خودروهای برقی میتازند | ایران در کجای این مسیر ایستاده؟
خودروهای برقی در سالهای اخیر به یکی از محورهای مهم تحول در صنعت حملونقل تبدیل شدهاند. در جهان، رشد فروش EVها و تمرکز بر محیط زیست، فشار زیادی بر خودروسازان سنتی وارد کرده است؛ در ایران هم با وجود چالشهایی مثل زیرساخت شارژ و تحریمها، خودروهای برقی به مرور جای خود را باز میکنند. این تغییر پارادایم نه تنها از نظر اقتصادی بلکه از منظر زیستمحیطی نیز اهمیت زیادی دارد. در ادامه، وضعیت خودروهای برقی در ایران و جهان را بررسی میکنیم، مزایا و معایب آنها را مرور و یک مقایسه قیمتی ارائه خواهیم داد.
بازار خودروهای برقی در ایران هنوز نوپاست و تعداد خودروهای برقی محدود است. یکی از موانع اصلی، کمبود ایستگاههای شارژ عمومی است، بهطوری که کاربران برای شارژ مجدد باید برنامهریزی دقیقی داشته باشند. تولید داخلی خودروهای برقی هنوز در سطح انبوه نیست و بیشتر بهصورت آزمایشی یا محدود انجام میشود. از سوی دیگر، هزینه خرید خودروهای برقی در مقایسه با خودروهای معمولی بالاست که باعث شده استقبال عمومی کُند باشد. با این حال، پلتفرمهای تخصصی برقی (مثل نشاندهی ایستگاه شارژ) و توسعه شرکتهای دانشبنیان در زمینه قطعات برقی، گامهای مهمی برداشته شدهاند.
وضعیت جهانی خودروهای برقی
در سطح جهانی، خودروهای برقی سهم قابل توجهی از بازار حملونقل را به خود اختصاص دادهاند. رشد تقاضا بیشتر بهخاطر سیاستهای زیستمحیطی، انگیزه دولتی برای کاهش انتشار گازهای گلخانهای، و سرمایهگذاری در فناوری باتری است. پیشرفتهای تکنولوژیک در باتریها (از نظر چگالی انرژی و هزینه تولید) باعث کاهش قیمت تمام شده خودروهای برقی شدهاند. زیرساخت شارژ نیز در بسیاری از کشورها گسترش یافته است و این دسترسی بهتر، استفاده از خودروهای برقی را راحتتر کرده است. با این حال، در برخی مناطق هنوز چالشهایی مثل نابرابری در شبکه برق یا هزینه بالا وجود دارد.

مزایا و معایب + مقایسه قیمتی
مزایا
هزینه عملیاتی پایینتر: هزینه شارژ خودرو برقی معمولاً پایینتر از هزینه سوخت فسیلی است.
انتشار آلاینده کمتر: خودروهای برقی در زمان استفاده، گازهای گلخانهای و ذرات معلق کمتری تولید میکنند.
تجربه رانندگی بهتر: موتور برقی شتاب آنی دارد، صدای کمتری تولید میکند و رانندگی آرامتری ارائه میدهد.
نگهداری سادهتر: به دلیل قطعات متحرک کمتر، سرویس دورهای و هزینه تعمیرات پایینتر است.
معایب
زیرساخت شارژ محدود: در بسیاری از نقاط، ایستگاه شارژ کافی نیست و این موضوع نگرانی “نماندن در جاده” را ایجاد میکند.
برد محدود: بسته به ظرفیت باتری و شرایط رانندگی (مثل ترافیک یا دما)، فاصله قابل پیمایش خودرو برقی میتواند محدود باشد.

زمان شارژ: شارژ کامل باتری زمانبر است، حتی با شارژر سریع.
هزینه اولیه بالا: قیمت خرید خودرو برقی اغلب بیشتر از خودرو بنزینی مشابه است.
کاهش ظرفیت باتری: با گذشت زمان، باتریها عملکرد کمتری دارند و ممکن است نیاز به تعویض پیدا کنند.
جدول قیمت خودروهای برقی در ایران (۱۴۰۴)
| مدل خودرو برقی | وضعیت | حدود قیمت در بازار (تومان) |
|---|---|---|
| اسکایول ET5 | صفر | ۲,۴۲۰,۰۰۰,۰۰۰ |
| لونا GRE | صفر | ۱,۲۶۰,۰۰۰,۰۰۰ |
| نیسان سیلفی e‑POWER پلاس مدل ۲۰۲۳ | صفر | ۳,۲۰۰,۰۰۰,۰۰۰ |
| نیسان سیلفی e‑POWER پلاس مدل ۲۰۲۴ | صفر | ۳,۴۵۰,۰۰۰,۰۰۰ |
| نیسان سیلفی e‑POWER مکس ادیشن مدل ۲۰۲۳ | صفر | ۳,۸۰۰,۰۰۰,۰۰۰ |
| نیسان سیلفی e‑POWER مکس ادیشن مدل ۲۰۲۴ | صفر | ۳,۹۵۰,۰۰۰,۰۰۰ |
| هوندا eNS1 | صفر | ۲,۹۷۰,۰۰۰,۰۰۰ |
| هونگچی E‑QM5 | صفر | ۱,۶۴۰,۰۰۰,۰۰۰ |
| دانگ فنگ E70 | صفر (کارخانه) | ۱,۰۱۰,۵۰۰,۰۰۰ |
| بستیون NAT | صفر (کارخانه) | ۱,۲۳۵,۰۰۰,۰۰۰ |
جمعبندی
خودروهای برقی در ایران با چالشهایی مثل کمبود شارژر عمومی و هزینه بالا مواجهاند، اما روند ورود آنها به بازار کشور در حال افزایش است. در سطح جهانی، برقیسازی حملونقل با شتاب زیادی پیش میرود و مزایایی مثل کاهش آلایندگی و هزینه نگهداری، آنها را گزینهای جذاب میسازد. با بهبود زیرساخت و پیشرفت فناوری، انتظار میرود سهم خودروهای برقی در آینده بیشتر شود.