رانندگان راضی و ناراضی اسنپ چه می‌گویند؟

بسیاری از رانندگان سرویس‌های اینترنتی به صورت پاره‌وقت کار می‌کنند. طبق قانون، کارفرما ملزم به پرداخت حق بیمه نیروی پاره‌وقت نیست.

گسترش‌نیوز: بیست و یکم آذر ۹۸ است. ابتدای میدان ولیعصر (سر بلوار کشاورز) از چند راننده تاکسی، نرخ می‌گیرم. منصف‌ترینشان برای بردن من به میدان آزادی ۳۰ هزار تومان می‌خواهد. نرخی که اسنپ به من می‌دهد شگفت‌زده‌ام می‌کند: ۵۵۰۰ تومان. وقتی آقا یعقوب و پرایدش از راه می‌رسند از او درباره وضعیت کسب‌وکار می‌پرسم. جوابش ترکیبی از رضایت و نارضایتی است: مثل تاکسی‌ خطی، منتظر نمی‌مانیم که مسافر جور شود. مسافر همیشه هست ولی نرخ‌ها با عقل جور درنمی‌آید. شما اگر همین مسیر را با تاکسی‌های آزاد می‌رفتی هزینه‌اش چند برابر می‌شد. نرخ سفرهای بین‌شهری بد نیست. مثلاً از همین میدان ولیعصر تا فردیس حدود ۵۰ تومان است.

وقتی از او درباره دلیل سوال می‌کنم این جواب را می‌شنوم: «اسنپ ضرر نمی‌کند. تعداد سفرها هرچقدر بیشتر باشد کارمزد آنها هم بیشتر می‌شود. نرخ پایین یعنی مشتری و سود بیشتر. پاسخ او منطقی است اما اگر شرکت‌هایی مثل اسنپ و تپسی فقط به خود فکر کنند و منافع راننده را هم در نظر نگیرند رانندگان کمتری با آنها همکاری خواهند کرد و این یعنی سفر و درآمد کمتر».

نظرم را با راننده در میان می‌گذارم اما او مخالف است. می‌گوید: «تعداد بیکاران زیاد است و نرخ هرچقدر باشد تعداد رانندگان روزبه‌روز بیشتر می‌شود. هر که بیکار شود یا دنبال کار دوم باشد راننده اسنپ می‌شود. ۳۰۰ هزار تومان، درآمد زیادی به نظر می‌رسد. خیلی‌ها به این فکر نمی‌کنند که برای رسیدن به این درآمد باید چند مسافر را برسانی. پدر راننده و ماشین درمی‌آید».

چهارم آذرماه ۹۸ است. از خیابان درختی کرج، راهی پایانه شهر می‌شویم. آقا سینا، راننده حدود ۳۰ ساله از کارش راضی است. می‌گوید بیشتر روزها بیش از ۲۰۰ هزار تومان درآمد دارد. مدیریت دولتی خوانده و از این‌که دیگر مجبور نیست بیکار بماند خوشحال به نظر می‌رسد. ۱۲ ساعت در روز کار می‌کند (هفت تا هفت) و با خنده می‌گوید آسمان به زمین بیابد هفت و یک دقیقه مسافر نمی‌زنم.

به او می‌گویم ولی بعضی از همکاران شما اصلاً راضی نیستند. جواب می‌شنوم که: «بعضی‌ قیمت‌هایی که اپلیکیشن می‌دهد واقعاً بی‌ربط است. به‌هرحال برنامه است و نزدیک‌ترین مسیر روی نقشه را ملاک قرار می‌دهد ولی در کل نرخ‌های اسنپ نباید مثل تاکسی‌های آزاد باشد چون بیشتر مردم اسنپ را برای ارزان بودن می‌خواهند».

حق با اوست اما آیا مدیران تاکسی‌های اینترنتی نمی‌توانند کاری کنند که به‌قول‌معروف نه سیخ بسوزد نه کباب؟ آیا نمی‌توان به‌گونه‌ای قیمت‌گذاری کرد که هم مسافر راضی باشد هم راننده؟

سینا در ادامه می‌گوید: «ماشینت سرحال باشد شغل بدی نیست. در شرکت‌های خصوصی که بیشتر از یک و نیم (میلیون تومان) می‌دهند. او قاعدتاً نباید دنبال شغل دیگری باشد اما هست و بدش نمی‌آید کار مطمئن‌تری پیدا کند: «بیمه نداشتن ترسناک است. مثل بازاریابی است، تا وقتی پایت روی پدال باشد درآمد داری. مرخصی رفتن هم یعنی از جیب خوردن. کار ثابتی که سه میلیون درآمد داشته باشد را ترجیح می‌دهم. کسی نمی‌خواهد برای همیشه در این شغل بماند».

حق با اوست، بیمه رانندگان تاکسی‌های اینترنتی هم معضل دیگری است که باید راهی برای آن پیدا کرد. برطرف کردن این موضوع هم کار آسانی نیست چون بسیاری از رانندگان سرویس‌های اینترنتی به صورت پاره‌وقت همکاری می‌کنند و طبق قانون، کارفرما ملزم به پرداخت حق بیمه آنها نیست.

هفتم آذرماه ۹۸ است. ۱۰ هزار تومان برای یک سفر دربستی از متروی پیروزی تا تقاطع کشاورز- امیرآباد نرخ قابل قبولی است؟ آقا وحید، راننده ۴۰۵ که راضی نیست. او به‌هیچ‌عنوان به‌اندازه سینا از کار و بارش راضی نیست. تحویل‌دار یک شرکت خصوصی است و بعد از ساعت ۴ مسافرکشی می‌کند. متاهل است و سه فرزند دارد. روزی سه چهارساعتی کار می‌کند. بعضی روزهای تعطیل از اول صبح تا آخر شب مسافر می‌زند. بعد از کلی حساب‌وکتاب و جمع و تفریق و صحبت درباره گرانی بنزین و استهلاک ماشین نتیجه می‌گیرد که رانندگان بیشتر از روزی ۱۰۰ هزار تومان درآمد ندارند. می‌گوید دنبال دست‌فروشی است و نظر من را جویا می‌شود. تصمیمش را گرفته و منتظر است چندمیلیونی، سرمایه به دست آورد.