در یک گزارش میدانی از بازارهای تهران و شهرستانها آخرین وضعیت نرخ کالاهای اساسی در استان تهران پس از شوک بنزینی را بررسی کردهایم.
گسترشنیوز: در سالهای اخیر مشکلات اقتصادی و کاهش قدرت خرید خانوار نمایان و تشدید شده است. در واقع افزایش نرخ کالاها مشکلاتی را برای خانوار ایجاد کرده و نارضایتیهایی را در سطح کشور به دنبال داشته است. افزایش نرخ ارز در سال ۹۶ و افزایش تورم به دنبال آن، باعث بالا رفتن نرخ کالاها شد و دولت برای کنترل بازار و نرخ کالاها به تخصیص ارز دولتی برای واردات اقدام نمود. البته طبق شواهد میتوان این را بیان کرد که اقدام دولت به کاهش قیمتها منجر نشده است.
در چند روز اخیر نیز به دنبال سهمیه بندی و گرانی بنزین در کشور، این هراس در جامعه شکل گرفت که باید منتظر افزایش مجدد نرخ کالاها باشیم. به طوری که رضا رحمانی وزیر صنعت با بیان اینکه به هیچ عنوان اجازه افزایش قیمتها را نخواهیم داد گفته بود: ما ابتدا از خودمان شروع کردیم و مجوز افزایش نرخ دستگاههای دولتی را لغو کردیم، ضمن اینکه در شرایط کنونی دستگاههای دولتی حتی نباید تقاضای افزایش نرخ کنند و اگر هم تقاضا کنند تنظیم بازار آن را نخواهد پذیرفت.
سازمان حمایت از مصرفکنندگان و تولیدکنندگان نیز در اطلاعیهای هرگونه افزایش نرخ کالاها و خدمات بهخصوص بهبهانه افزایش نرخ بنزین، را ممنوع اعلام کرد.
اسحاق جهانگیری معاون اول رئیسجمهوری نیز در این باره اظهارکرد: هیچ کالا و خدماتی در شرایط حاضر نباید گران بشود، دولت تصمیم و مجوزی برای این کار تا پایان سال ندارد.
افزایش ۱۰۰ درصدی نرخ کرایه وانتبارها عامل گرانی میوه
گزارشهای میدانی خبرنگار از شهر تهران حاکی از آن است که به دنبال گرانی بنزین نرخ برخی کالاها افزایش یافته است. این اثر را به طور مستقیم میتوان در کرایه وانتبارها مشاهد کرد، به طوری که برخی از فروشندگان از افزایش نرخ کرایههای وانتبارها گلایه دارند که باعث شده است نرخ برخی از میوهها و صیفیجات نیز به دنبال آن افزایش پیدا کند به طوری که میوهفروشها از افزایش ۸۰ تا ۱۰۰ درصدی نرخ کرایه وانتبارهای داخل و خارج شهرها گلایه دارند.
قیمت هر کیلوگرم گوجهفرنگی در بازار میوه و ترهبار خیابان شهید مرتجایی در میدان امام حسین به رقمی بین۱۰ تا ۱۳ هزار تومان رسیده است که البته به گفته برخی از مغازهداران بیشتر به علت فرا رسیدن فصل سرما و بارندگی است و کمتر به موضوع گرانی بنزین ارتباط دارد.
علاوه بر گوجه فرنگی، در بازار اقلامی مصرفی میوه و صیفی جات مانند نارنگی، پرتقال و انار هم در روزهای اخیر رشد نرخ داشتهاند. به طور متوسط نرخ برخی از میوهها بین ۱۰۰۰ تا ۲۰۰۰ تومان افزایش نرخ داشتهاند که مغازهداران این افزایش نرخ را به خاطر افزایش هزینه کرایهها میباشد.
قیمت مرغ نیز افزایش را شاهد بوده، به طوری که با نرخ ۱۲۹۰۰ عرضه شده است که حدود ۴۰۰ تا ۵۰۰ تومان افزایش داشته است. هر شانه تخممرغ نیز از ۱۷۰۰۰ به ۱۹۰۰۰ تومان رسیده است که البته بنا به گفته فروشندگان این افزایش نرخ به دلیل فصل سرما و آزاد شدن صادرات تخممرغ رخ داده است و نه افزایش نرخ بنزین. نرخ گوشت گوساله و گوسفندی نیز تقریباً تغییری نداشته است.
گزارشهای میدانی از بازار مولوی تهران نیز نشان میدهد اقلامی مانند برنج و حبوبات نیز مقداری با افزایش نرخ مواجه شدند. درحالحاضر جز برنج ایرانی که حدود ۱۰۰۰ تومان افزایش نرخ داشته است، باقی انواع برنج تغییری نسبت به قبل نداشته است.
احتکار عامل افزایش ۱۰ درصدی نرخ حبوبات در بازار تهران
در حبوبات نیز برخی از اقلام تغییرات حدود ۱۰ درصدی داشته است. برای مثال لپه از ۱۲۵۰۰ به ۱۴۰۰۰ تومان رسیده است.برخی از فروشندگان در رابطه با افزایش نرخ حبوبات، گرانی بنزین را عامل آن نمیدانستند و اینگونه اظهار میکردند که عامل اصلی تاجران و عمده فروشان هستند که از توزیع بار خودداری میکنند و با این کار نرخ اقلام را بالا میبرند. روغن مایع و جامد نیز تغییری نداشته و نرخ آن ثابت باقی مانده است.
آنچه که مشخص است این است که افزایش نرخ برخی از کالاها بیارتباط با گرانی بنزین بودهاند و بسیاری از اقلام نیز تغییر نداشتهاند. اما افزایش نرخ در بازار میوه متاثر از گرانی بنزین بوده است. همچنین ثبات نرخ در برخی از اقلام به این دلیل است که برخی از فروشندگان نسبت به نرخ خرید قبلی، فروش دارند و بار تازهای را خریداری نکردهاند که با نرخ خرید جدید، قیمتگذاری کنند.
این افزایش قیمتها در نهایت اعتراف وزیر صنعت را به دنبال داشت و با تایید آثار گرانی بنزین، اظهارکرد: برخی از گرانیها تاثیر طبیعی دارد و وقتی بنزین از هزار تومان به هزار و ۵۰۰ تومان رسیده قطعاَ یک تاثیری بر برخی از کالاها خواهد داشت.
نایب رئیس فراکسیون امید: دولت در نظارت بر قیمتها بیانگیزه و منفعل رفتار میکند
محمدرضا تابش نایب رئیس فراکسیون امید با تاکید بر اینکه پیشبینی میشود که در ماههای آینده فشار مضاعف اقتصادی را بر مردم شاهد باشیم، اظهارکرده است که دولت در نظارت بر قیمتها بیانگیزه و منفعل رفتار میکند.
نکته اساسی در رابطه با گرانیها مسئله سازمان تعزیرات و ضعف نظارت بر بازار است که طبق وعدههای مسئولان، سازمان تعزیرات حضور جدی در بازار برای مقابله با گرانیها نداشته است. این انفعال، اعتراض برخی را نیز در پی داشته است. گزارش میدانی از حضور مأموران این نهاد نظارتی در بازار و افزایش نظارتها بر فروشندگان را نشان نمیدهد. فروشندگان نیز این نظارتها بر محل عرضه کالاها را رد میکنند اما نظارتها تولیدکنندگان باعث شده آنها فعلا نرخ مصرفکننده را نغییر ندهند اما به بهانههای مختلف مانند حذف تخفیفهای مختلف نرخ کالاها خردهفروشان افزایش یابد.
در گزارش میدانی به عمل آمده از بازارهای محلی شهرستانهای استان تهران نشان میدهد مرغ و گوشت قرمز افزایش قیمتی ندارند، اما میوه ۵۰۰ تا ۱۰۰۰ تومان و گوجه تا ۱۰ هزار تومان افزایش نرخ داشته که این محصول رکورد ۱۷۰۰۰ تومانی را اکنون ثبت کرده است که ارتباطی با افزایش نرخ بنزین ندارد.
برنج هندی و ایرانی ۲ تا ۳ هزار تومان افزایش یافته که نرخ ایرانی این محصول از ۱۹۵۰۰ تومان به ۲۱۵۰۰ تومان رسیده و با حبوبات نیز ۱۰ درصد افزایش و لبنیات بدون تغییر مانده است.
بررسیها نشان میدهد نرخ روغن قبل و بعد از افزاش نرخ بنزین ثابت بوده و تخممرغ از کارتنی ۹۶۰۰۰ تومان به ۱۰۸۰۰۰ تومان رسیده که به عبارتی تخممرغ هر عدد ۵۵۰ تومان گذشته اکنون ۷۰۰ تومان عرضه میشود، حبوبات افزایشی نبوده و در لبنیات تنها پنیر ۲ تا ۴ هزار تومان صعود کرده است که البته افزایش نرخ آن در آذر و دی ماه طبیعی است گرچه هزینه حمل نقل نیز بر آن بیتأثیر نبوده است.
قیمت عمده گران میشود اما نرخ مصرفکننده تغییر نکرده است
نکته قابل توجهی که نظر خبرنگار را به خود جلب کرد افزایش نرخ پایه در برخی کالاها بود به طور مثال نرخ پایه رب برای فروشنده از ۱۱۰۰۰ تومان به ۱۲۳۰۰ تومان رسیده اما نرخ مصرفکننده بدون تغییر ۱۳هزار تومان، نرخ روغن نیز برای فروشنده از ۱۵۵۰۰ تومان به ۱۵۸۰۰ تومان رسیده و نرخ برای مصرفکننده همچنان ۱۷۰۰۰ تومان ثابت است.
گرچه کرایه تاکسیهای خطی دارای نرخ و مسیر مصوب بدون تغییر بوده است اما قیمتهای مسیری تاکسیها و مسافربران شخصی از ۵۰۰ تا ۱۰۰۰ تومان در تهران و شهرستانها افزایش داشته است. به طور مثال کرایه قریب به اتفاق خودروها از میدان قزوین تا میدان انقلاب از ۲۵۰۰ تومان به ۳۰۰۰ تومان در تهران افزایش یافته است.
با این حال درکنار تاثیر مستقیم گرانی بنزین بر نرخ کالاها، اثر روانی جامعه نیز موثر خواهد بود. در صورت کوتاهی و سستی نهادهای مسئول در مقابله با افزایش نرخ کالاها، این آثار گرانی بنزین در آینده بیشتر نمایان خواهد شد. نگرانیهایی نیز وجود دارد که این افزایش نرخ با افزایش نرخ شب عید تجمیع شده و در آستانه نوروز مردم با آن برخورد کنند.
منبع: فارس
