یک عضو سندیکای صنعت برق گفت: خریدوفروش مستقیم برق بدون واسطه مخاطرات زیادی دارد ازجمله آن میتوان به انحصاریشدن صنعت برق کشور اشارهکرد
گسترشنیوز: سازمان بورس انرژی بهعنوان یک بورس کالایی خود را تشکلی خود انتظام میداند که امکان انجام معاملات حاملهای انرژی (شامل نفت، گاز، برق و سایر حاملهای انرژی) و اوراق بهادار مبتنی بر کالاهای مذکور در آن وجود دارد.
مدیران ارشد بورس انرژی معتقدند در بورس برق نیز همچون سایر حاملهای انرژی در بورس، تعداد زیادی عرضهکننده و متقاضی در فضایی رقابتی، با قیمتهای تعادلی، حاملهای انرژی را معامله میکنند. نکته مهمی که وجوددارد این است که عرضه و تقاضا در بورس شاید در آینده در ایران اجرایی شود اما به گفته کارشناسان بازار برق، هماکنون این حامل انرژی در ایران در بورس با قیمتهای دستوری معامله میشود. دلیل آن نیز شاید استراتژیک بودن این حامل انرژی و آماده نبودن زیرساختهای مهمی چون نظارت و ترس از تبانی است.
معامله برق در بازار فیزیکی
مهدی گودرزی، عضو سندیکای صنعت برق و کارشناس بورس انرژی در گفتوگو با «گسترشنیوز» اظهارکرد: بورس به بازاری اطلاق میشود که قیمتگذاری و خریدوفروش کالا و اوراق بهادار در آن انجام میشود. یکی از انواع بورس در ایران، بورس انرژی است که از سه بازار فیزیکی، مشتقه و فرعی تشکیل شدهاست. برق در بازار فیزیکی مورد معامله قرار میگیرد.
حاملهای انرژی در ریگ بورس
وی در ارتباط با تعریف کلی بورس برق افزود: در تعریف کلی بورس برق اینگونه عنوانشده است که تعداد زیادی عرضهکننده و متقاضی در فضایی رقابتی، با قیمتهای تعادلی، حاملهای انرژی را در بازار معامله میکنند.به شکل کلی روند خریدوفروش در بورس انرژی به این شکل است که در یک فرآیند، نیروگاه دارها برق تولیدی خود را در بازار بورس عرضه میکنند و متقاضیان نیروی برق نیز آن را به شکل کاملا آزاد، خریداری میکنند.
خریدوفروش برق به شکل آنلاین
کارشناس بورس انرژی افزود: در بورس انرژی جهانی، خریدوفروش در بورس برق بهمانند این میماند که فردی در یک استخر یک قاشق آب بریزد و شخص دیگری یک قاشق آب از سمت دیگر استخر بردارد. تولید و فروش به شکل آنلاین است و خریدوفروش برق در بازار برق به شکل رئال (واقعی) جریان دارد.
وی در ارتباط بااینکه گرانترین برق مربوط به چه زمانی است، گفت: در پیک مصرف برق، قیمت این حامل انرژی گرانتر از سایر زمانهاست و این پیک در تابستان است.
خریدوفروش فرمایشی برق
مهدی گودرزی افزود: در ایران نیز برق در بورس معامله میشود. در ظاهر شرکت توزیع برق بهعنوان خریدار برق تقاضای خود را به بورس انرژی عنوان میکند از طرفی نیروگاهها نیز برق تولیدی خود را در بورس عرضه میکنند اما واقعیت امر این است که خریدوفروش برق در ایران هنوز به شکل کامل بر اساس سازکار بورس واقعی انجام نمیشود.
وی در ارتباط با فروش برق در بورس ایران گفت: بورس انرژی ایران در مورد برق هنوز آن کارآیی که باید داشته باشد را ندارد. هویت بورس انرژی مشخص نیست که دولتی است و یا خصوصی . در نام این بورس خصوصی است و باید برق در آن خرید فروش شود.
تلاش صنایع برای خرید مستقیم برق
عضو سندیکای صنعت برق در پاسخ به این پرسش که تلاش صنایع برای خرید مستقیم برق از نیروگاهها به کجا رسید، گفت: صنعت برای تامین برق خود بهطور مستقیم تلاشهایی انجام داده است. ازجمله آن اینکه چندین سال پیش یکی از شرکتهای فولادی به دنبال آن بود که به شکل مستقیم با یکی از نیروگاههای تولید برق قرارداد امضا کند و بدون واسطه با نرخ توافقی برق موردنیاز خود را از این نیروگاه تامین کند. توافقهای اولیه انجامشد اما درنهایت این پروژه به نتیجه نرسید.
وی افزود: خریدوفروش مستقیم برق بدون واسطه مخاطرات زیادی دارد ازجمله آن میتوان به انحصاریشدن صنعت برق کشور اشارهکرد. حتی در دنیا خریدوفروش مستقیم برق وجود ندارد.
سرسختی ضابطهها در بورس انرژی
گودرزی در ادامه با اشاره به قوانین سرسختانه در کشورهای مختلف در ارتباط با بورس برق ادامه داد: بورس قوانین مشخصی دارد، نه فروشنده و نه خریدار از هویت طرف معامله خبر ندارند. نظارت بر روند عملکرد بورس انرژی از جمله سرسختانهترین و پر ضابطهترین نظارتهاست. دلیل آن نیز اهمیت استراتژیک این نیرو در صنعت و زندگی مردم است. برای ملموستر شدن این موضوع در نظر بگیرید ۱۰ نیروگاه تولید برق با یکدیگر به شکل هماهنگ نرخ برق را از ۳۰ دلار به ۸۰ دلار برسانند و یا از عرضه برق خود به شرکتهای توزیع برق ممانعت کنند. عمق فاجعه با خاموشیها و سکون صنعت کشور مشخص میشود.
