هجوم سامانه بارشی به سواحل خزر؛ کاهش شدید دما در راه است
آلودگی هوای فزاینده و کاهش چشمگیر بارشها به نگرانی مشترک میلیونها ایرانی تبدیل شده است؛ بحرانی دوگانه که هم نفس شهرها را تنگ کرده و هم آینده منابع آب کشور را در هالهای از ابهام قرار داده است.
در سالهای اخیر، آلودگی هوا و کاهش بارشها به دو نگرانی جدی و درهمتنیده در ایران تبدیل شدهاند؛ مسائلی که نهتنها کیفیت زندگی شهروندان را تهدید میکنند، بلکه آینده پایداری زیستمحیطی کشور را نیز تحتتأثیر قرار دادهاند.
آلودگی هوا در کلانشهرهایی مانند تهران، اصفهان، کرج و اهواز به مرزهای هشدار رسیده و بسیاری از روزهای پاییز و زمستان با شاخصهای ناسالم سپری میشود.
ترکیب ترافیک سنگین، خودروهای فرسوده، سوخت نامرغوب و انباشت صنایع آلاینده، بهویژه در فصلهای کمباد، باعث شده که تنفس هوای پاک به نوعی «امتیاز کمیاب» بدل شود. افزایش بیماریهای تنفسی، سردرد، خستگی مزمن و حتی بالا رفتن موارد بستری در کودکان و سالمندان، تصویر ملموسی از این بحران است.
از سوی دیگر، کاهش بارشها که ریشه در تغییرات اقلیمی جهانی و مدیریت نامطلوب منابع آب دارد، چرخه خشکسالی را تشدید کرده و اثرات آن در زندگی روزمره کاملاً قابل مشاهده است.
چرخه معیوب آلودگی و خشکسالی؛ تهدیدی همزمان برای سلامت و منابع آب
ذخایر سدها کاهش یافته، سفرههای زیرزمینی افت کرده و رودخانهها و تالابها با تهدید خشکی کامل مواجهاند. این وضعیت، هم به کشاورزی ضربه زده و هم به منابع آب شرب فشار آورده است. وقتی بارشی نیست، فرایند «شستوشوی طبیعی» هوای شهرها نیز مختل میشود، و آلودگی هوا ماندگارتر و متمرکزتر میگردد.
پیوند این دو بحران، چرخهای معیوب ایجاد کرده است: آلودگی هوا بارشها را کاهش میدهد و کاهش بارشها آلودگی هوا را تشدید میکند. ذرات معلق با تاثیر بر الگوهای اقلیمی احتمال بارش را کم میکنند، و کمبود بارش نیز مانع تهویه طبیعی لایههای پایین جو میشود. نتیجه آن، روزهایی خاکستریتر، آسمانی سنگینتر و مردمی نگرانتر است. بسیاری از شهروندان به حق احساس میکنند آینده محیط زیست کشور در حال فرسایش است و بدون تغییرات اساسی در سیاستهای زیستمحیطی، مدیریت انرژی، توسعه حملونقل پاک و احیای منابع طبیعی، این چرخه ادامه خواهد داشت.
در نهایت، نگرانیها درباره آلودگی هوا و کاهش بارشها فقط دغدغههای زیستمحیطی نیستند؛ بلکه مسائل حیاتی سلامت، اقتصاد، امنیت آب و کیفیت زندگی محسوب میشوند. جامعه امروز بیش از همیشه انتظار دارد که سیاستگذاران با تصمیماتی شفاف، علمی و بلندمدت، مسیر کشور را از این بحرانهای فزاینده دور کنند.
تداوم بارشها تا پنجشنبه؛ هشدار نارنجی در سواحل خزر
سازمان هواشناسی از تداوم بارشها تا پنجشنبه بعدازظهر و کاهش محسوس دما بهویژه در سواحل خزر خبر داد و برای گیلان، مازندران و گلستان هشدار نارنجی صادر کرد.
به نقل از سازمان هواشناسی، بارشهایی که از روزهای گذشته در نقاط مختلف کشور آغاز شده، تا بعدازظهر پنجشنبه ادامه خواهد داشت. بر پایه دادههای جوی، تا فردا کاهش محسوس دما بهویژه در سواحل جنوبی دریای خزر رخ میدهد و در ارتفاعات و مناطق سردسیر، نوع بارش عمدتاً به صورت برف پیشبینی میشود.
طبق اعلام این سازمان، امروز و فردا بارندگی در سواحل جنوبی دریای خزر شامل استانهای گیلان، مازندران و گلستان، همچنین بخشهایی از شمالشرق کشور از جمله خراسان شمالی، خراسان رضوی و نواحی شمالی خراسان جنوبی ادامه خواهد داشت. دامنههای زاگرس در ارتفاعات چهارمحال و بختیاری و کهگیلویه و بویراحمد، بخشهایی از شمال خوزستان و ارتفاعات البرز در استانهای قزوین، البرز، تهران، سمنان، اصفهان و برخی مناطق یزد نیز شاهد تداوم بارشها خواهند بود. در تمامی این مناطق، بارش در ارتفاعات به شکل برف گزارش شده است.
سازمان هواشناسی با صدور هشدار سطح نارنجی برای استانهای گیلان، مازندران و گلستان اعلام کرد شدت بارشها در این مناطق تا فردا بعدازظهر ادامه دارد و احتمال آبگرفتگی معابر، لغزندگی جادهها و کاهش محسوس دما وجود دارد. این سازمان توصیه کرد مسافرانی که قصد سفر به سواحل جنوبی دریای خزر دارند، شرایط ناپایدار جوی را مدنظر قرار دهند.
به گفته سازمان هواشناسی، فردا نیز بارشها در بخشهایی از خراسان شمالی، خراسان رضوی و برخی نواحی یزد و هرمزگان ادامه خواهد داشت. از روز جمعه اما در اغلب مناطق کشور جوی پایدار برقرار میشود؛ پایداریای که تا روز یکشنبه تداوم خواهد داشت و میتواند موجب افزایش غلظت آلایندههای جوی شود. همچنین طی دو روز آینده دریای خزر به دلیل وزش باد، مواج پیشبینی شده است.
