زلزله ماشه بر بازار خودرو ایران | قیمت خودرو پرواز کرد؟

خودرو‌های چینی یکی از رقبای جدی خودرو‌های داخلی محسوب می‌شدند. حالا با فعال شدن مکانیسم ماشه و محدودیت بیشتر ارز، این خودرو‌ها در گام نخست با رشد قیمت مواجه می‌شوند. رشد قیمتی که ناشی از سخت‌تر شدن واردات قطعات از چین است. تداوم این روند خودرو‌های چینی را به نقطه‌ای می‌رساند که برای تداوم حضور در بازار ایران، ناچار به راه آمدن با خریداران خواهد شد. ایجاد شرایط جدید برای فروش و ارائه خدمات بهتر، می‌تواند این شرکت‌ها را در ایران نگه دارد. در غیر این صورت خودرو‌های چینی آنقدر جز واجبات و علایق مردم نیستند که به جای ذخیره دلار، به سوی آنها بشتابند.

خودرو‌های داخلی در حصار ماشه

خودرو‌های داخلی به جز مکانیسم ماشه، چالش‌های داخلی بسیاری نیز دارند. ایران خودرو درگیر مسأله قیمت‌گذاری و حکم سازمان تعزیرات است، سایپا نیز با کمبود قطعه دست به گریبان شده است. در کنار تمامی این چالش‌ها، محدودیت‌های مکانیسم ماشه هم اضافه شده است. مکانیسم ماشه برای خودرو‌های داخلی مانند دیگر محصولات صنعتی داخلی نیست. وقتی از محدودیت مکانیسم ماشه بر فولاد صحبت می‌کنیم، به معنای محدودیت مکانیسم ماشه برای صادرات است، اما در خودرو چنین امکانی وجود ندارد. خودرو‌های ایرانی فرصت صادراتی ندارند که با مکانیسم ماشه دچار مشکل شود، مشکل خودرویی‌های ایران، تأمین مواد اولیه و قطعات است. این موضوع به مرور نشان خواهد داد که یک دروغ بزرگ به نام تولید ملی در خودروسازی مطرح شده بود. اگر این خودروسازی ملی است، پس چرا با نوسان ارز تا این حد دچار چالش می‌شود؟

در بازار چه خبر است؟

محمد سراییان، فعال بازار خودرو، در بازار اصفهان، در رابطه با تأثیر مکانیسم ماشه بر بازار خودرو گفت: «من تحریم‌های دور اول شورای امنیت را به خاطر دارم. آن سال هم بازار کمی ترسیده بود، اما بعد از مدتی رفع شد. بازار به مرور مسیر خودش را پیدا می‌کند. من نمی‌گویم اتفاقی رخ نداده، اما می‌دانم که بازار هیچگاه به صورت صد درصدی متوقف نمی‌شود. مردم بالاخره نیاز به خودرو دارند و به هر طریق، نیاز خود را رفع می‌کنند. این موضوع در هر شهر هم یکسان است. نمی‌توان گفت بازار اصفهان خوابیده و بازار تهران بیدار است. یک هفته پیش رو امیدی به بازار نیست، اما بعد از آن مقداری تکلیف‌ها روشن می‌شود.»

علی یکی دیگر از فعالان بازار است که به صورت انفرادی و بدون نمایشگاه کار می‌کند. او نیز درباره مکانیسم ماشه می‌گوید: «خودرو‌های لوکس بالای ۲ میلیارد قطعاً دچار چالش می‌شوند. بیش از ۲ میلیارد پول آنقدر زیاد است که می‌تواند برای برخی عامل رفتن باشد، از آن طرف آنقدر هم زیاد نیست که بتواند روی آن حساب خاصی باز کرد. خودرو‌های تا ۱.۵ میلیارد بالاخره خرید و فروش می‌شوند. شاید کسانیکه دنبال سودآوری در بازار هستند چندان شانسی در این سبک از ماشین‌ها نداشته باشند، اما خریدار واقعی فرصت خوبی برای خرید دارد. با توجه به توقف فروش ایران خودرو و احتمال بازگشت قیمت‌ها، خودرو‌های داخلی حتی با وجود مکانیسم ماشه هم فرصت خرید و فروش دارند. خودرو‌های وارداتی بیشتر از دیگر خودرو‌ها تحت تأثیر مکانیسم ماشه قرار می‌گیرند.»

علی رضایی، فعال بازار خودرو در مشهد، مدعی است که دیگر برای بازار فرقی ندارد چه اتفاقی در پیش است. او می‌گوید: «مکانیسم ماشه نخستین اثر خود را به جای خودرو، روی ارز می‌گذارد. وقتی تخمین‌های متعددی رو به بالا در حوزه ارز‌زده می‌شود، مسلماً خودرو نیز تحت تأثیر قرار می‌گیرد. شما خودرو را با دلار ۷۰ تومان و ۱۰۰ تومان به یک قیمت می‌دهید؟ یک خودرو خارجی حتی چینی‌ها مونتاژی هم مستقیماً تحت تأثیر ارز قرار دارند. نمی‌توان انتظار داشت قیمت این خودرو‌ها ثابت بماند. خودرو‌های خارجی و مونتاژی رشد قیمت شدیدی پیدا می‌کنند که مسلماً بازارشان نیز قفل خواهد شد. از یک سو قیمت بالا می‌رود، از سوی دیگر مشتری برای این خودرو‌ها وجود ندارد. الان ذخیره دلار برای برخی، مهم‌تر از خرید ماشین شده است.»