راهکار عبور از خشکسالی / تنش آبی در کمین است؟

باوجود آنکه کشور ما در یک موقعیت جغرافیایی گرم قرار گرفته است، بحران آب همواره احساس می شود و بارندگی های اخیر هم باعث نشد تا این کمبود آب جبران شود. همچنین سدهای کشور، از وضعیت مطلوبی برخوردار نیستند.

رئیس مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی سازمان هواشناسی کشور با اشاره به کاهش بارش و افزایش دما در سال آبی جاری خودداری از بارگذاری صنایع جدید و توسعه کشاورزی در مناطق مرکزی وعدم کشت محصولات پرآب‌بر در دشت‌های دچار تنش آبی را پیشنهاد می‌دهد.

در حالی کشورمان چهارمین سال پیاپی خشکسالی را پشت سر می‌گذارد که گرمای هوای تقریبا در همه نقاط کشور از ابتدای سال آبی جاری (اول مهرماه) بالاتر از حد نرمال بوده است، به‌گونه‌ای که آبان و آذرماه گرم‌ترین آبان و آذر تاریخ کشور بوده‌اند. طی آذر و دی‌ماه نیز برف چندانی نباریده است بنابراین با خشکسالی برفی شدیدی در مناطق کوهستانی روبرو هستیم. در این شرایط رئیس مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی سازمان هواشناسی کشور انجام اقداماتی از سوی دولت و مصرف بهینه آب از طرف مردم را برای عبور از شرایط خشکسالی پیشنهاد می‌دهد.

احد وظیفه افزود: ایران و همه مناطق مجاور آن با تغییر اقلیم دچار تغییراتی شده‌اند، به‌گونه‌ای که دما به‌شدت بالای حد نرمال و بارندگی زیر نرمال بوده و تقاضا برای آب در کشور نسبت به گذشته افزایش یافته است. در این شرایط انجام اقدامات بلندمدت و کوتاه‌مدت نیاز است. از جمله اقدامات بلندمدت می‌توان به سرمایه‌گذاری دولت در بخش آب مثل انتقال آب اشاره کرد ولی موضوع مهم، مدیریت درست منابع آبی است، یعنی حداقل از بارگذاری صنایع جدید و توسعه کشاورزی  در مناطق مرکزی یا کشت محصولات پرآب‌بر در دشت‌های دچار تنش آبی جدا خودداری شود.

وی اضافه کرد: صنایع پرآب‌بر شامل صنایعی مانند مجتمع‌های تولید برق، پتروشیمی و صنایع مربوط به نفت و گاز و فولاد می‌شود. فلات مرکزی ایران تحمل کم‌آبی از این را ندارد، رفته رفته دشت‌ها در حال فرونشست هستند بنابراین منطق حکم می‌کند، توسعه صنعتی در مناطقی انجام شود که این پتانسیل را دارند مثل سواحل جنوبی که با شیرین‌سازی آب دریا می‌توان صنعت را راه‌اندازی کرد. تصفیه پساب‌ها برای استفاده صنعتی و بازچرخانی آب در مجتمع‌های صنعتی از دیگر اقداماتی است که باید به آن در کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت توجه کرد.

رئیس مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی سازمان هواشناسی کشور تاکید کرد: اگر وضعیت کنونی بارش تداوم یابد شاید مهمترین کار خودداری از کشت بهاره است چون سدها فاقد آب خواهند شد. اگر خدای ناکرده بهار هم کم‌بارش باشد،‌ کشت دیم هم خسارت زیادی خواهد دید بنابراین امیدواریم در ادامه سال آبی شرایط به‌گونه‌ای تغییر کند که میزان کم‌آبی کاهش یابد. در حال حاضر با توجه به کمبود جدی آب حتی اگر مقدار بارش در حد نرمال باشد، کمبودهای گذشته را نمی‌تواند جبران کند. با احتمال زیاد سالی را سپری خواهیم کرد که در بسیاری از نقاط با تنش آبی مواجه خواهیم شد.

وظیفه در پایان تاکید کرد: علاوه بر مسوولان، مردم نیز در عبور از شرایط خشکسالی نقش بسیار مهمی دارند بنابراین باید به مصرف بهینه آب توجه کنند.