پیرو خبر شرکت ملی پخش، به منظور جلوگیری از قاچاق، به زودی تحویل بنزین به خودروها و موتورسیکلتها فقط با کارت سوخت انجام میشود. اما آیا این راهکار میتواند به بازار آشفته سوخت سر و سامان دهد؟
جواد نوفرستی، مدرس دانشگاه خاتم و کارشناس اقتصاد انرژی و سوخت گفت و گو با « گسترش نیوز » به آثار این راهکار اشاره و اظهار کرد: احیای کارت سوخت بدون سهمیه بندی و بدون افزایش قیمت بهترین راهکار موجود برای مدیریت سوخت است. با وجود شرایط بحرانی قاچاق و یارانه پنهان مصرف، کمترین و ساده ترین اقدام، احیای کارت سوخت بدون سهمیه بندی و دو نرخی کردن آن بدون تغییر قیمت است.
وی در ادامه سخنان خود گفت: مالکان خودروها و موتورسیکلتهایی که کارت سوخت خود را گم کردهاند، باید به ترتیبی که توضیح داده میشود، از تاریخ شنبه ۳ آذر ماه تا شنبه ۲۴ آذر ماه جاری نسبت به ثبت درخواست خود برای دریافت کارت سوخت جدید اقدام کنند.
نوفرستی همچنین به تحولات قیمت بنزین در سالهای گذشته اشاره کرد: در سال۹۵ با افزایش قیمت جهانی نفت، بنزینی که در سال ۹۲ به پایداری در قیمت رسیده بود، رشد ۵ درصدی را تجربه کرد. درحالیکه رشد فروش سالهای ۹۳و ۹۴زیر ۲ درصد بود. در این سال آمارها حکایت از احیای مجدد و رشد قاچاق بنزین داشت. در همان دوره کمیسیون انرژی طرحی با عنوان احیای مجدد کارت سوخت را به تصویب رساند اما در کمال ناباوری اعضای این کمیسیون پیگیر عملی شدن این طرح نشدند. این در حالی است که اگر این موضوع پیگیری میشد بخش بزرگی از ثروتی که متعلق به تمام مردم است به تاراج نمیرفت.
این کارشناس اقتصاد انرژی و سوخت در ارتباط با نقش کارتهای سوخت در کاهش قاچاق افزود: کارت سوخت در حال حاضر یک راه حل کوتاه مدت و در واقع مُسکنی است که میتواند برای مدتی کوتاه بازار سوخت را مدیریت کند. کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی، دولت و تصمیم سازان باید با بهره گیری از نظر کارشناسان این حوزه و در تعامل با سایر بازیگران خودرو و انرژی به راه حلی بلند مدت برای سامان دهی انرژی بپردازند. همچنین لزوم نظارت جدی بر کارت سوخت نیز باید در برنامه های دولت قرار گیرد.
کارت انرژی، یک راهکار دائمی نوفرستی اظهار کرد: برای آنکه ببینیم این راهکار یک فرصت است یا هزینه، باید به واقعیت جامعه نگاهی بیندازیم. در حال حاضر هزینه یک لیتر بنزین بالغ بر ۵هزار تومان برآورد میشود، از سوی دیگر میبینیم که یارانه پنهان نیز بشکل ناعادلانه توزیع میشود، به گونهای که پرمصرفها بیشتر بهرمند میشوند. این در حالی است که برخی از مردم نه تنها خودرو ندارند، بلکه از دریافت یارانه هم محروم هستند و در این شرایط این یارانه پنهان به جای جیب آنها به جیب پرمصرفها میرود.
این استاد دانشگاه در پایان سخنان خود با تاکید بر اجرای طرح کارت انرژی گفت: در هر حال راهکار اصلی و بلند مدت اجرایی شدن طرح کارت انرژی است. در این میان بررسیهای دولت در این زمینه نشان میدهد امکان اجرایی و عملیاتی شدن کارت انرژی وجود دارد و باید هرچه سریعتر به آن پرداخت.