صنعتی که اسیر بحران اقتصادی نشد

شیشه لیا اولین تولیدکننده شیشه خودرو است. به اعتقاد مدیرعامل این شرکت، ماشین‌آلات کارخانه در زمان احداث، به روز بودند اما اکنون باید به‌روزرسانی شوند.

گسترش‌نیوز: در آستانه دومین دوره نمایشگاه ایران گلس‌شو هستیم. فرصتی دست داده که با تولیدکنندگان و فعالان این صنعت مهم به گفت‌وگو بنشینیم. شیشه تخت یکی از مهم‌ترین محصولات صنعت شیشه کشور است و کمتر کسی است که یکی از تولیدکنندگان مهم این نوع شیشه یعنی شیشه لیا را نشناسد. در همین راستا با مدیرعامل این تولیدی باسابقه گفت‌وگو کردیم تا در جریان جزییات تولید و کسب‌وکار قرار بگیریم. نمایشگاه ایران گلس‌شو ۲۳ تا ۲۶ بهمن‌ماه دایر خواهد بود. این نمایشگاه به همت شرکت آوای موفق ایرانیان برگزار می‌شود.

نخستین تولیدکننده شیشه خودرو

مجتبی معین افشار ابتدا به حجم تولید، میزان اشتغال ایجادشده و حجم صادرات این شرکت پرداخت و آمارهای مربوطه را ارائه کرد: شرکت شیشه لیا از سال ۱۳۸۱ در زمینه تولید شیشه‌های بی‌رنگ و رنگی با ضخامت ۲ الی ۱۲ میلی‌متر فعال بوده و نخستین تولیدکننده شیشه‌های اتومبیلی در ایران است. این شرکت درحال‌حاضر برای ۴۸۰ نفر به‌صورت مستقیم و صدها نفر به‌صورت غیرمستقیم، اشتغال ایجاد کرده است. در هفدهمین سال آغاز به کار کوره، میزان تولید سالیانه حدود ۹۰ هزار تن برآورد می‌شود.

شیشه لیا از اوایل دهه ۸۰ اقدام به صادرات شیشه به کشورهای اروپایی، همسایه‌های شمالی و عراق، افغانستان و هند کرد. پیش‌بینی می‌شود که میزان صادرات در امسال حدود ۳۰ درصد تولید باشد.

صنعتی که از گزند بحران در امان ماند

مدیرعامل شیشه لیا در تشریح وضعیت بازار و کسب‌وکار گفت: با توجه به رکورد صنعت ساختمان و خودروسازی و افزایش ظرفیت تولید شیشه تخت در کشور در چند سال اخیر، درحال‌حاضر تولید این محصول بسیار بیشتر از نیازهای داخلی است. این مسئله صادرات هر چه افزون‌تر شیشه فلوت به بازارهای جهانی را ضروری می‌کند اما با توجه به کاربرد گسترده این محصول، عدم وابستگی مواد اولیه مصرفی به خارج از کشور، پایین بودن هزینه انرژی، برخورداری از نیروی انسانی متخصص و مجرب و بهره‌گیری از فناوری‌های روز، وضعیت کسب‌وکار در این صنعت مانند برخی صنایع دیگر از جمله کاشی‌سازی، نساجی و... با بحران مواجه نشده است.

برخی تجهیزات باید به‌روز شوند

وی در پاسخ این سوال که آیا شرکت لیا توانسته است خود را از نظر فناوری‌ تولید، به‌روز نگه دارد گفت: شیشه لیا در زمان احداث از آخرین فنّاوری روز اروپا برخوردار بود اما با گذشت حدود ۲۰ سال از زمان ساخت کارخانه، برخی از تجهیزات کنترلی و ابزار نیازمند به‌روزرسانی هستند که این مسئله در زمان تعمیرات خط تولید، محقق خواهد شد. در جریان پروژه بازسازی و تعمیرات اساسی خط تولید، امکان افزایش ظرفیت ذوب کوره از ۴۰۰ به ۵۰۰ تن در روز وجود دارد. همچنین تولید شیشه‌های پیشرفته کنترل‌کننده نور و گرما در برنامه‌های آتی شرکت قرار دارد.

همه نقاط ضعف و قوت صنعت شیشه

مدیرعامل شیشه لیا در ادامه سخنان خود به بررسی نقاط ضعف و قوت صنعت شیشه کشور پرداخت و گفت: داخلی بودن مواد اولیه مصرفی، برخورداری از نیروی کار متخصص و باتجربه، پایین بودن هزینه حامل‌های انرژی، رشد مصرف محصولات در صنایع پایین‌دستی، دسترسی نسبتا آسان به بازارهای مصرف و فراهم بودن نسبی امکانات صادرات ازجمله مهم‌ترین نقاط قوت صنعت شیشه در کشور ما هستند. دشواری در تهیه برخی مواد اولیه موردنیاز این صنعت ازجمله شیشه‌خرده و تا حدودی سیلیس مرغوب، واردات محصولات مشابه ازجمله شیشه‌های پوشش‌دار نانو، تولید برخی محصولات نامرغوب، عدم توجه به تولید محصولات پیشرفته نظیر سلول‌های خورشیدی، شیشه‌های هوشمند و... ازجمله نقاط ضعف و تهدید این صنعت است.

دولت چگونه می‌تواند کمک کند؟

دولت و به‌خصوص وزارت صمت می‌توانند به بهبود تولید در صنعت شیشه کشور کمک کنند. مدیرعامل شیشه لیا ضمن بیان این مطلب، نحوه کمک دولت را تشریح کرد: مهم‌ترین چالشی که تولیدکنندگان شیشه فلوت با آن مواجه‌اند، موانع و مشکلات صادرات این محصول است. علیرغم اعمال تحریم‌های گسترده خارجی که دادوستد با سایر کشورها را بسیار دشوارتر از گذشته نموده، در مقررات و حمایت‌های صادراتی دولت، تغییری ایجاد نشده است. هزینه‌های حمل شیشه به خارج ازجمله همسایه‌های ایران بیش از ۳ برابر افزایش یافته که صادرات محصول را با دشواری مواجه می‌سازد. اگر دولت در این خصوص ارز ۴۲۰۰ تومانی تخصیص دهد بدون شک در زمینه گسترش صادرات شیشه فلوت موثر خواهد بود. بسیاری از دولت‌های خارجی ازجمله چین برای حمل داخلی و صادرات محصولات شیشه به صادرکنندگان یارانه می‌دهند. حتی هزینه حمل داخلی از نقاط دوردست چین به بنادر صادراتی را دولت تقبل می‌کند.

شرکت‌های خارجی حضور داشتند

مجتبی معین افشار از حضور شرکت لیا در نخستین دوره نمایشگاه ایران‌ گلس‌شو خبر داد و گفت که این تولیدی شناخته‌شده در دوره دوم این نمایشگاه هم حضور خواهد داشت. مدیرعامل شیشه لیا در تشریح نقاط ضعف و قوت این نمایشگاه گفت: کیفیت نمایشگاه سال قبل درمجموع مطلوب بود. حضور فعال تعداد زیادی از شرکت‌های خارج مرتبط با صنعت شیشه و همچنین حضور مسئولان نمایشگاه شیشه دوسلدرف آلمان که قطعا معتبرترین و بزرگ‌ترین نمایشگاه صنعت شیشه در جهان است موجب ارتقاء جایگاه این نمایشگاه شد.

سمینار تخصصی بگذارید

وی در ادامه این بخش از سخنان خود درباره تجربه حضور در نمایشگاه‌های بین‌المللی سخن گفت: در بسیاری از نمایشگاه‌های شیشه در خارج از کشور ازجمله گلاستک (Glasstech) آلمان در جوار نمایشگاه، سمینارهای علمی - تخصصی به مدت ۲ ساعت و عموماٌ در بعدازظهرها برگزار می‌شود. در این سمینارها معمولا آخرین دستاوردهای علمی و فناوری صنعت مربوطه (شیشه فلوت، شیشه‌های هوشمند و کنترل‌کننده انرژی، ظروف شیشه‌ای، ماشین‌آلات و تجهیزات شیشه، شیشه‌های خودرو، نسوزهای کوره‌های شیشه و...) به بحث گذاشته می‌شود.

پیشنهاد می‌شود در نمایشگاه آتی صنعت شیشه نیز در خصوص برگزاری چنین سمینارهایی اقدام شود. طبعاً انجمن شیشه ایران و گروه تخصصی شیشه در انجمن سرامیک ایران در این زمینه همکاری خواهند کرد. پیشنهاد دیگر شیشه لیا برگزاری این نمایشگاه هر دو سال یک‌بار و نه زودتر از آن است. ضمنا مقطع برگزاری نمایشگاه پیش رو، مناسب نیست.

مجتبی افشار در ادامه به چند مورد دیگر از توانمندی‌های نمایشگاه‌های خارجی اشاره کرد و گفت:

شیشه لیا تاکنون در چندین نمایشگاه خارجی ازجمله دوسلدورف آلمان، مسکو، باکو و عمان حضور داشته است. ازجمله محاسن این نمایشگاه‌ها می‌توان به مدیریت کارآمد و نظم و انضباط در برگزاری آنها اشاره کرد. آشنایی با مسائل و دستاوردهای رقبای خارج نیز ازجمله محاسن دیگر شرکت در نمایشگاه‌های خارجی است.

مدیرعامل شیشه لیا در پاسخ این سوال که «به نظر شما چرا صنعت شیشه این‌قدر دیر صاحب نمایشگاه تخصصی شده است؟» گفت:

شاید یکی از دلایل تاخیر در برگزاری نمایشگاه تخصصی صنعت شیشه، تاخیر در تشکیل انجمن شیشه ایران و گروه تخصصی شیشه در انجمن سرامیک ایران باشد که چند سالی بیشتر از شکل‌گیری آنها نمی‌گذرد.