گنج پنهان ؛ ناجی برق ایران !

توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر بیش از یک دهه است که در کشورهای توسعه یافته به صورت جدی دنبال می‌شود اما در کشور ما توفیق چندانی نداشت و سال گذشته وزیر نیرو با پا گذاشتن به ساختمان نیایش تمرکز بر تجدیدپذیرها را در اولویت برنامه‌های خود قرار داد و از هدف گذاری ۳۰ هزار مگاوات نیروگاه تجدیدپذیر طی ۵ سال خبر داد.

با وجود آنکه ظرفیت مناسبی برای توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر دارد تنها ظرفیت یک درصد تولید برق شبکه برق کشور را بردوش می‌کشد در حالی که میانگین جهانی آن نزدیک به ۱۰ درصد می‌شود. ضمن آنکه نباید از یاد برد که بر اساس آنچه کارشناسان امر می‌گویند کشور ایران ظرفیت تولید ۶۰ هزار مگاوات برق لحظه‌ای را از طریق انرژی خورشیدی دارد که این امر می‌تواند بر ناترازی ۲۰ هزار مگاواتی برق کمک کند.

چالش اصلی تجدیدپذیر ها کمبود منابع و اعتبارات

ابتدا قرار بران بود امسال تا شهریور ماه ظرفیت نیروگاه‌های تجدیدپذیر به ۵ هزار مگاوات برسد اما به نظر می‌رسد برای رسیدن به این عدد راه پر پیچ و خمی باشد، زیرا تحریم‌های بانکی و مالی، مانع از ورود مستقیم سرمایه‌های خارجی به ایران شده است. بانک‌ها و مؤسسات مالی بین‌المللی به دلیل ترس از جریمه شدن یا قرار گرفتن در لیست تحریم‌ها، از همکاری با طرف‌های ایرانی خودداری می‌کنند به همین علت کشور ما به تنهایی باید برای توسعه نیروگاه‌های تجدید پذیر گام بردارد.

صندوق توسعه ملی در فروردین ماه وعده ۳ میلیارد دلار تأمین مالی انرژی‌های تجدیدپذیر را داد در حالی که محسن طرز طلب معاون وزیر نیرو و رئیس سازمان انرژی‌های تجدید پذیر در رابطه با تأمین مالی برای ساخت نیروگاه‌های تجدیدپذیر گفته بود؛ تاکنون ۱۰ درصد از ۲.۵ میلیارد دلاری که دولت قول تأمین آن را داده، تأمین شده است.

اگر چه صندوق توسعه ملی وعده ۳ میلیارد دلار تأمین مالی تجدیدپذیرها را داده است اما به نظر می‌رسد به صورت قطره چکانی در حال تزریق مالی است چرا که محسن طرز طلب هم در این زمینه گفته بود، برای تولید ۷۰۰۰ مگاوات نیروگاه تجدیدپذیر در حال هزینه حدود ۲ میلیون دلار هستیم و در صورتی که صرفه جوی مصرف برق اتفاق بیفتد هزینه سرمایه‌گذاری در صنعت برق کاهش پیدا خواهد کرد و به دولت کمک خواهد کرد تا این میزان اعتبار را برای رفاه مردم هزینه کند.

محسن طرز طلب معاون وزیر نیرو و رئیس سازمان انرژی‌های تجدیدپذیر هم صحه بر موضوع می‌گذارد و  با اشاره به اینکه تا کنون نزدیک به دو هزار مگاوات نیروگاه تجدیدپذیر وارد مدار شده است، گفت: تا کنون نزدیک به دو هزار مگاوات نیروگاه تجدیدپذیر وارد مدار شده است و تلاش می‌کنیم تا پایان شهریور به ۴ هزار مگاوات برسیم.

معاون وزیر نیرو ادامه داد: به دلیل عدم تأمین منابع و اعتبارات از برنامه کلی عقب هستیم اما ۷۰۰ سایت در کل کشور با درصد پیشرفت‌های متفاوت وجود دارد که نیروگاه‌های ۳ مگاواتی آن در مرداد و شهریور وارد مدار می‌شوند.

کدام استان‌ها بیشترین سهم تجدیدپذیرها را دارند؟

ساخت نیروگاه‌های خورشیدی و بادی می‌تواند کمک شایانی به ناترازی انرژی در کشور کند و از آنجا که کشور گرم و خشک به شمار می‌آییم استان‌های کویری ظرفیت مناسبی برای انرژی‌های خورشیدی و بادی هستند، رئیس سازمان انرژی‌های تجدیدپذیر در این زمینه تاکید کرد: این سایت‌ها در تمامی استان‌هایی که اعلام آمادگی کردند، وجود دارند که استان کرمان و سمنان در صدر آنها قرار دارند.

طرز طلب ادامه داد: بحثی که ما دنبال می‌کنیم رفع ناترازی برق است که در برنامه ما در مدار قرار گرفتن ۵ هزار مگاوات نیروگاه بادی در دولت چهاردهم قرار دارد که امیدواریم تا پیک سال آینده ۵۰ مگاوات وارد مدار کنیم چرا که نسبت به انرژی خورشیدی به زمان و اعتبار بیشتری نیاز دارد، اما به دلیل اینکه انرژی خورشیدی تنها در زمان تابش خورشید می‌تواند تأمین برق کند بخشی از کمبود را به واسطه انرژی‌های بادی جبران کنیم.

صنایع زیر بار احداث نیروگاه تجدیدپذیر نمی‌روند

متأسفانه برق یارانه‌ای صنایع را بی رغبت به احداث نیروگاه تجدیدپذیر کرده است در حالی که صنایع هم بدهی بالایی به صنعت برق دارند و هم بر اساس قانون تا پایان سال باید اقدام به احداث ۱۰ هزار مگاوات نیروگاه تجدیدپذیر کنند. اردشیر مذکوری مدیرعامل شرکت مدیریت شبکه برق ایران با اشاره به بدهی صنایع به صنعت برق خاطرنشان کرد: طبق قانون ماده ۴ مانع زدایی صنایع انرژی بر تا پایان سال ۱۴۰۴ مهلت دارند اقدام به احداث نیروگاه کنند. از این ۱۰ هزار مگاوات نیروگاه ۹ هزار مگاوات نیروگاه حرارتی و هزار مگاوات نیروگاه تجدید پذیر است که از این میزان تنها دو هزار مگاوات احداث شده و پیش بینی می‌کنیم تا تابستان به ۲۵۰۰ مگاوات برسد.

با توجه به ناترازی ۲۴ هزار مگاواتی برق در سال جاری بهتر است اعتبارات لازم برای افزایش ظرفیت انرژی‌های بادی و خورشیدی در اختیار ارگان‌های مربوطه قرار گیرد تا با افزایش ظرفیت تجدیدپذیرها سال به سال بر ناترازی برق افزوده نشود.