یک استاد اقتصاد دانشگاه با بیان اینکه یکی از مشکلات اصلی در اقتصاد بدون نفت فراموش کردن نظام مالیاتی است، گفت: در حالیکه امروز بانکها به راحتی در کشور خلق نقدینگی دارند، هیچ مالیاتی پرداخت نمیکنند.
گسترش نیوز: علیمراد شریفی با اشاره به ساختار مالیاتی کشور، اظهار کرد: درحالحاضر، تنها کارمندان دولت پرداخت مالیات دارند و بقیه قشرها به صورت خواسته یا ناخواسته فرار مالیاتی دارند.
وی با بیان اینکه تا پیش از این دریافتیهای کشور به صورت نفتی بوده و بودجه ریزی براساس درآمدهای نفتی برنامهریزی میشد، افزود: این اتفاق باعث شد تا ساختار مالیاتی کشور، ساختاری ضعیف برای پاسخگویی به نیازهای بودجه باشد.
عضو هیات علمی گروه اقتصاد دانشکده اقتصاد دانشگاه اصفهان، توضیح داد: متاسفانه امروز سیستم بانکی کشور در حالیکه خلق نقدینگی میکند، بزرگترین فرار مالیاتی را دارد و پاسخگوی نظام مالیاتی کشور نیست.
وی افزود: طی ۴۰ سال گذشته به نسبت سال ۱۳۵۷ تولید ناخالص داخلی کشور حدود ۲.۵ برابر افزایش یافته، در حالیکه خلق نقدینگی کشور ۴۰ هزار برابر بوده است.
ضرورت وضع مالیات بر خلق نقدینگی بانک ها
شریفی با تاکید بر ضرورت وضع مالیات بر روی خلق نقدینگی بانکهای کشور، اظهار کرد: در دنیا هر زمان که سپرده افراد حقیقی و حقوقی از رقمی خاص تجاوز کند، مشمول دریافت مالیات میشود، در حالیکه در ایران حسابهای بانکی با وجود خلق نقدینگی مشمول مالیات نمیشوند و در نهایت با ایجاد تورم، موجب کاهش شدید قدرت خرید مردم میشود.
وی تصریح کرد: سپردهگذاری در بانکها بدون وضع مالیات موجب میشود افراد و برخی شرکتها به راحتی به رانت دسترسی پیدا کنند.
دانه درشتها مشمول مالیات شوند
این استاد اقتصاد با بیان اینکه در حاضر میزان ثبت شرکتها در کشور چندین برابر ثبت شرکت در کشورهایی همچون چین و هند است، اظهار کرد: اقتصادی که در عمل ارزش افزوده ندارد، ثبت بالای شرکتها مفهومی ندارد، چراکه در کمتر از یک سال به راحتی از امکاناتی همچون دریافت اعتبارات و تسهیلات شبکه بانکی بهرهمند و سپس منحل میشوند.
وی با بیان اینکه برای چرخاندن اقتصاد بدون نفت در نخستین گام باید جلو خلق نقدینگی گرفته شود، افزود: متاسفانه امروز برخی سازمانها و نهادهایی که از امکانات ملی بهرهمند میشدند، تاکنون هیچ مالیاتی به کشور پرداخت نکرده اند، در حالیکه بعضا حجم و گردش مالی این نهادها برابر با گردش مالی بودجه دولت است، به همین دلیل در بحث اقتصاد بدون نفت همه باید به سهم خود در شکل گیری آن و پرداخت مالیات سهیم باشند.
شریفی با اعتقاد بر اینکه در شرایط فعلی نمیتوان نسخه خاصی برای اقتصاد ایران پیچید، گفت: تا زمانی که بحث معادلات رانتی در اقتصاد ایران برهم نخورد هرگونه اقدام برای بهبود شرایط بدون فایده است، البته در صورت شفافسازی گردش مالی تمام نهادها و سازمانها در کشور و پرداخت مالیات از سوی دانه درشتها میتوان کمبود درآمدهای نفتی را تا حدی جبران کنیم.
وی همچنین درباره راهکارهای دولت از جمله به مزایده گذاشتن داراییهای خود در بورس، گفت: این کار به مفهوم فروختن فرش زیر پای دولت است و راهکار منقطی برای حل مشکلات اقتصاد کشور نیست.
احتمال سقوط بورس در آینده
عضو هیات علمی گروه اقتصاد دانشکده اقتصاد دانشگاه اصفهان در ادامه درباره سیر صعودی بورس ایران طی دو ماه گذشته، اظهار کرد: رشد بورس طی چند ماه گذشته تنها حباب نرخ داشته و در حالیکه عمده بورسهای باسابقه دنیا روندی ثابت و نزولی داشتند، بورس ایران به صورت حباب گونه سیر صعودی داشته است.
وی توضیح داد: حباب کنونی بورس کشور در شرایط کنونی به دلیل حرکت نقدینگی به سمت این بازار است.
شریفی با ابراز این عقیده که سیاستهای پولی و مالی کشور درحالحاضر به صورت معیوب عمل میکنند و کشور را به سمت کاهش ارزش پول هدایت میکنند، تاکید کرد: رشد امروز بورس حبابی و تورم زاست و حتی احتمال سقوط بد آن در آینده وجود دارد.
وی درباره اینکه چطور میتوان بورس را به محلی برای سرمایهگذار مطمئن هدایت کرد، توضیح داد: باید بساط رانت در کشور برچیده شود، متاسفانه به دلیل رانت طی ۷۰ سال گذشته در مقایسه با دنیا، رشد تولید ناخالص داخلی کشور سالانه منفی یک درصد کاهش داشته است.
این استاد اقتصاد همچنین با بیان اینکه نرخ پس انداز اصیل با نرخ رشد واقعی در اقتصاد متفاوت است، افزود: پس انداز اصیل نشان دهنده استهلاک سرمایههای ثابت، آسیب و تخریب به محیطزیست و منابع طبیعی و همچنین فرار نیروی انسانی متخصص است.
وی با اشاره به اینکه نرخ پس انداز اصیل سالانه ایران به طور متوسط منفی ۱۸ درصد است، درحالیکه این نرخ در ترکیه مثبت ۲۰ درصد است، توضیح داد: متاسفانه در این شرایط کشور ناچار است از سهم نسلهای آینده برداشت و مصرف کند و تا زمانی که نرخ پس انداز اصیل در کشور مثبت نشود راهکاری برای خروج از این وضعیت وجود نخواهد داشت.
شریفی با اشاره به راهکار مثبت شدن پس انداز اصیل در کشور، تصریح کرد: اقتصاد ایران باید با کنار گذاشتن رانت، سرمایهداری رفاقتی و آشتی با اقتصاد بینالملل و شفافسازی موجب ایجاد انگیزه و اطمینان خاطر برای سرمایهگذاری بخش خصوصی در تولید شود.
منبع: ایسنا