اقتصاد ایران در محاصره؛ زنگ خطر تحریم‌ها دوباره به صدا درآمد

فتح‌الله توسلی، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی درباره شرایط اقتصادی کشور با فعالسازی مکانیسم ماشه، اظهار داشت: در شرایط کنونی با یک مجموعه محدودیت‌های داخلی و با موارد محرومیت‌های بین‌المللی مواجه هستیم که باید مدیریت شوند.

وی ادامه داد: محرومیت‌های بین المللی شامل بحث تحریم‌های شورای امنیت سازمان ملل است که در قالب مکانیسم ماشه فعال شده و همچنین تحریم‌هایی که آمریکا از دهه‌های گذشته اعمال کرده است. این تحریم‌ها محدودیت‌هایی را ایجاد کردند، که اقتصاد ملی را هدف گرفتند و باید برای این موضوعات فکری شود. برای مثال یکی از محرومیت‌های جدی در حوزه مبادلات بانکی است، اینکه صنعت، تولید و صادرات در کشورمان فعال باشد اما برگشت پول انجام نشود، یعنی به طور قطع یک بخش از ماجرا تعطیل و عملا حلقه‌ای از این زنجیره جدا افتاده است و باید برای این موضوع فکری کرد.

عضو کمیسیون اقتصادی مجلس گفت: اما موضوعاتی هم بحث مقدورات داخلی ما است مانند اینکه شرکت‌های بزرگ در کشور هم امکان تامین کالاها در حجم بالا را ندارند همین محدودیت‌ها باعث شده که کیک اقتصادی و صنایع ما کوچک بماند. فرض کنید کشوری سفارش محصولی با تیراژ بالا را می‌دهد اما ما توان تامین آن را نداریم قاعدتا این محدودیت باعث از دست دادن مشتری می‌شود. صنایع باید بتوانند بازار آن محصول را مدیریت کنند، چرا که اگر توان تامین آن کالا را نداشته باشیم، سفارش دهندگان و مشتریان به سراغ تامین کننده و بازار دیگری می‌روند.

هزینه‌های صادراتی محصولات ایرانی افزایش یافته است

توسلی با بیان اینکه ما در این زمینه ضعف داریم و باید برای رفع آن اقدام شود و معتقدم این مشکلات به موضوع ناهماهنگی‌های درونی برمی گردد، افزود: باید مجموعه بانک مرکزی، گمرک و وزارت اقتصاد در حوزه اقتصاد ملی هماهنگ با هم کار کنند. اینکه وزیر اقتصاد می‌گوید افزایش نرخ ارز به من ارتباطی ندارد و بانک مرکزی هم می‌گوید که سیاست‌های اقتصادی در اختیار من نیست؛ این اظهارت به هیچ وجه توجیه کننده نیستند و تمام این افراد و مسئولان باید پاسخگو باشند.

وی گفت: باید بپذیریم که در شرایط خاصی قرار داریم اما در این مدت یاد گرفتیم که چگونه از این شرایط عبور کنیم، البته که کار را برای ما سخت کردند و هزینه‌های تولید را بالا برده‌اند و هزینه‌های صادراتی محصولات ایرانی افزایش یافته اما این گونه نیست که توانسته باشند مانع تولید شوند به شرطی که خودمان این همت را داشته باشیم که تولید و صادرات را ادامه دهیم.

عضو کمیسیون اقتصادی مجلس ادامه داد: ایران ۱۵ کشور همسایه دارد که فقط کشور پاکستان با چند صد میلیون جمعیت بازار مهمی برای ایران محسوب می‌شود و اگر بتوانیم تنها یک بخشی از نیاز این جمعیت را پوشش دهیم، بخش قابل توجهی از اقتصاد کشور را می‌توان پوشش داد.

تهدیدات تنها در بخش کریدوری نیست 

توسلی تاکید کرد: البته باید توجه داشته باشیم که متاسفانه در حال محاصره شدن با کریدورهای منطقه‌ای هستیم. این موضوع را بارها به مسئولان تذکر داده‌ایم و باید این تهدید توجه ویژه داشته باشند. زنگزور یکی از این تهدیدات و یکی از این ۹ کریدور منطقه‌ای پیرامون ایران است. این کریدورها می‌توانند تهدید امنیت ملی ما محسوب شوند و باید برای مدیریت این کریدورها استراتژی داشته باشیم.

وی گفت: البته اخیرا اقدامات مهمی برای مدیریت کریدورهای منطقه‌ای انجام شده اما باید این موضوع را هم در نظر داشت که مدیریت و ساماندهی و تکمیل زیرساخت‌های کریدوری به چند همت پول نیاز دارد و منابع کشور هم محدود است و تمام این محدودیت‌ها امروز شاهد آغاز تحولات مثبت در این زمینه هستیم.

عضو کمیسیون اقتصادی مجلس با بیان اینکه کشورها کریدورهایی را بدون حضور ایران طراحی می‌کنند، افزود: طبیعتا وقتی در مناطق مختلف مرزی این کریدورها شکل می‌گیرند گریز از مرکز بیشتر می‌شود و این موضوع علاوه بر مشکلات اقتصادی که به دنبال دارد، مشکلات امنیتی هم به همراه خواهد داشت.

توسلی گفت: این تهدیدات تنها در بخش کریدوری نیست و در حوزه آب تهدیداتی را ایجاد کرده‌اند و در سه نقطه در بحث آب مشکل اساسی داریم، در شرق کشور با سدهای افغاستان، در شمال غرب کشور سدهای ترکیه و در جنوب هم با عراق و کشورهای منطقه مباحثی درباره آب داریم. از این رو مقامات ارشد باید به این رفع این مشکلات که اقتصاد و امنیت کشور را تحت تاثیر می‌گذارند، چاره‌ای بیندیشند.