سعید موتمنی دلیل اصلی گرانی خودرو را مدیریت ضعیف و ناکارآمد شرکتهای خودروسازی دانست. به اعتقاد او گرانی خودرو، ربط چندانی به تحریم و نوسانات ارزی ندارد.
گسترشنیوز: به اعتقاد رئیس اتحادیه نمایشگاهداران اتوموبیل، داستان گرانی خودرو مدتها قبل از تشدید تحریمّها، کلید خورده بوده و گرانیها و نابسامانیّهای این حوزه، ربطی به تحریم و کاهش تولید ندارد. با گفتگوی مفصل گسترشنیوز همراه باشید.
کسب و کاری که خوب نیست
موتمنی رئیس اتحادیه نمایشگاهداران اتوموبیل وضعیت این روزهای صنف خود را این گونه توصیف کرد:
کسب و کار حقیقتا به صفر رسیده. اگر یک بررسی میدانی انجام دهید میبینید که در ۱۰ هزار نمایشگاه کل کشور، معامله چندانی انجام نمیشود یا انجام بشود از یک یا ۲ معامله در روز، بیشتر نیست.
خودروسازان کشور در چند ماه گذشته از نوسان ارزی و به تبع آن، گرانی و کمبود قطعه سخن گفتهاند و در مجموع، گرانیها شدید خودرو را به این قبیل عوامل نسبت دادهاند.
رئیس اتحادیه نمایشگاهداران نظر متفاوتی دارد:
برای ریشهیابی این مسئله باید به گذشته برگشت. بحث امروز و دیروز نیست؛ سه دهه است که شاهد بازار دونرخی خودرو هستیم اما اختلاف هیچ وقت تا به این اندازه نبوده است. در فرودرین ماه امسال، اختلاف قیمت کارخانه و بازار در گروه خودورهای زیر ۳۰ میلیون تومان یک میلیون و ۵۰۰ هزار تومان بود. در گروه خودروهای ۳۰ تا ۴۵ میلیون، شاهد اختلاف ۲ الی ۷ میلیون بودیم و در گروه خودروهای ۴۵ تا ۵۵ میلیون ۱۵ تا ۲۰ میلیون اختلاف داشتیم. باید دید چه میشود که اختلاف قیمت در همه گروهها افزایش مییابد؟ به عنوان مثال در حال حاضر اختلاف قیمت کارخانه و بازار در گروه اول به ۱۵ میلیون رسیده است.
سازی که خودروسازان قبل از تحریم، کوک کردند
بسیاری از مردم تصور میکنند که گرانی خودرو به چند ماه اخیر و نوسان ارزی مربوط میشود اما به اعتقاد رئيس اتحادیه نمایشگاهداران خودرو، گرانی خودرو در مکان و زمان دیگری، ریشه دارد:
ریشه این گرانیهای به ابتدای سال برمیگردد و در واقع خودروسازان از همان موقع، ساز گرانی را کوک کردند. توجه داشته باشید که در این زمان، نه تحریمی در کار بود و نه افت و خیز دلار شروع شده بود. شورای رقابت با ۷ درصد افزایش قیمتها موافقت کرد اما تا خرداد ماه، بازار تلاطم خاصی نداشت. خرداد ماه، در جریان جلسهای که با نمایندگان محترم داشتند بحث ۵ درصد زیرقیمت را مطرح کردند. استدلال خودروسازان این بود که خودروساز ضرر میدهد و واسطه سود میکنند پس به ما اجازه دهید ۵ درصد زیر قیمت بازار بفروشیم. به این ترتیب نقش و حضور شورای رقابت در قیمتگذاری به حداقل میرسید. خودروسازان به دنبال موافقت مشروطی که چند تن از نمایندگان با این طرح کردند عرضه خودرو به بازار را به حداقل رساندند. به این ترتیب گرانیهای خودرو شروع شد. پراید ناگهان از ۲۳ به ۲۴ رسید، ۲ روز بعد ۲۵، یک ماه بعد ۲۸، یک ماه بعد ۳۰ میلیون و امروز هم که ۳۸ میلیون است.
گرانی را به تحریم ربط ندهید
وی در جمعبندی این بخش از سخنان خود اظهار داشت:
همانطور که میبینید گرانی، ربطی به تحریمّها ندارد. ما «خودتحریمی» کردیم. مالک یک کارگاه کوچک، به اندازه ۶ ماه مواد اولیه موردنیازش را ذخیره میکند؛ مگر میشود خودروسازانی به این بزرگی، بلافاصله بعد از شروع دوباره تحریمها با کمبود قطعه مواجه شوند؟ ما هم، حامی تولید داخلی هستیم ولی این کار باید به درستی انجام شود. متاسفانه بعضی از کارشناسان و اساتید دانشگاه، نسنجیده از آنها حمایت میکنند و از آنها سوال نمیکنند که شمای خودروساز به چه دلیل، یک بازار انحصاری راه انداختهاید؟
ضعف مدیریت و بس
وی در تکمیل این بخش از سخنان خود افزود:
من از شما سوال میکنم، آیا خودروسازی که ۲۷ درصد سود میکند میتواند در درازمدت، به فعالیت خود ادامه دهد؟ هیچ کار تولیدی، سود ۲۷ درصدی ندارد؛ چگونه است که خودروساز طرح «خدمت» را پیاده میکند و چنین سود بالایی میدهد؟ دلیل این مشکل، ضعف مدیریت شرکت است. شرکتی که مدیریت ضعیف دارد مجبور است هزینه مازداش را هر جور که شده تامین کند. باز میگویم که بحث تحریم نیست. دوستان خودشان اجازه دادند اختلاف قیمت بالا برود. به خودروسازان چراغ سبز نشان داده شد تا امروز قیمت پراید به ۳۸ میلیون برسد. اگر چراغ سبز نداده بودند خودروسازان این کار را نمی کردند.
رئیس اتحادیه نمایشگاهداران اتومبیل در ادامه چند سوال مهم مطرح کرد:
یک بار شعبان یک بار رمضان! خودروسازان این همه سال سود کرده بودند چه میشد اگر یک بار قید سود خود را میزدند و ۲ ماه ضرر میدادند؟ چه میشد اگر به جای بستن ورودی بازار، خواستههای خود را به صورت منطقی و قانونی و از کانال دولت و مجلس دنبال میکردند؟ وقتی بازار در انحصار ۳ شرکت باشد و آنها هم ناهماهنگ عمل کنند همین نابسامی و آشفتگی که میبینید رخ میدهد. چرا باید اجازه داد کار به جایی برسد که خریداران، چند ماه بعد از ثبتنام، خودروهای خود را دریافت نکنند و هر روز جلوی ایران خودرو و سایپا و جاهای دیگر، جمع شوند؟
چه کسانی برندهاند؟
تنها برنده این وضعیت همان گروه کمشماری است که خرید عمده کردهاند و سود ۲۸ درصدی مشارکت از شرکت گرفتهاند. آنها ۱۰۰ درصد سود میبرند. کسی که خریدهای بزرگ کرده و میداند تقاضا بالاست و شرکت به این زودیها ماشین عرضه نمیکند دستش باز است و میتواند به هر قیمتی که خواست بفروشد. مدیریت شرکتهای خودروسازی باید بازخواست شود.
وی در بخش دیگری از سخنان خود از بازار پیش فروشهای خودرو و نابسامانی آن انتقاد کرد و تصریح کرد:
این نوع پیشفروشها نقشی منفی در اقتصاد ما بازی میکنند. این پیشفروشها فقط به نفع فروشنده است نه مصرفکننده و علاوه بر این، یک شغل کاذب شکل گرفته است. این شغل به شغل اول یا دوم بعضی از مردم تبدیل شده است. باید جلوی پیشفروشها را گرفت. کافی است به دادسراها سری بزنید تا ببینید هزاران نفر، گرفتار این پیشفروشها هستند.