در هفته های گذشته خبری در شبکه های اجتماعی دست به دست می شد که در نگاه اول شاید اغراق آمیز به نظر می رسید:
قیمت پوست پسته از بنزین گران تر شد.
اما بررسی های میدانی ما نشان می دهد این خبر نه تنها بزرگ نمایی نیست، بلکه بخش کوچکی از یک تغییر بزرگ در زنجیره تامین سوخت های جایگزین و صنعت زغال فشرده است.
افزایش قیمت مواد اولیه، الگوی جدیدی از سودآوری و ساخت و ساز کارگاه ها ایجاد کرده و به شکلی بی سابقه، توجه سرمایه گذاران را به این حوزه جلب کرده است.
در بازدید از 5 مرکز خرید ضایعات و 12 کارگاه تولید زغال در سه استان خشکسالی زده، سه دلیل اصلی برای این جهش شناسایی شد:
بارندگی کم، گرمای شدید و کاهش عملکرد باغ ها باعث شده حجم پوست تازه پسته تا 35 درصد کاهش پیدا کند.
با کاهش راندمان گازوئیل در برخی مناطق، کارگاه های کوچک و متوسط ترجیح می دهند از سوخت های ارزان قیمت جایگزین استفاده کنند؛ و پوست پسته یکی از بهترین گزینه هاست.
افزایش درآمد این صنعت باعث شد تقاضا برای پوست گردو، فندق و به ویژه پسته به طور کم سابقه ای افزایش پیدا کند.
| نوع سوخت | قیمت هر کیلو (تومان) | بازده حرارتی |
|---|---|---|
| پوست پسته | 10٬000 تا 14٬000 | خیلی بالا |
| پوست گردو | 7٬000 تا 10٬000 | بالا |
| چوب ضایعاتی | 3٬000 تا 5٬000 | متوسط |
| بنزین (معادل حرارتی) | 3٬000 | بالا |
در نتیجه، در برخی نقاط کشور قیمت واقعی پوست پسته 3 تا 4 برابر بنزین شده است — و این پدیده، صنعت زغال فشرده را تحت تاثیر قرار داده.
در نگاه اول ممکن است تصور شود افزایش قیمت پوست پسته باعث کاهش تولید زغال شود، اما واقعیت کاملاً برعکس است:
قیمت زغال فشرده افزایش پیدا کرده: طی 12 ماه گذشته، قیمت زغال فشرده 20 تا 40 درصد افزایش داشته و این افزایش، سودآوری کارگاه ها را بیشتر کرده است.
بسیاری از کارگاه ها به «پوست گردو و فندق» مهاجرت کردند: این دو ماده حرارت مناسب تری دارند و قیمتشان هنوز جهش نیافته.
دستگاه های مدرن مصرف مواد اولیه را 15% کاهش دادند: طبق بررسی های میدانی، دستگاه های نسل جدید (به خصوص مدل های دستگاه زغال حبه ای) با فشرده سازی بهتر، مصرف پوسته را بین 10 تا 15 درصد کم می کنند.
! یک حقیقت مهم که خیلی ها نمی دانند !
با اینکه قیمت مواد اولیه افزایش یافته، اما حاشیه سود تولید همچنان صعودی است؛ دلیل آن:
در مصاحبه با فعالان این حوزه، 3 دلیل مشترک تکرار می شود:
بازگشت سرمایه سریع
تقاضای غیر قابل اشباع
امکان شروع با سرمایه متوسط
در میان تولیدکنندگان فعال این حوزه، برخی برندها با تطبیق سریع تر با جهش قیمت مواد اولیه توانسته اند سهم بیشتری از بازار را جذب کنند.
بررسی ها نشان می دهد کارگاه هایی که از خطوط تولید بهینه و کم مصرف استفاده می کنند، فشار افزایش قیمت هایی مثل پوست پسته را بسیار بهتر مدیریت کرده اند.
در این میان، نام گلدرکورد به عنوان یکی از تامین کنندگان شناخته شده دستگاه های تولید زغال فشرده و حبه ای مطرح می شود. مجموعه ای که تمرکز آن بر کاهش پرت مواد اولیه، ثبات کیفیت خروجی و امکان تولید اقتصادی حتی در شرایط نوسان شدید قیمت هاست.
همین رویکرد باعث شده بسیاری از سرمایه گذاران تازه وارد، به جای توقف یا خروج از بازار، به سراغ نوسازی یا شروع خط تولید با تجهیزات استاندارد بروند.
نسل جدید دستگاه های زغال فشرده کاهش هزینه در اوج گرانی مواد اولیه
کارشناسان می گویند مدلهای جدید دستگاه ها دو تغییر مهم ایجاد کرده اند:
دود کمتر - دوام بیشتر - وزن استاندارد - حرارت طولانی تر
چیزی که مشتری ها مخصوصا رستوران ها حاضرند برایش پول بیشتری پرداخت کنند.
| نوع دستگاه | مصرف پوست (kg/h) | بازده خروجی (%) | میزان اتلاف |
|---|---|---|---|
| دستگاه قدیمی | 60 | 70% | زیاد |
| دستگاه جدید زغال فشرده | 50 | 85% | کم |
| دستگاه زغال حبه ای | 45 | 90% | خیلی کم |
بر اساس تحلیل های ما:
این گرانی اگرچه در نگاه اول چالش به نظر می رسد، اما برای کارگاه هایی که با دستگاه های جدید کار می کنند فرصت محسوب می شود.
چرا؟
کارگاه اول – استان یزد:
این کارگاه پس از افزایش قیمت پوست پسته، مصرف خود را 25% کاهش داد.
راز آن؟
استفاده از دستگاه جدید + ترکیب 50% پوست گردو.
کارگاه دوم – استان اصفهان:
این کارگاه با نصب یک دستگاه زغال حبه ای توانست فروشش به رستوران ها را 60% افزایش دهد.
کارگاه سوم – استان کرمان:
با وجود گرانی مواد اولیه، درآمد ماهانه کارگاه 30% بیشتر شده؛ چون قیمت زغال مشتری محور است، نه هزینه محور.
پیش بینی آینده
طبق مدلسازی اقتصادی ما:
قیمت پوست پسته در سال آینده در سه سناریو حرکت خواهد کرد:
اما مهم تر از پیش بینی قیمت، این است که:
بازار زغال فشرده تا حداقل 5 سال آینده سودآور باقی خواهد ماند.
افزایش قیمت پوست پسته توجه ها را به سمت یک واقعیت مهم برده است:
صنعت زغال فشرده اکنون به مرحله ای رسیده که حتی در شرایط گرانی مواد اولیه هم سودآور است.
استفاده از دستگاه های جدید چه در قالب خرید دستگاه تولید زغال فشرده و چه مدل های دستگاه زغال حبه ای باعث شده تولیدکنندگان هزینه ها را بهتر مدیریت کنند و در همین شرایط نیز بازده بالایی داشته باشند.
در حالی که مصرف سوخت های فسیلی محدودتر می شود، زغال فشرده در مسیر تبدیل شدن به یکی از مهم ترین سوخت های پاک و پرفروش منطقه قرار گرفته است.
