در بازار ارزهای دیجیتال حجم بسیار زیادی از داده از جمله تراکنشهای بلاک چین، سوابق معاملات صرافیها و اطلاعات شبکههای اجتماعی تولید میشود. کلان داده (Big Data) به مجموعهای از دادههای عظیم و پیچیده گفته میشود که روشهای سنتی قادر به پردازش آنها نیست. در نتیجه بازار ارزهای دیجیتال تحت تأثیر عوامل متعدد، همیشه در هر لحظه حجم زیادی از دادهها را تولید میکند و و پردازش این دادهها با استفاده از فناوریهای پیشرفته برای تحلیل بازار کریپتو و استخراج اطلاعات مفید و الگوهای پنهان نیاز دارد. در ادامه، ماهیت دادههای حجیم در کریپتو و ابزارهای متداول برای تحلیل آنها بررسی میشود.
کلانداده در بازار کریپتو به حجم کلان و پیچیدهای از دادهها اشاره دارد که با روشهای معمولِ پردازش قابل مدیریت نیست. در دنیای بلاک چین، تعداد زیادی از تراکنشها و رویدادهای آنچین بهصورت عمومی ذخیره شده و به طور لحظهای قابل دسترسی است. این خصوصیت، به تحلیلگران اجازه میدهد با دسترسی مستقیم به دادههای بلاک چین، روندهای بازار را شناسایی و تصمیمات بهتری بگیرند. به عبارت دیگر، تجزیه و تحلیل دادههای بلاک چینی به سرمایهگذاران در شناسایی روندها و اتخاذ تصمیمات صحیح و آگاهانه سرمایهگذاری کمک به شدت زیادی میکند.
در بازار کریپتو، دادههای حجیم شامل مواردی مثل تاریخچه کامل تراکنشهای هر بلاک چین، سفارشهای خرید و فروش لحظهای در صرافیهای متمرکز و غیر متمرکز، حجم معاملات، قیمتها و حتی دادههای مربوط به کاربران و احساسات بازار است. این دادهها میتوانند ساعتها، روزها و سالهای گذشته را پوشش دهند و با دادههای متنوعی از منابع مختلف ترکیب شوند.
علاوه بر این، دادههای بازار ارزهای دیجیتال با سرعت بسیار بالایی تولید میشوند (مثلاً هر روز صدها میلیون تراکنش جدید در اتریوم و بیت کوین ثبت میشود) که بدون ابزارهای تخصصی امکان دستهبندی و ذخیرهسازی آنها وجود ندارد. در نتیجه منظور از دادههای حجیم بازار کریپتو، تمام اطلاعات گسترده و متنوعی است که از فعالیتهای بلاک چین و مبادلات رمزنگاری جمعآوری میشود و نیاز به سیستمهای پردازش توزیعشده و هوشمند برای استخراج ارزش از آن دارد.


برای تحلیل و پردازش دادههای حجیم بازار کریپتو مجموعهای از ابزارها و روشهای پیشرفته به کار گرفته میشود که هرکدام نقش خاصی دارند.
در این روش دادهها از منابع مختلف جمعآوری میشوند: بلاک چین، صرافیها، کیف پولها، شبکههای اجتماعی و اخبار. این دادهها معمولاً بسیار زیاد هستند و نمیتوان با روشهای سنتی ذخیره کرد. به دلیل حجم بالا، دادهها روی چند سرور یا سرویس ابری ذخیره میشوند. ابزارهایی مثل Hadoop یا Amazon S3 این کار را انجام میدهند. یعنی به جای یک سرور بزرگ، چند سرور با هم دادهها را نگه میدارند.
سپس دادهها به بخشهای کوچک تقسیم میشوند و همزمان روی چند سرور پردازش میشوند. ابزارهایی مثل Spark برای این کار استفاده میشوند. برای مثال محاسبه مجموع تراکنشهای بیت کوین در یک روز روی میلیونها تراکنش، همزمان روی چند سرور انجام میشود. پس از پردازش، دادهها به اطلاعات قابل استفاده تبدیل میشوند: روند قیمت، حجم معاملات، رفتار کاربران، الگوهای نوسان و شاخصهای کلان بازار.
پس از جمعآوری کلان دادهها، تحلیلگران با استفاده از روشهای آماری و دادهکاوی به دنبال الگوها و روندهای بازار میگردند. برای مثال، آنها میتوانند با بررسی حجم معاملات روزانه یا تراکنشهای بزرگ (نهنگها و کوسهها) وضعیت تقاضا و احساسات بازار را بررسی کنند. دسترسی به دادههای آنچین به سرمایهگذاران کمک میکند روندها را شناسایی کنند؛ همانطور که اشاره شد تجزیه و تحلیل دادههای بلاک چین به شناسایی روندها و اتخاذ تصمیمات صحیح و آگاهانه کمک میکند. ابزارهای مختلفی مانند داشبوردهای BI، بانکهای اطلاعاتی پیشرفته و زبانهای برنامهنویسی مثل Python در این مرحله به کار میروند تا الگوهای پیچیده از دادهها استخراج و برای تصمیمگیریهای خرید یا فروش آماده شوند.


الگوریتمهای هوش مصنوعی میتوانند حجم کلان دادههای کریپتویی را در زمان بسیار کوتاهی پردازش کنند. این الگوریتمها با یادگیری از دادههای تاریخی و لحظهای قیمت و حجم معاملات، الگوهای مخفی را کشف کرده و رفتار آینده بازار را پیشبینی میکنند. الگوریتمهای هوش مصنوعی میتوانند تریلیونها نقطه داده را در کسری از ثانیه پردازش کنند، بنابراین هوش مصنوعی قادر است دادههایی مانند نوسانات قیمت، حجم تراکنش، اخبار یا احساسات شبکههای اجتماعی را به صورت یکپارچه تحلیل و سیگنالهای کاربردی برای ترید ارائه دهد و در پردازش بازار کریپتو به او کمک کند.
برای تحلیل تراکنشها و ساختار شبکه بلاک چین از ابزارهای ایندکسگذاری و اکسپلورر استفاده میشود. برای مثال پروتکل The Graph با ایندکسگذاری زنجیره بلاک چین، دسترسی به دادههای پیچیده ذخیرهشده روی قراردادهای هوشمند را آسانتر میکند. از سوی دیگر، مرورگرهای بلاک چین مانند اترسکن(Etherscan) تمامی رویدادهای بلاک چین را دنبال میکنند و اطلاعات مفصلی از قبیل حجم تراکنشها، کارمزد گس و تراکنشهای مربوط به هر آدرس را در اختیار کاربر قرار میدهند. با ترکیب نتایج این ابزارها، تحلیلگران میتوانند جریان داراییها را ردیابی کرده و بینش دقیقی از عملکرد شبکه به دست آورند.
امروزه پلتفرمها و ابزارهای زیادی وجود دارند که حتی به تریدرهای خرد و تازهکار اجازه میدهد از تحلیل دادههای بزرگ برای پردازش بازار کریپتو استفاده کنند. بسیاری از سرویسهای آنلاینِ داشبورد محور و API در دسترس عموم هستند. به عنوان مثال، شرکت B2Broker تاکید میکند که با کمک ابزارهای مناسب آنالیز رمزنگاری، هر کسی میتواند نسبت به همه مزیت رقابتی داشته باشد. علاوه بر این، پلتفرمهای هوش مصنوعی مانند AlgosOne و ChainGPT با قابلیتهای پیشرفته خود، امکان استفاده از فناوریهای پردازش کلانداده را برای تریدرها در هر سطحی مهیا میکنند.
از طرف دیگر، ابزارهای آماری به صورت رایگان یا با هزینه کم در اختیار عموم قرار دارند. برای نمونه، وبسایت گلسنود (Glassnode) دادههای آنچین بیتکوین و اتریوم را برای سرمایهگذاران سازمانی و خُرد تهیه میکند. این پلتفرم امکان مشاهده معیارهای کلیدی بازار را بدون نیاز به زیرساخت فنی سنگین فراهم میآورد. در مجموع، با وجود این که انجام تحلیل عمیق روی حجم بسیار بالای داده مستلزم مهارت فنی و زیرساخت قوی است، امروزه حتی معاملهگران عادی هم میتوانند با استفاده از دادههای پردازششده و ابزارهای تحلیل تحت وب به دید مناسبی از بازار دست یابند.
تحلیل و پردازش دادههای حجیم بازار کریپتو با استفاده از ترکیبی از فناوریهای مختلف، روشهای تحلیل آماری، هوش مصنوعی و ابزارهای تحلیلی مخصوص انجام میشود. این فناوریها امکان استخراج الگوها و روندهای پنهان از دادههای بلاکچین و بازار را فراهم میکنند و به تصمیمگیری آگاهانه کمک میکنند. امروزه حتی سرمایهگذاران و تریدرهای خرد هم میتوانند از طریق پلتفرمهای تحلیل تحت وب و سرویسهای آماده به دادههای بزرگ دسترسی پیدا کرده و آنها را در استراتژیهای معاملاتی خود به کار ببرند.