متقاضیان مسکن ملی پس از سال‌ها انتظار و پیگیری، امروز بیش از هر زمان دیگری خواستار شفافیت، سرعت و ثبات در تصمیم‌های دولتی هستند. آن‌ها انتظار دارند طرحی که قرار بود راه‌حلی برای خانه‌دار شدن اقشار متوسط و کم‌درآمد باشد، از چرخه وعده‌های تکراری و زمان‌بندی‌های نامشخص بیرون بیاید و در مسیر اجرا، قابل پیش‌بینی و قابل اعتماد شود.

تصمیم دولت برای ممنوعیت معامله امتیاز واحدهای نهضت ملی مسکن یک گام بحث‌برانگیز در مدیریت بازار مسکن است که هم مزایا و هم چالش‌هایی به همراه دارد.

نگرانی‌های متقاضیان مسکن ملی به عنوان یکی از برنامه‌های مهم دولت برای تأمین مسکن اقشار کم‌درآمد، در سال‌های اخیر به موضوعی داغ تبدیل شده است. این نگرانی‌ها به دلیل شرایط اقتصادی، اجتماعی و سیاسی کشور، ابعاد مختلفی پیدا کرده است که در ادامه به بررسی آن‌ها می‌پردازیم.

نگرانی‌های متقاضیان مسکن ملی در ماه‌های اخیر، به یکی از محوری‌ترین موضوعات اجتماعی و اقتصادی کشور تبدیل شده است. طرحی که قرار بود امید خانه‌دار شدن را برای اقشار کم‌درآمد زنده کند، اکنون بسیاری از ثبت‌نام‌کنندگان را در وضعیت بلاتکلیفی، فشار مالی و ناامیدی قرار داده است.

طرح نهضت ملی مسکن با هدف خانه‌دار کردن اقشار متوسط و کم‌درآمد جامعه شکل گرفت، اما موضوع آورده اولیه متقاضیان به یکی از چالش‌های اصلی آن تبدیل شده است. بسیاری از ثبت‌نام‌کنندگان می‌گویند که در شرایط تورمی و کاهش قدرت خرید، تأمین رقم قابل‌توجهی به‌عنوان آورده اولیه کار ساده‌ای نیست. برای خانواده‌هایی که درآمد ثابت یا محدود دارند، این مسئله عملاً مانعی جدی برای ادامه مسیر محسوب می‌شود.

طرح نهضت ملی مسکن با هدف تأمین مسکن برای اقشار مختلف جامعه آغاز شد. با این حال، در ماه‌های اخیر، افزایش هزینه‌های ساخت و تغییرات قیمت، نگرانی‌هایی را برای متقاضیان ایجاد کرده است.

وزیر مسئول حوزه مسکن اعلام کرده است که در پنج سال گذشته، بانک‌ها تنها به یک نفر از هر شش متقاضی مشمول طرح «مسکن حمایتی» وام پرداخت کرده‌اند. این آمار نشان می‌دهد که عملکرد شبکه بانکی در تأمین مالی این طرح، فاصله‌ای چشمگیر با تعهدات تعیین‌شده دارد.

طرح نهضت ملی مسکن که با هدف خانه‌دار کردن اقشار فاقد مسکن و کاهش فشار اقتصادی بر مردم کلید خورد، در استان گلستان با چالش‌های جدی مواجه شده است. موانع قانونی پیچیده و کارشکنی‌های سیستم بانکی، موجب کندی شدید روند اجرایی این پروژه شده و آن را تا مرز شکست پیش برده است. در حالی که قرار بود این طرح گام مهمی در حل بحران مسکن بردارد، اما در گلستان به‌جای تسریع در ساخت و تحویل واحدهای مسکونی، با کاغذبازی‌های اداری، تأمین نشدن منابع مالی و عدم همکاری بانک‌ها روبه‌رو شده است.

عضو هیئت مدیره انجمن انبوه‌سازان مسکن اظهار داشت: افرادی که در صف انتظار ثبت‌نام طرح‌های مسکن ملی قرار دارند و واجد شرایط محسوب می‌شوند، به دلیل کمبود زمین، همچنان در بلاتکلیفی به سر می‌برند. اگر قرار باشد این گروه در طرح ثبت‌نام شوند، باید توجه داشت که قیمت‌ها دیگر مطابق نرخ‌های قبلی نخواهد بود، چرا که طی این مدت با افزایش هزینه‌ها مواجه بوده‌ایم و نرخ‌های جدید باید اعلام شود.

تحقیقات میدانی از بازار مسکن شهر جدید پرند حاکی از آن است که واحدهای آماده مسکن مهر، از نظر قیمت به‌طور قابل‌توجهی ارزان‌تر از واحدهای در حال ساخت طرح نهضت ملی مسکن هستند. این اختلاف قیمت، خرید واحدهای مسکن مهر را به گزینه‌ای اقتصادی‌تر و مقرون‌به‌صرفه‌تر برای متقاضیان تبدیل کرده است.

یکی از اعضای هیئت مدیره انجمن انبوه‌سازان مسکن اظهار داشت که متأسفانه شرایط کنونی نهضت ملی مسکن به وضعیت طرح مسکن مهر شباهت زیادی دارد. او توضیح داد که قیمت‌گذاری دستوری و افزایش نرخ تورم، به طور جدی باعث توقف پروژه‌های ملی مسکن شده است.

عضو هیئت مدیره انجمن انبوه‌سازان مسکن اظهار کرد: روند ساخت در برخی از پروژه‌های نهضت ملی به‌دلیل تورم و قیمت‌های دستوری، با کندی پیش می‌رود و در برخی موارد حتی به توقف نزدیک شده است.

مدیرکل بنیاد مسکن استان اردبیل اعلام کرد که در حال حاضر ۲۹ شهر با جمعیت زیر ۱۰۰ هزار نفر در اردبیل از طرح نهضت ملی مسکن بهره‌مند می‌شوند.

افزایش قیمت مسکن ملی به اندازه صد میلیون تومان، مشکل‌ساز شده است.

طبق اعلام مدیرعامل سازمان ملی زمین و مسکن، پایان مرحله اولیه پروژه‌های آماده‌سازی در راستای نهضت ملی مسکن تا ابتدای سال آتی محقق می‌شود و در پی آن، اجرای طرح‌های روسازی آغاز خواهد شد.

طبق آخرین گزارش بانک مرکزی متوسط قیمت مسکن در تهران حدود ۲۹ میلیون تومان است که قیمت پنج مسکن ۴۰ متری در تهران معادل ۵٫۸ میلیارد تومان می‌شود. این نرخ قیمت یک بنز تازه آگهی شده در تهران است.

معاون وزیر راه و شهرسازی اظهار کرد: مسئولیت اعلام قیمت واحد‌های مسکن ملی با وزارت راه و شهرسازی است و هرکس دیگر عددی را اعلام کرد نباید پوشش رسانه‌ای داده شود. وزارتخانه به دنبال عددی است که به عنوان پایه در کشور عمل شود.