اعزام انسان به فضا گران تمام می شود

معاون سازمان فضایی ایران آخرین وضعیت ماهواره‌های ایرانی ساخته‌شده در نوبت پرتاب را توضیح داد و گفت: پروژه اعزام انسان به فضا به دلیل بودجه بالا قابل انجام نیست.

به گزارش پایگاه خبری گسترش، محمد همایون صدر بابیان آخرین وضعیت ماهواره عملیاتی سنجش از راه دور ایران گفت: ماهواره «پارس یک» را برای رسیدن به هدف ۱۴۰۰ در حوزه فضایی تعریف کردیم تا از طریق همکاری پنج دانشگاه و پژوهشگاه فضایی کشور به‌عنوان نخستین ماهواره عملیاتی وارد مدار شود. وی بابیان اینکه طراحی اولیه این ماهواره انجام‌شده است ادامه داد: ماهواره «پارس یک» قرار است توسط یک کنسرسیوم مشترک از دانشگاه، پژوهشگاه فضایی و بخش خصوصی سازنده ماهواره به شکل کلان در کشور انجام شود که فاز دوم آن از شهریور باهدف توانمندسازی فناوری‌ این پروژه اجرایی می‌شود. صدر زمان ساخت این ماهواره را تا سال ۱۴۰۰ عنوان کرد و اظهار کرد: ماهواره «پارس یک» مطابق با اهداف برنامه فضایی ده‌ساله کشور اجرایی می‌شود. وی با اشاره به اینکه تا پیش‌ازاین بسیاری از پروژه‌های ماهواره‌ای که در دانشگاه‌ها تولیدشده بود به جمع‌بندی کامل نرسیده است، تصریح کرد: این نشان می‌دهد که ساختارهای فنی با ساختار مدیریتی در این پروژه‌ها همگام نبود. بر این اساس ما در پروژه پارس یک سامانه این فعالیت‌ها را مدنظر قراردادیم که فاز دوم طراحی مفهومی این پروژه از شهریور به اجرا گذاشته می‌شود. وی در پاسخ به این پرسشی مبنی بر اعلام خبری از سوی پژوهشگاه فضایی ایران برای ساخت نخستین ماهواره عملیاتی سنجش‌ازدور بانام «سها» خاطرنشان کرد: این‌که مجموعه‌ای بخواهد پروژه‌ای را طراحی و راه‌اندازی کند ارتباطی با سازمان فضایی ایران ندارد و بخش‌های دفاعی کشور و یا پژوهشگاه‌های فضایی می‌توانند ماهواره‌های مختلف را طراحی کنند اما آنچه هدف سازمان فضایی ایران به‌عنوان تنها متولی بخش فضایی کشور است ماهواره «پارس یک» است که قرار است تأمین عملیاتی نیازهای ماهواره‌ای کشور را در بخش سنجش‌ازدور انجام دهد. صدر تصریح کرد: ممکن است یک مجموعه‌ای پروژه‌ای را برای کسب تجربه و کار تحقیقاتی تعریف کند اما نباید این پروژه را به‌عنوان پروژه ملی اطلاق کرد چراکه سازمان فضایی پروژه‌های مدونی را تا سال ۱۴۰۰ تعریف کرده که یکی از آنها پروژه عملیاتی ماهواره «پارس یک» برای سنجش‌ازدور و ماهواره «ناهید دو» به‌عنوان یک ماهواره مخابراتی عملیاتی است. معاون سازمان فضایی ایران با اشاره به اینکه پس از ماهواره «پارس یک»، ماهواره پارس دو و سه را نیز تعریف و تولید می‌کنیم خاطرنشان کرد: باید به‌جایی برسیم که تصاویر ماهواره‌ای موردنیاز کشور از طریق ماهواره‌های داخلی تأمین کنیم. در این زمینه با توجه به برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته عقب نیستیم. وی افزود: هم‌اکنون ماهواره مخابراتی «ناهید یک» به‌عنوان یک ماهواره دانشگاهی در دست‌ساخت است و در شش ماه اول سال آماده پرتاب خواهد بود. اما ماهواره مخابراتی «ناهید یک» را که قرارداد آن با پژوهشگاه فضایی منعقدشده، به‌عنوان ماهواره‌ها مخابراتی عملیاتی تا سال ۱۴۰۰ به فضا می‌فرستیم. صدر ادامه داد: در همین حال ماهواره «ظفر» دانشگاه علم و صنعت در حال اجرا است که این ماهواره به‌عنوان یکی از ماهواره‌های توسعه فناوری تعریف‌شده تا به بهره‌برداری تجاری برسد. معاون سازمان فضایی ایران با اشاره به اینکه ممکن است ساخت ماهواره پارس یک بیش از دو سال زمان می‌برد اظهار کرد: تا آن زمان، ماهواره‌های دانشگاهی که ساخته و آماده پرتاب است را به فضا پرتاب می‌کنیم. وی گفت: هم‌اکنون ماهواره دوستی مربوط به دانشگاه صنعتی شریف آماده پرتاب است که در انتظار تصمیم مراجع ذیصلاح هستیم. ماهواره دانشگاه امیرکبیر بانام «پیام» نیز تا یک ماه دیگر آماده پرتاب بوده و در نوبت پرتاب قرار می‌گیرد و ماهواره «ناهید یک» در شش ماه اول امسال، قابلیت پرتاب خواهد داشت. صدر بابیان اینکه در پرتاب ماهواره‌ها هدف تنها پرتاب نیست بلکه تثبیت فناوری مدنظر است عنوان کرد: در این ماهواره‌ها موضوع دقت تنظیم برای عکس‌برداری و پایداری سیستم مدنظر است که هر یک از ماهواره‌ها می‌توانند این فن‌آوری را تکمیل کنند. برای مثال ماهواره «پارس دو» با دقت سن جنده‌های بالاتری نسبت به ماهواره «پارس یک» در موقعیت بالاتری از سطح زمین قرار خواهد گرفت. ما در نظر داریم که ماهواره‌های سنجشی تا ۸۰۰ کیلومتر از مدار زمین و ماهواره‌های مخابراتی در مدار ثابت همسنگ قرار گیرد. معاون سازمان فضایی ایران در پاسخ به پرسشی در خصوص آخرین وضعیت اعزام انسان را و ابهاماتی را برای توقف این پروژه وجود دارد گفت: اعزام موجود زنده به فضا، در سند جامع هوافضا مصوب شورای‌عالی انقلاب فرهنگی دیده شد تا یکی از اندازه‌گیری‌های کمی اهداف مدنظر فناوری فضایی کشور در سال ۱۴۰۰ باشد اما دلیلی که سبب شد این پروژه آن‌طور که باید ادامه پیدا نکند این بود که برآورد شد قرار دادن انسان در مدار زمین، ۱۵ تا ۲۰ میلیارد دلار طی ۱۵ سال هزینه، نیاز دارد. وی تصریح کرد: باوجوداینکه این‌چنین بودجه‌ای به این پروژه نمی‌تواند اختصاص یابد، شکل و شمایل این پروژه تغییر یافت و اهداف آن به دستاوردهای فناوری‌ تبدیل شد، به این معنی که به‌جای اینکه انسان در مدار قرار گیرد، محموله‌های دیگری هم‌زمان با پرتاب ماهواره‌ها در مدار زمین آزمودن کنیم. صدر با تأکید بر اینکه توانمندی کشور ازنظر مالی امکان تأمین ۲۰ میلیارد دلار هزینه برای اعزام انسان به فضا را ندارد، گفت: این پروژه در پژوهشگاه هوافضا دنبال می‌شود اما اگر منابع مالی آن تخصیص یابد با سرعت معمولی متناسب با امکانات پیشرفت خواهد کرد چراکه هیچ مجموعه‌ای نمی‌تواند تا این میزان برای این پروژه هزینه کند. معاون سازمان فضایی ایران با اشاره به اینکه پروژه اعزام انسان به فضا در شورای‌عالی «عتف» نیز به‌عنوان پروژه کلان ملی دیده شد اما به دلیل نبود بودجه متوقف شد اظهار کرد: در دولت دهم برای پروژه‌های کلان ملی، ۸۰۰ میلیارد تومان هزینه تعریف شد اما تنها ۸۰ میلیارد تومان از بودجه به این طرح‌ها اختصاص یافت و به همین دلیل بسیاری از پروژه‌ها با امکانات بودجه‌ای نتوانستند به پیشرفت خود ادامه دهند.