۴ فرصت طلایی سرمایه‌گذاری که هیچ‌کس نباید از دست بدهد!
با وجود چالش‌های امنیتی و محدودیت‌های زیرساختی، اقتصاد افغانستان هنوز ظرفیت‌های بالقوه‌ای برای سرمایه‌گذاری‌های خرد و متوسط دارد. فروشگاه‌های محلی، کارگاه‌های تولیدی، خدمات ترانسپورت و تجارت عمده محصولات غذایی، نمونه‌هایی از کسب‌وکارهایی هستند که با سرمایه کمتر از یک میلیون افغانی می‌توانند سودآوری مناسبی داشته باشند.
گسترش نیوز: افغانستان طی سال‌های اخیر با وجود چالش‌های امنیتی، فقدان زیرساخت‌های مدرن و محدودیت‌های تجارت خارجی، همچنان دارای ظرفیت‌های اقتصادی تعریف‌نشده‌ای است که در سطح خرد و متوسط می‌تواند برای سرمایه‌گذاران داخلی بازدهی قابل توجهی ایجاد کند. از آنجا که ساختار اقتصاد افغانستان بر مصرف داخلی، کسب‌وکارهای خانوادگی و تجارت محلی استوار است، بخش‌های کوچک اما پرگردش، مانند فروش مواد غذایی، خدمات ترانسپورت شهری و تولیدات محدود، فرصت‌های جذابی برای سرمایه‌گذاری به شمار می‌روند.
چهار نمونه از کسب‌وکارهای رایج و موفق که امکان آغاز آنها با سرمایه زیر یک میلیون افغانی وجود دارد، نشان می‌دهد که اقتصاد افغانستان هنوز از ظرفیت رشد در بخش فروش مستقیم به مصرف‌کننده برخوردار است و این ظرفیت با تحلیل درست بازار می‌تواند سودآور شود.
سوپرمارکت‌های محلی
یکی از پایدارترین کسب‌وکارها در افغانستان، فروشگاه مواد غذایی یا سوپرمارکت‌های محلی است. در یک اقتصاد مصرف‌محور که بخش بزرگی از جامعه فاقد درآمد ثابت یا امکان برنامه‌ریزی بلندمدت مالی است، تقاضا برای کالاهای خوراکی روزانه همیشگی و غیرقابل تعویق است. یک فروشگاه معمولی با سرمایه میان ۶۰۰ تا ۸۰۰ هزار افغانی می‌تواند طی چند ماه نخست به سود ماهانه ۳۰ تا ۶۰ هزار افغانی برسد. مهم‌ترین دلیل این بازدهی، گردش سریع سرمایه و تعداد بالای مشتریان است.
در محلاتی که جمعیت متراکم زندگی می‌کند، فاصله دسترسی مشتری به فروشگاه نقش مهمی در انتخاب محل خرید دارد و همین موضوع سبب می‌شود که حتی فروشگاه‌های کوچک نیز سهم بازار خود را داشته باشند. افزایش سطح درآمد شهروندان یا توسعه کالاهای بسته‌بندی داخلی می‌تواند در سال‌های آینده حاشیه سود فروشگاه‌ها را افزایش دهد، اما همچنان مدیریت خرید، کنترل ضایعات و انتخاب تأمین‌کنندگان معتبر، فاکتورهای حیاتی برای موفقیت این نوع تجارت است.
کارگاه‌های کوچک تولیدی
در کنار تجارت مواد غذایی، کارگاه‌های کوچک تولیدی جایگاهی خاص در اقتصاد افغانستان دارند. نانوایی‌ها، تولید لبنیات، بسته‌بندی خشکبار یا کارگاه‌های کوچک مواد غذایی می‌توانند با سرمایه ۵۰۰ تا ۷۰۰ هزار افغانی ایجاد شوند و سود ماهانه ۲۰ تا ۵۰ هزار افغانی داشته باشند. مزیت اصلی این نوع کسب‌وکارها، تولید محصولاتی است که قابلیت فروش مستقیم به دکان‌ها، بازارهای شهری و حتی صادرکنندگان محلی دارد.
افغانستان کشوری مصرف‌کننده است و بخش زیادی از مواد غذایی از کشورهای دیگر وارد می‌شود. هر تولید خرد که بتواند جایگزین واردات شود، ضمن سوددهی شخصی برای صاحب کسب‌وکار، از خروج ارز نیز جلوگیری می‌کند. در صورت توسعه بازار داخلی و دسترسی به استانداردهای بسته‌بندی و بهداشت، این کارگاه‌ها می‌توانند در زنجیره ارزش غذایی افغانستان به نقش فعال‌تری برسند.
ترانسپورت شهری
سومین گزینه سودآور، ترانسپورت شهری است. خرید یک یا دو وسیله نقلیه مانند ریکشا، تکسی یا موتر مسافربری با سرمایه ۴۰۰ تا ۹۰۰ هزار افغانی امکان‌پذیر است و سود ماهانه ۱۵ تا ۴۰ هزار افغانی ایجاد می‌کند. مزیت اصلی این فعالیت، نقد بودن درآمد است؛ پول روزانه به دست می‌آید و صاحب کسب‌وکار نیازی ندارد منتظر تسویه حساب‌های بلندمدت باشد.
افزایش جمعیت شهری، محدودیت وسایل نقلیه عمومی و نبود شبکه حمل‌ونقل سازمان‌یافته، باعث شده است که تقاضا برای سرویس شهری همچنان بالا باقی بماند. البته هزینه تعمیرات، مصرف سوخت و نوسان قیمت قطعات یدکی در سود نهایی این کسب‌وکار تأثیر مستقیم می‌گذارد، اما گردش مالی بالا این زیان‌ها را تا حد زیادی پوشش می‌دهد.
تجارت عمده غله یا سبزیجات
آخرین نمونه، تجارت عمده غله یا سبزیجات است که با سرمایه ۸۰۰ هزار تا یک میلیون افغانی قابل آغاز است و می‌تواند سود ماهانه ۳۰ تا ۷۰ هزار افغانی ایجاد کند. افغانستان به دلیل ساختار روستایی و فصلی بودن برداشت محصولات کشاورزی، دوره‌های مشخصی از فراوانی و کمبود دارد. تاجری که بتواند در زمان برداشت خرید عمده انجام دهد و در زمان کمیابی محصول را عرضه کند، می‌تواند سود مناسبی به دست آورد. این بازار اما نیازمند شبکه ارتباطی با دهقانان، انبارداری مناسب و شناخت نوسانات محلی است.
سخن پایانی
در نهایت می‌توان گفت که اقتصاد افغانستان با وجود محدودیت‌ها، بر پایه نیازهای واقعی مردم می‌چرخد و هر کسب‌وکاری که بتواند این نیازها را مستقیم‌تر، ارزان‌تر و با کیفیت بهتر تأمین کند، بخت موفقیت دارد. این بازار همچنان جای رشد دارد، به‌خصوص برای کسانی که تحلیل دقیق‌تری از رفتار مصرف‌کننده و شرایط فصلی تجارت داشته باشند.
