طرح جدید خرید قسطی برای بازنشستگان + جزئیات
در حالی که اکثریت بازنشستگان تأمین اجتماعی با حقوق ناچیز ۱۴ میلیون تومانی حتی توان خرید اقساطی لوازم خانگی را ندارند، طرح «بتا» با وعده کارت اعتباری برای خرید از فروشگاه‌های طرف قرارداد بانک رفاه معرفی شده است. اما نگرانی‌ها درباره سقف تسهیلات، اقساط سنگین و محدودیت‌های این طرح، بازنشستگان را در تردید نگه داشته است.
هفته گذشته، تفاهم‌نامه طرح «بتا» بین محمد اسدی، رئیس کانون عالی کارگران بازنشسته، و اسماعیل للگانی، مدیرعامل بانک رفاه کارگران امضا شد. این طرح، کارت اعتباری مشابه حکمت کارت بازنشستگان نیروهای مسلح ارائه می‌دهد تا بازنشستگان بتوانند از فروشگاه‌های زنجیره‌ای طرف قرارداد بانک رفاه، به‌ویژه برای خرید لوازم خانگی، به‌صورت اقساطی خرید کنند. طبق تعریف این طرح، هدف آن افزایش قدرت خرید و ایجاد شرایط پرداخت آسان برای بازنشستگان است. با این حال، جزئیات دقیق طرح هنوز اعلام نشده و اطلاعات موجود در حد گمانه‌زنی‌هاست، که این موضوع نگرانی‌هایی را در میان بازنشستگان تأمین اجتماعی ایجاد کرده است.
شرایط طرح «بتا»؛ سقف محدود و اقساط سنگین
یکی از فروشگاه‌های طرف قرارداد بانک رفاه اعلام کرده که سقف تسهیلات این طرح کمتر از ۱۰۰ میلیون تومان است و بازنشستگان تأمین اجتماعی می‌توانند پس از اعتبارسنجی و ثبت‌نام، بدون نیاز به چک و ضامن، در ۳۰ قسط از این اعتبار برای خرید (عمدتاً لوازم خانگی ایرانی) استفاده کنند. شرایط اعلام‌شده شامل دریافت حقوق یا مستمری از بانک رفاه، در قید حیات بودن، فعال بودن پیامک تراکنش و رمز پویا، نداشتن چک برگشتی یا بدهی معوق بانکی و بازه سنی ۱۸ تا ۷۷ سال است. این محدودیت سنی، تعداد قابل توجهی از مستمری‌بگیران بالای ۷۷ سال را از شمول طرح خارج می‌کند. برخی تشکل‌های صنفی پیشنهاد سقف تسهیلات تا ۵۰۰ میلیون تومان را مطرح کرده‌اند، اما هنوز مشخص نیست این پیشنهاد پذیرفته شده یا خیر.
نگرانی بازنشستگان؛ اقساط خارج از توان مالی
ملیحه نصراللهی آزاد، عضو هیئت مدیره کانون بازنشستگان استان گیلان، با اشاره به عدم اطلاع کافی از جزئیات طرح «بتا» اظهار داشت که این طرح به شرط بالا بودن قدرت خرید بازنشستگان می‌تواند مفید باشد. وی افزود: اگر سقف تسهیلات تا ۳۰۰ میلیون تومان باشد، اقساط آن برای بازنشستگان با حقوق حداقلی (حدود ۱۴ میلیون تومان) غیرقابل تحمل است. به گفته او، اگر بازنشسته‌ای مجبور به پرداخت اقساط ۱۰ میلیون تومانی شود، بیش از نیمی از مستمری‌اش صرف اقساط خواهد شد. در مقابل، اگر سقف تسهیلات کمتر باشد و اقساط در بازه طولانی‌تر (بیش از یک سال) پرداخت شود، ممکن است کیفیت یا کمیت کالاهای خریداری‌شده نیازهای بازنشستگان را برآورده نکند. نصراللهی تأکید کرد که اکثریت بازنشستگان حداقل‌بگیر با حقوق ۱۴ میلیون تومانی حتی توان خرید اقساطی برای جهیزیه فرزندان خود را ندارند.
ابهامات طرح و لزوم مشارکت کانون‌ها
علی دهقان‌کیا، رئیس کانون بازنشستگان تأمین اجتماعی تهران، با اشاره به عدم واریز حق بیمه عمر توسط سازمان تأمین اجتماعی، اظهار داشت که اکثریت اعضای کانون‌ها هنوز از جزئیات طرح «بتا» بی‌اطلاع‌اند. وی افزود: حدود ۱۴ هزار شرکت با بانک رفاه برای این طرح قرارداد بسته‌اند، اما برای پاسخگویی به سوالات بازنشستگان و دفاع از حقوق آن‌ها، کانون‌ها باید در اجرای طرح مشارکت داشته باشند. به گفته او، سقف‌بگیران تأمین اجتماعی (با مستمری ۵۰ تا ۷۰ میلیون تومان) نیز برای پرداخت اقساط ۲۰ میلیون تومانی با مشکل مواجه‌اند. تشکل‌ها پیشنهاد داده‌اند که یک‌سوم مستمری در اعتبارسنجی برای اقساط در نظر گرفته شود، اما حتی با سقف پیشنهادی ۵۰۰ میلیون تومان، بازپرداخت اقساط در پنج سال برای بسیاری از بازنشستگان دشوار خواهد بود.
درخواست بازنشستگان؛ شرایط منطقی‌تر برای معیشت
دهقان‌کیا تأکید کرد که طراحی جزئیات طرح «بتا» باید با توجه به وضعیت معیشتی بازنشستگان انجام شود. بازنشستگان خواستار بازه زمانی طولانی‌تر برای پرداخت اقساط و سقف تسهیلاتی هستند که با توان مالی آن‌ها همخوانی داشته باشد، تا این طرح به جای باری بر دوش، گامی واقعی برای بهبود معیشت آن‌ها باشد.
