگر، مسافر را با قطارهای سریعالسیر جابهجا میکند. در حالی که ۴۴ سال بعد از ژاپن وارد حوزه قطار سریعالسیر شد. ژاپن اولین خط خود را در سال ۱۹۶۴ افتتاح کرد، اما چین در سال ۲۰۰۸ وارد این حوزه شد. با این حال ظرف مدت کوتاهی از همه کشورها جلو افتاد؛ در حالی که امروز ژاپن ۶۱ سال سابقه دارد.