درخت اخراج افغانی ها در بازار مسکن شکوفه زد

بازار اجاره مسکن در ایران، به‌ویژه در فصل جابه‌جایی (خرداد تا شهریور)، همواره با افزایش تقاضا و قیمت‌ها روبه‌روست. رشد سرسام‌آور قیمت مسکن، خرید خانه را برای بسیاری غیرممکن کرده و تقاضا برای اجاره را بالا برده است. حضور مهاجران افغان نیز در سال‌های گذشته این تقاضا را تشدید کرده بود. اما حالا، خروج گسترده این مهاجران، تقاضای اجاره در برخی مناطق را کاهش داده و بازار را در حاشیه شهرهای بزرگ، از جمله تهران، مشهد، اصفهان، قم و کرج، تحت تأثیر قرار داده است.

کاهش تقاضا در مناطق مهاجرنشین

گزارش‌های میدانی نشان می‌دهد که خروج مهاجران افغان باعث کاهش ۱۰ تا ۱۵ درصدی تقاضای اجاره در مناطق مهاجرنشین مانند شوش، مولوی و شهرری در تهران شده است. مشاوران املاک می‌گویند مهاجران اغلب به‌صورت گروهی خانه‌های قدیمی و حیاط‌دار را اجاره می‌کردند و به دلیل تقسیم هزینه بین چند خانوار، اجاره‌بهای بالاتری می‌پرداختند. با کاهش حضور آن‌ها، تقاضا برای این نوع خانه‌ها افت کرده و قیمت اجاره در این مناطق یا ثابت مانده یا کاهش یافته است.

نظر فعالان بازار مسکن

داود بیگی‌نژاد، نایب رئیس اتحادیه مشاوران املاک تهران، اظهار کرد: «مهاجران افغان اغلب در مناطق زیر محور آزادی و در خانه‌های کلنگی ساکن بودند. با خروج آن‌ها، عرضه واحدهای اجاره‌ای در این مناطق افزایش یافته و مالکان مجبور شده‌اند واحدها را با قیمت‌های سال گذشته عرضه کنند.»

حسین عبده تبریزی، اقتصاددان، نیز تأکید کرد: «خروج افغان‌ها در مناطق ضعیف‌تر تهران مانند شهرری، باعث کاهش اجاره‌بها شده است. مالکان در این مناطق برای حفظ مستاجران، از افزایش رهن و اجاره خودداری می‌کنند.»

وضعیت اجاره در سایر مناطق

در مناطق غیرمهاجرنشین، اجاره‌بها همچنان تحت تأثیر تورم افزایش یافته است. پس از جنگ ۱۲ روزه و رکود در بازار خرید و فروش مسکن، بازار اجاره نیز با ابهاماتی مواجه شده است. بسیاری از مالکان و مستاجران ترجیح می‌دهند قراردادهای اجاره را تمدید کنند تا از جابه‌جایی اجتناب شود. مشاوران املاک در مناطق ۴ و ۶ تهران گزارش می‌دهند که در صورت تمدید قرارداد، افزایش اجاره‌بها معمولاً زیر ۳۰ درصد و در صورت جابه‌جایی، بین ۲۵ تا ۴۰ درصد است.

چشم‌انداز بازار اجاره

رکود بازار خرید و فروش مسکن به بازار اجاره نیز سرایت کرده است. کارشناسان معتقدند که بازگشت ثبات به اقتصاد و ارسال سیگنال‌های سیاسی مثبت می‌تواند فضای بازار مسکن را تغییر دهد. با این حال، کاهش تقاضای اجاره در مناطق مهاجرنشین، فرصتی محدود برای مستاجران این مناطق ایجاد کرده، اما در سایر نقاط شهر، فشار تورم همچنان اجاره‌بها را بالا نگه داشته است.