نبود مدیریت حمل‌ونقل، گردشگری را به چالش کشید

بارش سنگین برف در پایتخت و برخی شهرهای ایران در عصر روز ۷ بهمن هیجان بسیاری به مردم داد و لبخند به لب آنها نشاند،اما متاسفانه مشکلات فراوانی برای حمل‌ونقل هوایی و جاده‌ای کشور به همراه داشت.

به گزارش پایگاه خبری گسترش، روزنامه گسترش تجارت نوشت:یکی از حوزه‌هایی که با چالش‌های بسیاری در این زمینه روبه‌رو شد، گردشگری است، چراکه فرودگاه بین‌المللی امام خمینی(ره) و فرودگاه مهرآباد تهران با وجود گذشت یک روز از بارش برف سنگین، آماده خدمات‌رسانی نبوده و تجهیزات لازم برای برف‌روبی در این فرودگاه‌ها وجود ندارند و در نتیجه گردشگران با چالش‌های بسیاری روبه‌رو شدند. تمامی پروازها به مقصد تهران از سراسر دنیا یا لغو شد و یا به مقصد جایگزینی رفت. به عنوان نمونه پرواز لوفت‌هانزا از فرانکفورت به مقصد تهران در باکو فرود آمده و برخی مسافران را در این شهر پیاده کرد و برخی دیگر را به فرانکفورت بازگرداند. یکی از پروازها از بانکوک که مسافران ایرانی را به تهران بازمی‌گرداند نیز لغو شد و مسافران در هتل این شهر اقامت کردند. پروازی که قرار بود از تایلند به تهران آمده و سپس از این شهر به مقصد سوم یعنی آلمان پرواز کند نیز لغو شد و نمونه‌های بسیاری مانند اینها وجود دارد. زمانی که گیت پرواز باز می‌شود و مسافران به داخل هواپیماها می‌روند، دیگر تعهدی برای استقرار آنها در هتل از سوی خطوط هوایی وجود ندارد و این روزها با شاهد بارش برف سنگین، شاهد حضور چندین ساعته مسافران در داخل هواپیماها هستیم. بسیاری از گردشگران خارجی نیز در هتل ۴ ستاره مقابل فرودگاه بین‌المللی امام خمینی(ره) مستقر شده‌اند و پروازهای داخلی نیز لغو شد. بنابر خبرهای منتشرشده، تمامی پروازهای خارجی و داخلی، یا لغو شده‌اند و یا به تعویق چند روزه افتاده‌اند و حمل‌ونقل جاده‌ای نیز با مشکلات بسیاری روبه‌رو شده است، به طوری که حتی مسافران از قم و کرج نیز نمی‌توانند به تهران بیایند و این امر علاوه بر گردشگری، حوزه‌های دیگر اقتصادی را نیز با مشکل روبه‌رو می‌کند، چراکه بسیاری از کارمندان شرکت‌های تهران در کرج و قم مستقر هستند. در بیشتر فرودگاه‌های بین‌المللی دنیا تجهیزات لازم برای برف‌روبی وجود دارد، اما در تهران این تجهیزات وجود نداشته و با اینکه بارش برف از قبل پیش‌بینی شده بود، اما آمادگی لازم برای مدیریت آن در کشور وجود نداشت.

نبود مدیریت بحران حمل‌ونقل هوایی به عقیده کارشناسان حمل‌ونقل، بزرگترین مشکل کشور در شرایط کنونی جوی، نبود مدیریت بحران حمل‌ونقل هوایی است. مهرداد فرشیدی، مدرس حمل‌ونقل و گردشگری در گفت‌وگو با «گسترش‌تجارت» اظهار کرد: بزرگترین مشکلات شرایط کنونی، این است که در صنعت هواپیمایی مدیریت بحران نداریم. به دلیل اینکه شرایط کشور خاص است و هر ۱۰ سال یک بار چنین برف سنگینی در تهران می‌بارد، مدیران حمل‌ونقل هوایی کشور هنوز به اهمیت مدیریت بحران کشور در صنعت هوایی پی نبرده‌اند. او افزود: یکی از ضعف‌ها این است که مشخص نیست هواپیما اگر نتواند در فرودگاه تهران فرود بیاید، باید به کدام مقصد جایگزین برود. پرواز لوفت‌هانزا از فرانکفورت به باکو دایورت شده و لوفت‌هانزا اعلام کرده به میزان کافی در فرودگاه باکو توقف داشته و به فرانکفورت بازمی‌گردد. بسیاری از مسافران این پرواز ایرانی بوده‌اند و بازگشت به فرانکفورت علاوه‌بر نیاز به روادید شینگن، هزینه بسیاری برای آنها دارد و به همین دلیل عده‌ای از مسافران در باکو اقامت کرده‌اند تا با نخستین پرواز به مقصد تهران به کشور بازگردند و این امر مشکلات بسیاری را برای آنها ایجاد کرده و ۸۰ درصد مسافران نیز به ناچار به مبدأ یعنی فرانکفورت بازگشته‌اند. فرشیدی با اشاره به معضلاتی که نبود مدیریت بحران در حمل‌ونقل هوایی ایجاد کرده، بیان کرد: یک پرواز اروپایی دیگر نیز در فرودگاه اصفهان فرود آمده است. با این‌همه فرودگاه اصفهان یک فرودگاه داخلی بوده و مسافران وارد کشور شده‌اند. بسیاری از خطوط هوایی کشورهای عربی و حاشیه خلیج‌فارس نیز در فرودگاه‌های شیراز و اصفهان فرود آمده‌اند یا به مبدأ بازگشته‌اند. او با تاکید بر اینکه بارش سنگین برف را به ندرت در تهران شاهد هستیم، اظهار کرد: متاسفانه تجهیزات لازم برای برف‌روبی در فرودگاه‌های امام خمینی(ره) و مهرآباد را نداریم و برای مدیریت کردن حمل‌ونقل هوایی در شرایط بحرانی جوی تمهیداتی اندیشیده نشده است. این کارشناس حمل‌ونقل با اشاره به بارش سنگین برف در کشورهای امریکایی و اروپایی گفت: در کشورهای امریکای شمالی و اروپا ۶ ماه دوم سال شاهد بارش سنگین برف هستیم؛ این کشورها باید حمل‌ونقل هوایی خود را به دلیل بارش برف تعطیل کنند؟ این کشورها با خریداری و در اختیار داشتن تجهیزات پیشرفته برف‌روبی و ماشین‌آلات مدرن در جاده‌ها و فرودگاه‌های خود، راهکارهای مناسبی برای مقابله با بارش سنگین برف در نظر گرفته‌اند. او با اشاره به اینکه آژانس‌های گردشگری نیز در قراردادهای خود بسیاری از قوانین بین‌المللی و احتمالات بروز شرایط جوی و حوادث طبیعی را پیش‌بینی نکرده‌اند، اظهار کرد: به همین دلیل در اثر ایجاد مشکلاتی مانند بارش سنگین برف، این آژانس‌ها با مشکل روبه‌رو می‌شوند. براساس قوانین حمل‌ونقل هوایی کشور، آژانس‌های گردشگری موظف نیستند هیچ پولی را برای لغو تورها و پروازها پرداخت کنند، اما براساس قوانین سازمان میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری این آژانس‌ها باید هزینه‌ای که از گردشگران دریافت کرده‌اند را در صورت لغو تورها پرداخت کنند. فرشیدی تاکید کرد: در قوانین کلی جهانگردی ذکر شده که هر سفری بنا بر دلایل طبیعی، غیرطبیعی، شرایط جوی، زلزله و سیل لغو شود، هیچ‌یک از فعالان دست‌اندرکار این تورها نباید متضرر شوند و نباید به مسافر هزینه‌ای پرداخت کنند. او درباره شرایط گردشگران خارجی که پرواز آنها به کشور محل زندگی لغو شده، بیان کرد: خطوط هوایی برای این گردشگران در هتل ۴ ستاره‌ای که روبه‌روی فرودگاه امام خمینی(ره) واقع شده، اتاق اجاره کرده و هزینه آن را پرداخت می‌کنند، تا زمانی که امکان پرواز به کشور مبدأ فراهم شود. مسافران ایرانی که با تورهای خروجی به دیگر کشورها سفر کرده‌اند نیز از سوی خطوط هوایی در هتل کشور مقصد مستقر شده‌اند و منتظر هستند تا امکان سفر هوایی به ایران به وجود آید.

ایده‌های خلاقانه با گردشگری برفی به عقیده کارشناسان گردشگری، می‌توان بارش برف را دلیلی بر برگزاری جشنواره‌های شاد برفی قرار داده و مسافرانی که با لغو تورها و پروازهای خود روبه‌رو شده و یا گردشگران خارجی که به ناچار مدت بیشتری را در کشور مانده‌اند را با برگزاری این تورها سرگرم کرد. مهسا مطهر، عضو هیات‌مدیره کانون انجمن‌های صنفی راهنمایان گردشگری سراسر کشور در گفت‌وگو با «گسترش‌تجارت» اظهار کرد: اگر خلاقانه با این موضوع برخورد کنیم، می‌توان برف را بهانه‌ای برای برگزاری جشنواره‌های تفریحی و گردشگری قرار داد، اما متاسفانه همواره به طور منفعلانه‌ای با این مسئله برخورد می‌شود. او افزود: می‌توان مسابقات و جشنواره‌های عکاسی از برف در نظر گرفت. جشنواره‌های ساخت مجسمه‌های برفی و یخی در سراسر دنیا طرفداران بسیاری دارند. مطهر با اشاره به شرایط موجود بیان کرد: بسیار بد است که ما مدیریتی در زمینه برف نداریم و تجهیزات لازم برای برف‌روبی در فرودگاه‌های کشور را در اختیار نداریم و با بارش سنگین برف به مشکل می‌خوریم. او درباره وضعیت آژانس‌های گردشگری کشور بیان کرد: متاسفانه به دلیل اینکه آژانس‌های گردشگری از قبل اتاق‌های هتل‌ها را رزرو کرده و به خطوط هوایی پیش‌پرداخت می‌دهند، از لغو تورها متضرر می‌شوند.

مشهد بارش سنگین برف را شاهد نبود خبرهای به گوش رسیده حاکی از آن بود که مشهد نیز به دلیل بارش سنگین برف با مشکلاتی روبه‌رو شده، اما کارشناسان و مسئولان این شهر، آن را تکذیب کردند. حسین کشیری، مدیر روابط عمومی شهرداری مشهد در گفت‌وگو با «گسترش‌تجارت» اظهار کرد: در مشهد برف بسیار کمی باریده و فرودگاه‌ها و جاده‌های مشهد هیچ مشکلی ندارند. فقط پروازهای مشهد به مقصد تهران و یا از تهران به مشهد لغو شده‌اند.

فرودگاه‌های بین‌المللی در وضعیت بحرانی به گفته مدیران گردشگری در تمام دنیا تا ۵ ساعت بعد از بارش سنگین برف، آماده خدمات‌رسانی می‌شوند، اما در ایران این اتفاق رخ نداده است. حمید خلیلی‌پناه، مدیر استارت‌آپ ایران‌پلنر در گفت‌وگو با «گسترش‌تجارت» اظهار کرد: بارش برف در دنیا امر بسیار رایجی است، اما مهم این است که تا چه اندازه آمادگی برای مقابله با این امر وجود دارد. در تمامی دنیا تا ۵ ساعت بعد از بارش سنگین برف، فرودگاه‌های بین‌المللی آماده خدمات‌رسانی می‌شوند و پروازها از سر گرفته می‌شوند. او افزود: متاسفانه در ایران آمادگی لازم برای مدیریت پس از بارش برف در فرودگاه‌های بین‌المللی کشور وجود ندارد و پروازها لغو شده یا به حالت تعلیق درآمده‌اند. خلیلی‌پناه درباره ضرردهی آژانس‌های گردشگری بیان کرد: بسیاری از آژانس‌های گردشگری به دلیل اینکه هزینه هتل‌ها را از قبل پرداخت کرده‌اند و فقط یک شب اقامت از کل هزینه‌ای که پرداخت کرده‌اند، به آنها برگردانده می‌شود، ضرر می‌کنند. او درباره قوانین شرایط بحرانی و خاص بین‌المللی در زمینه شرایط جوی مانند بارش سنگین برف، باران، سیل و زلزله و حوادث غیرمترقبه درباره تورهای گردشگری اظهار کرد: براساس این قوانین آژانس‌های گردشگری موظف به پرداخت هزینه به گردشگران هستند.

ملت غافلگیری هستیم به عقیده کارشناسان حمل‌ونقل، مدیران از قبل می‌دانستند که برف خواهد آمد، اما اقدامات لازم را برای رویارویی با آن انجام ندادند. جواد سمساریلر، رئیس راهبردی فدراسیون حمل‌ونقل و لجستیک کشور در گفت‌وگو با «گسترش‌تجارت» اظهار کرد: حمل‌ونقل باری و مسافری تهران به دلیل بارش برف ۲ روز خوابیده است. متاسفانه ملت غافلگیری هستیم و برای هیچ چیز آمادگی نداریم. مسئولان ما فقط غافلگیر می‌شوند. او افزود: در اروپا و دیگر کشورها به محض بارش برف، مدیران عملیات برف‌روبی را شروع می‌کنند. در تهران یک روز بعد از بارش برف در حال تمیز کردن جاده‌ها و اتوبان‌ها هستند و برف را به کنار جاده‌ها و خیابان‌ها می‌زنند که عابران پیاده به مشکل می‌خورند. سمساریلر با بیان اینکه عابران پیاده در کوچه‌ها و خیابان‌ها با مشکلات تردد روبه‌رو می‌شوند، بیان کرد: در دیگر کشورها تمامی کوچه‌ها و خیابان‌ها برف‌روبی می‌شوند، اما در ایران به کوچه‌ها و خیابان‌ها اهمیتی نمی‌دهند. او گفت: یک کامیون باری از قزوین به تهران آمده، اما به دلیل بارش برف در گمرک خوابیده و دو روز است که تخلیه نمی‌شود؛ در کل حمل‌ونقل کشور به دلیل برف یک‌روزه تعطیل شده است.

پروازها از سر گرفته شد؟ فعالان حمل‌ونقل هوایی فرودگاه‌های تهران خبر دادند که پروازها از شب گذشته از سر گرفته شد. محمد شالفروش، دبیر کانون متخصصان مهندسی و تعمیرات هواپیما در گفت‌وگو با «گسترش‌تجارت» اظهار کرد: پروازهای ورودی و خروجی فرودگاه بین‌المللی امام خمینی(ره) از ظهر روز گذشته راه‌اندازی شده و از شب گذشته پروازها انجام می‌شوند؛ هم پروازهایی که به مقصد تهران هستند، از شب گذشته در این فرودگاه فرود آمدند و هم پروازهایی که به مقصد دیگر کشورها هستند، انجام شدند. اظهارات دبیر کانون متخصصان مهندسی و تعمیرات هواپیما در حالی مطرح می‌شود که به گفته مسافران تا لحظه نگارش این گزارش( عصر روز گذشته) هنوز پروازی از فرودگاه امام خمینی(ره) انجام نشده است. او افزود: برای اینکه پروازهای لغوشده به سرعت انجام شوند، پروازها دو تا یکی شدند، به عنوان نمونه پرواز هامبورگ و کلن با هم انجام می‌شوند و پرواز استکهلم و گوتنبرگ از طریق یک هواپیما انجام شده که هواپیمای نخست در فرودگاه استکهلم می‌نشیند و سپس به گوتنبرگ می‌رود. شالفروش تصریح کرد: پروازها از دیشب انجام می‌شوند، اما برای اینکه وضعیت پروازها و حمل‌ونقل هوایی تهران به‌ویژه در فرودگاه بین‌المللی امام خمینی(ره) به حالت عادی درآید، چند روز زمان نیاز دارد و پروازهای لغوشده نیز چند روز بعد دوباره انجام خواهند شد. او گفت: فرودگاه مهرآباد نیز از شب گذشته به حالت عادی بازگشته و حمل‌ونقل هوایی در آن از سر گرفته شده است.