نقشه تازه ایران و روسیه ؛ ناجی جدید از راه رسید
مدیرعامل شرکت توانیر از بررسی دو مسیر اصلی برای اتصال شبکه برق ایران و روسیه خبر داد و گفت: اتصال از طریق جمهوری آذربایجان در مرحله کارشناسی نهایی است و می‌تواند زمینه تبادل ۳۰۰ مگاوات برق بین دو کشور را فراهم کند.
مصطفی رجبی مشهدی در گفت‌وگو با خبرگزاری اسپوتنیک روسیه در حاشیه مجمع بین‌المللی انرژی همچنین از برنامه‌ریزی برای توسعه ۳۰ هزار مگاوات انرژی تجدیدپذیر و همکاری گسترده با شرکت‌های روسی در حوزه نیروگاه‌های هسته‌ای و تجدیدپذیر خبر داد و اظهار داشت: دو کریدور اصلی برای ارتباط شبکه برق ایران و روسیه پیش‌بینی شده است؛ نخست از طریق جمهوری آذربایجان که از نظر فنی ساده‌تر و سریع‌تر قابل اجراست و می‌تواند تبادل تا ۳۰۰ مگاوات برق را ممکن کند.
وی افزود: این مسیر در مطالعات فنی به تأیید مشاوران رسیده و از منظر فنی عملیاتی است، اما نیازمند اقناع و هماهنگی بیشتر در نشست‌های تخصصی با طرف آذربایجانی است.
مدیرعامل توانیر ادامه داد: کریدور دوم از مسیر ارمنستان و گرجستان تعریف شده که با تکمیل برخی اتصالات فنی میان گرجستان و ارمنستان، می‌تواند ارتباط الکتریکی روسیه و ایران را از دو مسیر فراهم کند. البته این گزینه نیازمند احداث تجهیزات جدید و صرف زمان بیشتر است.
صادرات برق و مدیریت ناترازی
رجبی‌مشهدی درباره چشم‌انداز صادرات برق ایران گفت: در سه تا چهار سال اخیر به دلیل افزایش ناترازی تولید و مصرف، ظرفیت صادراتی کشور محدود شده است. در حال حاضر خطوط انتقال برق به پاکستان توسعه یافته و امکان صادرات تا ۳۰۰ مگاوات وجود دارد، هرچند در شرایط فعلی، حدود ۵۰ تا ۶۰ مگاوات برق به این کشور صادر می‌شود.
وی افزود: افزایش صادرات برق به افغانستان و پاکستان در افق چندساله آینده منوط به توسعه ظرفیت تولید و بهبود تراز عرضه و تقاضاست.
همکاری‌های ایران و روسیه در حوزه هسته‌ای
مدیرعامل توانیر در بخش دیگری از این گفت‌وگو با اشاره به نقش روسیه در احداث نیروگاه بوشهر گفت: واحد نخست نیروگاه هسته‌ای بوشهر با ظرفیت هزار مگاوات در مدار بهره‌برداری است و واحدهای دوم و سوم نیز توسط شرکت روسی در حال احداث هستند. بر اساس برنامه‌ریزی انجام‌شده، این دو واحد تا سال‌های ۲۰۲۷ و ۲۰۲۸ وارد مدار خواهند شد و ظرفیت نیروگاه‌های هسته‌ای کشور به سه هزار مگاوات خواهد رسید.
وی اضافه کرد: همچنین مذاکراتی برای توسعه نیروگاه‌های کوچک مدولار (SMR) در جریان است و ایران آمادگی دارد تا نقاط اتصال مناسب این واحدها را در شبکه سراسری فراهم کند.
رجبی‌مشهدی تأکید کرد: برنامه احداث ۵ هزار مگاوات نیروگاه جدید هسته‌ای نیز در جنوب کشور توسط سازمان انرژی اتمی در دست بررسی است و این همکاری‌ها چشم‌انداز روشنی برای آینده انرژی کشور ترسیم می‌کند.
فرصت‌های سرمایه‌گذاری در انرژی‌های تجدیدپذیر
مدیرعامل توانیر با اشاره به ظرفیت بالای همکاری با روسیه در بخش انرژی‌های نو گفت: در برنامه هفتم توسعه پیش‌بینی شده ظرفیت نیروگاه‌های تجدیدپذیر کشور به ۱۱ هزار مگاوات برسد، اما دولت تصمیم دارد این رقم را تا ۳۰ هزار مگاوات افزایش دهد.
وی افزود: در دولت چهاردهم توانسته‌ایم ظرفیت نیروگاه‌های تجدیدپذیر را از ۱۲۵۰ مگاوات به بیش از ۲۵۵۰ مگاوات برسانیم و با ادامه این روند تا یک‌سال آینده به بیش از ۱۱ هزار مگاوات خواهیم رسید. این حوزه فرصت مناسبی برای سرمایه‌گذاری شرکت‌های روسی به‌ویژه در پروژه‌های خورشیدی و بادی فراهم کرده است.
اشتراک تجربه ایران در مدیریت آب و انرژی
رجبی‌مشهدی در ادامه گفت: جمهوری اسلامی ایران آماده است تجربیات خود در زمینه مدیریت منابع آبی و صرفه‌جویی انرژی را در اختیار کشورهای همسایه، از جمله افغانستان، قرار دهد تا از تنش‌های منطقه‌ای کاسته شود.
وی خاطرنشان کرد: ایران در احداث نیروگاه‌های برق‌آبی و سیکل ترکیبی تجربه گسترده‌ای دارد و از ۵ کشور برتر سازنده نیروگاه‌های سیکل ترکیبی کلاس F با راندمان بالای ۵۵ درصد است.
همگام‌سازی شبکه‌های برق منطقه‌ای
مدیرعامل توانیر در پایان درباره آینده همکاری‌های انرژی ایران و روسیه اظهار داشت: یکی از تکالیف برنامه هفتم توسعه، همگام‌سازی شبکه‌های برق کشورهای منطقه و تبدیل ایران به هاب انرژی منطقه است. این موضوع در قالب کارگروه‌های مشترک با روسیه در حال پیگیری است و با توسعه استانداردهای فنی و اتصال شبکه‌ها، می‌توان به پایداری و ثبات بیشتر در عرضه برق منطقه دست یافت.
