مالکیت فکری فرش ایلام ثبت جهانی شد

استان ایلام یکی از مراکز تولید فرش دستباف است که نیروی انسانی ماهر بسیاری دارد.

به گزارش پایگاه خبری گسترش، روزنامه صمت نوشت: بافت فرش دستباف قدمت دیرینه‌ای در استان ایلام دارد که نمود آن در شهرستان‌های دره‌شهر و بدره و حتی ایوان قابل مشاهده است، به‌طوری که بافت گلیم و جاجیم در روستاها و خانه‌های عشایری هنوز از رونق نیفتاده و دارهای قالی همچنان برپا هستند. در این میان متولیان امر نیز زمینه آموزش قالیبافان را فراهم کرده‌اند تا این استان در صادرات فرش دستباف به بازارهای جهانی هم حرفی برای گفتن داشته باشد. در سال‌های گذشته متولیان گوناگونی از جمله سازمان جهادکشاورزی استان، اداره کل میراث فرهنگی و صنایع دستی استان ایلام در مدیریت فرش این استان دخیل بودند که سرانجام مدیریت این بخش به سازمان صنعت، معدن و تجارت واگذار شد. فرش‌بافی بزرگترین عامل اشتغالزایی به‌ویژه در مناطق محروم روستایی و منبع اصلی درآمد ساکنان آن است زیرا بدون نیاز به فناوری مدرن و تنها با وسایل ساده و برخی موارد ابتدایی می‌توان در این حرفه مشغول کار شد. ایلام به‌عنوان یکی از استان‌های مهم در حوزه تولید و صادرات فرش، توانسته جایگاه خوبی را در داخل و بازارهای جهانی به‌دست آورد. مسئولان این استان در امسال همواره تلاش کرده‌اند با بکارگیری این ظرفیت، برنامه‌هایی را برای افزایش کالاهای صادراتی تدوین و اجرایی کنند. امسال بیش از ۱۴ هزار بافنده فرش در سطح استان شناسایی شدند و برای حدود ۱۰هزار نفر دوره آموزشی برگزار شد. به‌گفته کارشناسان، به‌منظور توسعه صادرات فرش دستباف استان ایلام اقدام‌هایی از جمله ثبت ملی و ثبت جهانی آن انجام شده است. با ثبت جهانی فرش دستباف این منطقه روزبه‌روز بر شهرت جهانی آن افزوده شده است. این کار، اقدام مهمی در راستای معرفی فرش دستباف استان ایلام بوده که در حقیقت ثبت مالکیت معنوی و فکری فرش استان به‌شمار می‌رود. استان ایلام مهم‌ترین و نزدیک‌ترین مرز را با عراق دارد که همین شرایط باعث شده عمده صادرات استان به این کشور انجام شود. علاوه بر فرش، مواد غذایی، انواع مصالح ساختمانی، سیمان و مواد پتروشیمی هم از کالاهای مهم صادراتی استان ایلام به کشورهای هدف به‌شمار می‌روند.

آموزش ۱۰ هزار نفر از قالیبافان معاون امور بازرگانی و توسعه تجارت سازمان صنعت، معدن و تجارت استان ایلام گفت: فرش دستباف استان ایلام از پیشینه و کیفیت بالایی برخوردار است. هم‌اکنون بیش از ۱۴هزارو۲۱۹ بافنده فرش در سطح استان شناسایی شده‌اند که از این تعداد حدود ۱۰هزار نفر دوره‌های آموزش مقدماتی قالیبافی را گذرانده‌اند. جمیل شوهانی در گفت‌وگو با صمت بااشاره به اینکه بیش از ۴۵۰۰ نفر از بافندگان استان زیر پوشش بیمه قالیبافی قرار گرفته‌اند که حدود ۲۰ درصد سهم بیمه آنها را دولت پرداخت می‌کند، افزود: از ابتدای واگذاری مسئولیت فرش به سازمان صنعت، معدن و تجارت، بیش از ۲۸۰ مجوز راه‌اندازی کارگاه قالیبافی و مجتمع به شکل متمرکز و غیرمتمرکز در سطح استان صادر شده است. وی با اشاره به اینکه بیش از ۲۳۰ دوره آموزش مقدماتی قالیبافی برای ۱۰هزار نفر برگزار شده، ادامه داد: از ابتدای سال تاکنون بیش از ۲۰۰ میلیارد ریال تسهیلات به بخش‌های گوناگون بنگاه‌های کوچک و زودبازده پرداخت شده است.

پرداخت تسهیلات کم‌بهره به مشاغل خانگی معاون امور بازرگانی و توسعه تجارت سازمان صنعت، معدن و تجارت استان ایلام تصریح کرد: یکی از برنامه‌های امسال پرداخت تسهیلات کم‌بهره به مشاغل خانگی است که خوشبختانه بافندگان روستایی می‌توانند از این تسهیلات بهره‌مند شوند. از ابتدای سال تاکنون بیش از ۴۰۰ نفر در قالب بافندگان خانگی و بافندگان کارگاه و مجتمع برای ارائه وام معرفی شدند و حدود ۱۵۰ نفر این تسهیلات را دریافت کردند. شوهانی با بیان اینکه سال گذشته بیش از ۶هزار و۵۱۱ مترمربع فرش در استان ایلام تولید شد که نسبت به سال ۹۴ حدود ۲۰درصد رشد داشت، اظهار کرد: در ۹ ماه امسال هم بیش از ۳هزار و۵۰۰ مترمربع فرش در استان ایلام تولید شده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته بارشد ۶درصدی همراه بوده است. وی اضافه کرد: در زنجیره تولید و عرضه فرش فعالیت‌هایی ازجمله رنگرزی، تامین مواد اولیه و بازاریابی وجود دارد. امسال برنامه‌هایی برای توسعه این حوزه‌ها در دستور کار قرار گرفت که برخی از آنها اجرا شده و برخی دیگر در دست اجرا است. شوهانی با اشاره به اینکه فرش استان ثبت ملی و ثبت جهانی شد، تاکید کرد: ۱۴تشکل و نهاد در زمینه فرش در استان ایلام فعال هستند. بیشترین میزان تولید به شکل تضمینی و کارمزدی است و نهادهایی مانند اتحادیه روستایی فرش کشور به شکل کارمزدی مواد اولیه را در اختیار بافنده قرار می‌دهند و در نهایت فرش تولید شده را از بافنده خریداری می‌کنند؛ بنابراین تولیدات فرش استان را تشکل‌های مربوط خریداری می‌کنند که این فرش‌ها به‌واسطه گمرک استان‌هایی مانند تهران و عواملی که در صادرات این کالا نقش دارند، به‌کشورهای هدف صادر می‌شود. معاون امور بازرگانی و توسعه تجارت سازمان صنعت، معدن و تجارت استان ایلام با اشاره به اینکه فرش ایلام مشتری خاص خود را دارد، اضافه کرد: فرش‌های استان در بازارهای مهم فرش جهان به‌ویژه چین و بازارهای اروپایی ازجمله آلمان و ایتالیا و کشورهای حاشیه خلیج‌فارس به فروش می‌رسد و استقبال زیادی از آنها می‌شود.

کمبود نقدینگی مشکل عمده تولیدکنندگان فرش مدیرعامل شرکت سهامی فرش ایران گفت: خوشبختانه فرش ایلام روند رو به رشدی دارد. فرش این استان شبیه فرش قم تولید می‌شود، به‌طوری که جایگاه فرش کرکی قم را گرفته است. در این استان بافندگان ماهر و بسیار هنرمندی فعالیت می‌کنند. محمدرضا عابد در گفت‌وگو با صمت اظهار کرد: فرش استان به برخی کشورهای هدف حتی کشورهای اروپایی صادر می‌شد که باتوجه به رکود و شرایط بازار صادرات آن نسبت به سال‌های گذشته کمتر شده اما باز هم تقاضا برای فرش ایلام وجود دارد. وی با اشاره به مشکلات تولیدکنندگان فرش ادامه داد: متاسفانه کمبود نقدینگی یکی از مشکلاتی است که تمامی تولیدکنندگان متمرکز و تک‌باف با آن دست و پنجه نرم می‌کنند. مقرر شده دولت تسهیلاتی به تولیدکنندگان ارائه کند اما باتوجه به نبود آیین‌نامه اجرایی هنوز تسهیلاتی ارائه نشده است. امیدواریم تولیدکنندگان امسال و سال آینده بتوانند از این تسهیلات استفاده کنند تا شاهد رفع مشکلات آنها باشیم. مدیرعامل شرکت سهامی فرش ایران خاطرنشان کرد: برخی از بافندگان فرش استان ایلام زیر پوشش بیمه هستند اما باتوجه به مشکلاتی که سازمان تامین اجتماعی در تامین بودجه داشته طرح بیمه قالیبافی تا حدودی متوقف شده که امیدواریم تا پایان امسال با بودجه‌ای که در این زمینه پیش‌بینی شده بسیاری از قالیبافان زیر پوشش بیمه قرار بگیرند.

سخن آخر از نگاه کارشناسان، در حوزه اقتصاد، بافت فرش یکی از زمینه‌های ایجاد اشتغال و تولید است که این بخش در امسال بیش از پیش مورد توجه قرار گرفته است. کیفیت فرش دستباف استان ایلام بسیار بالاست که این مزیت نیازمند داشتن نشان تجاری (برند) معتبر بود که خوشبختانه با ثبت ملی و جهانی فرش ایلام مشکل نشان تجاری فرش استان برطرف شده است. همچنین تولید و اشتغالزایی در این زمینه رونق بیشتری گرفته و امیدواریم این امر باعث افزایش صادرات فرش استان شود.