گردشگری ایران از ترس بیهوده تا رضایت خاطر

امیر پویان رفیعی‌شاد / دبیر هیات‌مدیره انجمن دفاتر سفر هوایی، گردشگری و زیارتی تهران

نشان‌سازی یکی از پایه‌های توسعه در گردشگری به شمار می‌رود؛ اما ایران هنوز برای این صنعت مهم و درآمدزا، اقدام تاثیرگذار و تبلیغات مناسبی انجام نداده است که البته بخشی از دلیل این امر، تشدید تحریم‌ها در دولت‌های نهم و دهم ایران بود.

فضای منفی و تبلیغات ضد ایران به اوج خود رسیده بود و کسی ایران را به عنوان کشوری امن برای سفر انتخاب نمی‌کرد و حتی شرکت‌های بین‌المللی بیمه سفر نیز ایران را زیرپوشش بیمه قرار نمی‌دادند. این شرایط، پس از برجام شکل دیگری به خود گرفت و رویدادهای مثبت و تعاملات و مذاکرات تیم هسته‌ای دولت یازدهم باعث شد نگاه دنیا به ایران تغییر یابد. به‌طور کلی بسیاری از مقصدهای گردشگری ایران در سطح جهان ناشناخته مانده و معرفی نشده‌اند و در مقابل، درباره مقصدهای قدیمی همواره تبلیغ شده و می‌شود.

به عنوان نمونه روی مثلث طلایی شیراز، یزد و اصفهان تبلیغات بسیاری شده اما دیگر مناطق جذاب گردشگری ایران به خوبی به جهان معرفی نشده است. این درحالی است که نهادهای دولتی در تبلیغات، نشان‌سازی و بازاریابی گردشگری ایران نقش بسیار موثری دارند، به عنوان نمونه دفاتر فرهنگی وزارت امور خارجه می‌توانند در معرفی جاذبه‌های گردشگری ایران نقش پررنگ‌تری داشته باشند یا سایت‌های گردشگری مختلف نیز می‌توانند جاذبه‌های گردشگری را به چند زبان مختلف تبلیغ کنند.

همچنین شرکت در نمایشگاه‌های گردشگری بین‌المللی نیز می‌تواند گام موثری برای تبلیغات و بازاریابی در گردشگری باشد. در امسال بسیاری از کشورهایی که تاکنون ایران را به عنوان مقصد جدی گردشگری حساب نمی‌کردند، در نمایشگاه گردشگری ایران شرکت کرده و در زمینه همکاری‌ها و تعاملات گردشگری به کشورمان چراغ سبز نشان دادند. حتی می‌توان گفت بیشتر گردشگران خارجی که با ترس وارد کشور می‌شوند، با رضایتمندی بسیار رهسپار کشورشان خواهند شد. در حالی بخش مهمی از تبلیغات و بازاریابی بر عهده بخش خصوصی است که آژانس‌ها و دفاتر گردشگری مختلف نیز همواره به تبلیغات و بازاریابی می‌پردازند و از این امر بهره‌مند می‌شوند؛ اما دولت نیز باید از آنها حمایت مالی کند و با ارائه یارانه‌ها و تخفیف‌های مختلف در این زمینه بار مالی بخش خصوصی را کم کند.

همچنین دیگر حوزه‌های فعال در گردشگری مانند هتلداران نیز می‌توانند به تبلیغات و بازاریابی بپردازند. به طور کلی طراحی لوگو یکی از الزامات نشان‌سازی در هر صنعتی به شمار می‌رود و در صنعت گردشگری نیز بسیار از آن استفاده شده است. اکنون لوگویی با نشان گل رز زرد برای گردشگری ایران طراحی شده، اما نمادهای دیگری نیز می‌توانست در طراحی این لوگو به‌کار گرفته شود؛ به عنوان نمونه در تدوین شعار گردشگری می‌توان مهمان‌نوازی ایرانی‌ها را مد نظر قرار داد.