حبیبالله اصغری، رئیس سازمان جهاد دانشگاهی خواجه نصیرالدین طوسی/ ریاست پژوهشکده فناوری اطلاعات و ارتباطات جهاد دانشگاهی
پول رایج یک کشور توسط دولت و بانک مرکزی چاپ و از طریق بانکها وارد چرخه اقتصادی جامعه میشود. رمز ارزها چطور؟ آیا کسی متولی تولید آنهاست؟
گسترشنیوز: برای این که یک شبکه رمزارز با مشخصاتی که ذکر شد (غیر قابل هک، تغییرناپذیر، همیشه برقرار و...) در جهان ایجاد شود، مجموعه از الگوریتمهای پیجیده ریاضی و خدمات نرم افزاری سنگین (توان پردازشی بالا) مورد نیاز است که اجرای این نرم افزارها بر روی پردازندههای قدرتمند صورت گرفته و با مصرف انرژی زیادی همراه است. با توجه به این که شبکه رمزارزها تحت سیطره هیچ نهاد متمرکزی نیست، کسانی که برای راهاندازی شبکه رمزارزها ( اجرای الگوریتمها و خدمات نرم افزاری شبکه) داوطلب میشوند باید انگیزهای برای این حضور و جبران هزینه مصرف انرژی و هزینههای سخت افزاری و انسانی و همچنین سود اقتصادی داشته باشند. از این روی در طراحی شبکههای رمزارز، مفهومی به نام ماینینگ و هویتی به نام ماینر تعریف میشود.
هویت ماینر کسی است که خدمات نرم افزاری شبکه را انجام میدهد و سهمی در برپایی شبکه و انجام تراکنشهای مالی رمزارزها بر عهده میگیرد. به ازای خدماتی که ماینر برای شبکه انجام میدهد ( تامین پردازنده و اجرای نرم افزار شبکه رمز ارز و هزینه مصرف انرژی)، شبکه به ازای تراکنش هایی که توسط ماینر پردازش میشود، به وی رمزارز جایزه میدهد. هر چه ماینر توان پزدازشی بیشتری ارائه نماید، جایزه بیشتری نیز دریافت مینماید. آنچه که به عنوان رمزارز در فضای مجازی ایجاد میشود، صرفا همین جایزهای است که بهصورت مجازی در پایگاههای داده شبکه رمزارز ثبت شده و به ماینرها اعطا میشود و به نوعی این ثبت جایزه، اعتبار و با تعبیری دیگر دارایی ماینر محسوب میشود که بدان رمزارز اطلاق میشود. ماینر میتواند این جایزه خود را (که مثلا بیت کوین نامیده میشود) در صرافیها یا مارکتها عرضه نماید و به پول حقیقی دست یابد. ضمن این که این اعتبار و دارایی میتواند در معاملات و تجارت استفاده شده و در شبکه رمزارز، از کسی به کسی دیگر منتقل میشود.
در این بحث از اصطلاح شبکه استفاده شد. شبکه رمز ارز چیست؟ این که شبکه جایزه میدهد یعنی چی؟ نرم افزارهای رمز ارز توسط شخص یا اشخاصی نوشته شده و بهصورت متن باز در اختیار همگان قرار میگیرد. کسانی که تمایل داشته باشند وارد صنعت ماینینگ شوند، نرم افزارها را دریافت نموده و با تامین سخت افزارهای لازم، نرم افزارها را اجرا مینمایند. به مجموعه تمام ماینرها که نرم افزار یک رمز ارز - مثلا نرم افزار بیت کوین - را اجرا مینمایند، شبکه رمزارز مثلا بیت کوین اطلاق میشود.
هر تراکنشی که از شبکه رمزارز درخواست میشود توسط تمام ماینرها پردازش میشود. (البته این پردازشها منابع پردازشی بالایی نیاز دارد). هنگامی که یک ماینر موفق میشود پردازش نرم افزاری را انجام دهد، نتیجه پردازش را به تمام ماینرهای دیگر اعلام مینماید. طبق الگوریتمهای پیچیدهای صحت نتیجه بهدست امده به اجماع گذاشته شده و در صورت حصول اجماع ماینرها، تراکنش درخواستی در پایگاههای داده تمام ماینرها که توسط نرم افزار رمزارز ایجاد میشود، ذخیره میشود. به ماینری که توانسته است پردازش را سریع تر از همه انجام دهد، به مقدار معینی رمزارز پاداش داده میشود. این پاداش منبع تولید رمزارزهاست. البته در این میان پروتکلها و الگوریتمهای متعددی استفاده میشود که در فصول آینده تشریح خواهد شد. لازم به تاکید است پروتکلها و الگوریتمهای نرم افزاری رمزارزها بهصورت متن باز پیادهسازی شدهاند و ماینرها صرفا این نرم افزارها را اجرا مینمایند. از این روی برای تبدیل شدن به یک ماینر رمزارز، نیاز به دانش و تخصص نرم افزاری نمیباشد. در واقع وظیفه ماینرها تامین سخت افزار و انرژی مورد نیاز برای راهاندازی این سخت افزارها میباشد.
یکی از مهمترین مسائل ماینرها خنکسازی سخت افزارها میباشد. به دلیل پردازشهای سنگین ماینینگ، گرمای زیادی ناشی از بکارگیری حداکثری ظرفیت CPU ها ایجاد میشود و برای همین به دستگاههای خنکسازی برای کارکرد نرمال سخت افزارها نیاز است. تامین انرژی لازم برای سخت افزارها و دستگاههای خنک کننده، دغدغه مهم دیگری برای ماینرهاست. برای همین عمده ماینرهای دنیا در کشورهایی حضور دارند که هزینه انرژی آنها پایین میباشد.