خرید خدمات آموزشی طرحی است که در آن در برخی مناطق مدرسهها به موسسان مدرسههای غیردولتی واگذار شده و موسس به ازای دریافت پول از دولت، اداره مدرسه و بهکارگیری معلم را بر عهده میگیرد.
گسترشنیوز: معلمان طرف قرارداد در این طرح با دولت ارتباطی ندارند و از این رو هیچگاه نمیتوانند ادعای استخدام در آموزش و پرورش را داشته باشند. به گفته دستاندرکاران با اجرای این طرح بسیاری از مناطق محروم زیر پوشش تحصیلی قرار گرفته و البته در هزینهها نیز صرفهجویی میشود. گرچه درباره طرح «خرید خدمات آموزشی» بحثهای فراوانی شده است اما تاکنون تغییری جدی در وضعیت معلمان شاغل در آن رخ نداده و آنان بهشدت در شریط نامناسبی دچار بهرهکشی موسسههای غیردولتی، به طور مستقیم و دولت به شکل غیرمستقیم قرار دارند.
برای نمونه کمترین دستمزد مصوب وزارت کار اندکی بیش از ۹۰۰ هزار تومان است اما معلمان خرید خدمتی دستمزدهایی نزدیک به ۵۰۰ هزار تومان و حتی کمتر را دریافت میکنند چراکه روزِ کاری آنان ۴ و نیم تا ۵ ساعت است و با «برآوردهای کمی» کارفرمایانشان، آنان نصف روز کار میکنند! روزهای پنجشنبه نیز که تعطیل هستند و.... این وضع بهشدت در کاهش دریافتی آنان موثر است. از سوی دیگر روزهای تعطیل رسمی، تعطیلات تابستانی و همه تعطیلات خواسته و ناخواسته نیز از حقوق ماهیانهشان کسر شده و دریافتی آنان- که اکثرشان دارای مدارک کارشناسی یا کارشناسی ارشد هستند- را به کمترین میزان دریافتی در کشور میرساند! بیمه این معلمان در ماههای تدریس ۱۵ روزه بوده و در ماههای تعطیل نیز صفر است! و همه اینها در حالی است که دستمزدهایشان ماهها عقب میافتد و کسی هم پاسخگوی چنین رفتارِ ظالمانهای نیست! اما قوزِ بالا قوزِ این معلمان قراردادهایی است که با موسس میبندند! که به گفته همکاری نکتهسنج میتوان آن را «ترکمنچای آموزشی» نامید! در یک مورد متن قرارداد چنین است: «اینجانب..... با علم به اینکه پرداخت حقوق زمانی است که اداره کل آموزش و پرورش مبلغ قرارداد را به حساب موسس یا کارفرمای اینجانب واریز کند از بابت تاخیر در پرداخت حقوق معادل مدت کارکردِ حضور در مدرسه هیچگونه اعتراضی نداشته و متعهد میشوم عدم پرداخت به موقع حقوق تاثیری در کار و انجام وظیفه و حضور در مدرسه و تدریس در کلاس نداشته باشد.
چنانچه مدیر مدرسه عدم رضایت از رفتار شغلی و حرفهای و اخلاقی اینجانب یا عدم حضور در آموزشگاه را به موسس گزارش کرد یا هر زمان که به تشخیص مراجع ذیصلاح عدم صلاحیت خدمتم در آموزشگاه محرز شد یا اینکه طبق مقررات طرح شرایط لازم را نداشتم با کمال میل تفویض اختیار فسخ قرارداد به موسس مینمایم. او حق دارد به صورت یکطرفه قرارداد اینجانب را فسخ و فرد دیگری را جایگزین نماید و با توجه به اینکه هفتهای...... ساعت انجام وظیفه مینمایم معادل کارکرد آن، بیمه شوم. در صورت امکان بدین وسیله درخواست مینمایم که گزارش و حق بیمه به صورت کامل بیش از کارکرد ۳۰ یا ۳۱ روز به بیمه ارسال فرمایید. مابهالتفاوت آن را که...... روز میشود مبلغ آن را به موسس پرداخت مینمایند. اینجانب نسبت به پرداخت این اضافه بیمه و عدم پرداخت حقوق کامل ماهیانه در دبستان مذکور و کارفرمای خود آقای...... از طریق واریز به حسابم هیچگونه ادعایی نداشته و من بعد حق هرگونه ادعا و شکایتی در رابطه با قانون کار نسبت به دبستان.... و موسس محترم آقای..... را در این رابطه از خود سلب مینمایم.» آیا در بندهای قرارداد نباید هیچ حقی برای معلم قائل شد؟ اگر موسس یا مدیر به هر دلیلی- از جمله سلیقه شخصی- معلم را اخراج کرد معلم با استناد به کدام بند یا به کجا شکایت برد؟ آیا مفاد قرارداد بالا زمینه سوءاستفادههای گوناگون از معلمانِ بیدفاع را فراهم نمیکند؟ آیا دستاندرکاران اجرایی این طرح یا کسانی که از آن دفاع میکنند حاضرند که دختران، پسران، خواهران و برادران خود را به دورترین و محرومترین مناطق کشور با این شرایط استثمارگونه بفرستند؟ شاید بگویند: خب این معلمان میتوانند نپذیرند، زوری که نیست! این دیدگاه در برابر خیل جوانان تحصیلکرده بهکار آنچنان بیانصافانه است که پاسخ ندادن به آن بهتر است! آیا سزاور نیست حالا که این معلمان تلاشگر نیاز آموزش و پرورش و فرزندان این مرز و بوم را برآورده میکنند دستکم منصفانهتر و در شرایط عادلانهتری به کارشان گرفت؟
منبع: روز پلاس