گسترشنیوز بررسی میکند:
دور دوم حمله ملخهای صحرایی به ایران/ هر آنچه باید در مورد آنها بدانید!
در شرایطی که بازار ملتهب کشور با انتشار هر خبر نگرانکنندهای ملتهبتر میشود آسیبدیدگی محصولات کشاورزی به دلیل آفتی به نام ملخ صحرایی، بهسرعت به تورم و گرانی اقلام این حوزه منجر میشود.
گسترشنیوز: عکس یا تصویری از حمله ملخها در سالهای ۴۰ و ۴۲ وجود ندارد اما میگویند کشور را تا مرز قحطی بردند. حمله میلیونی ملخها بهخاطرهای دور تبدیل شده بود که فرودین امسال، خبر بازگشت آنها خبرساز شد. نخستین نهادی که نسبت به حمله ملخها هشدار داد فائو بود. چند روز قبل نشست اضطراری مسئولان فائو و مقامات پاکستانی برگزار شد تا موثرترین شیوههای مقابله با این معضل بررسی شود.
فعلا آسیبی نزدهاند
سازمان خواروبار و کشاورزی حدود یک ماه از کشورهای آسیای غربی خواسته بود آماده مقابله با حمله کمسابقه ملخها باشند. این اتفاق کمی بعد رخ داد و نخستین دستههای ملخ وارد استانهای جنوبی شدند. هرمزگان خط اول مبارزه با ملخها بود و هست اما آنطور که مسئولان سازمانهای دستاندرکار میگویند ۶ استان کشور درگیر شدهاند. درحالحاضر ملخها نتوانستهاند آسیبی به مزارع و محصولات بزند اما خطر همچنان باقی است. از قرار معلوم ملخهای فروردین، فقط پیشقراول بودهاند و ارتش اصلی آنها اردیبهشتماه حمله جدیدی را آغاز خواهد کرد. همانطور که بهدرستی گفته شده است یورش این حجم آفت میتواند امنیت غذایی کشور را تهدید کند و چهخوب است که همه اقدامات احتیاطی در دستور کار قرار گیرد. در شرایطی که زمینهای کشاورزی و باغات به واسطه سیل اخیر آسیب دیدهاند و نرخ بعضی اقلام (در مهمترین مورد نرخ برنج ایرانی از مرز ۲۰ هزار تومان هم گذشت) بهشدت افزایش یافته است هرگونه قصور و سهلانگاری ممکن است پیامدهای اقتصادی جبرانناپذیری به دنبال داشته باشد.
خبر حمله ملخها سوالات بسیاری در مورد نوع، تعداد، میزان خطر، سرعت تکثیر و... به وجود آورده است. در اینجا با تکیه بر اطلاعات ارائهشده توسط قائو به مهمترین این سوالات پاسخ دهیم.
ملخ صحرایی
اسم گونهای که از بیابانهای عربستان، راه کشورهای همسایه را در پیش گرفته است ملخ صحرایی یا ملخ بیابانی است. یکی از خصوصیات این نوع ملخ که آن را به نوعی خطرناک تبدیل میکند آن است که توانایی تغییر رفتار و عادتهایش را دارد. این به آن معناست که اگر جمعیتش ناگهان افزایش یابد راه مهاجرت در پیش میگیرد تا اعضای کلونی بیغذا نمانند. کمتر حشرهای را پیدا میکنید که مثل اینگونه خطرناک از عهده مهاجرتهای طولانی و چندهزار کیلومتری برآید. ملخ صحرایی در گسترهای به وسعت دو قاره (افریقا و آسیا) در تردد است.
چرا رفتارشان عوض میشود؟
وقتی تعداد کلونی افزایش مییابد رفتار کاملا متفاوتی از خود بروز میدهند. میزان جمعیت حتی روی رنگ ملخهای صحرایی تاثیر میگذارد. وقتی به تنهایی یا در گروههای کوچک زندگی میکنند قهوهای هستند ولی وقتی به گروههای بزرگ ملحق میشوند به رنگ صورتی (نابالغها) و زرد (بالغها) در میآیند.
به انسانها هم صدمه میزنند؟
ملخهای صحرایی به انسانها و حیوانات حمله نمیکنند. از طرف دیگر شواهدی وجود ندارد که نشان دهد بیماری خاصی را به انسان منتقل میکنند.
راه مقابله با آنها چیست؟
درحالحاضر برای مقابله با آنها عمدتا از آفتکشهای شیمایی استفاده میشود. روی دشمنان طبیعی ملخهای صحرایی خیلی نمیتوان حساب کرد چون معمولا از آنها فاصله میگیرند. تورهای عظیم، شعلهافکن و لیزر از جمله راههای پیشنهادی برای از بین بردن ملخهای صحرایی بودهاند و بعضا هم استفاده شدهاند اما چندان موفقیتآمیز نبودهاند.
چرا کنترل و مقابله با ملخ صحرایی تا به این حد دشوار است؟
مبارزه با ملخ صحرایی به چند دلیل سخت است. گستره زندگی آنها بسیار وسیع است (چیزی حدود ۳۰ میلیون کیلومترمربع)، در مناطق پرت و دورافتاده زندگی میکنند و این دسترسی به آنها را سخت میکند، در بسیاری از کشورهایی که در معرض خطر جدی قرار دارند بودجه و منابع کافی برای مقابله با آنها اختصاص داده نمیشود و زیرساختهای لازم (راهها، شبکههای ارتباطی) را ندارند. عدم آموزش کافی نیروهای انسانی در بعضی از این کشورها، کیفیت روابط سیاسی، عدم هماهنگی کشورها جهت اعمال اقدامات لازم و غیرقابل پیشبینی بودن زمان حملات این حشره از جمله این عوامل هستند.
هر چند وقت یکبار میآیند؟
دستههای ملخ صحرایی هر چند وقت یکبار جمع میشود و در دستههای چند هزاری تا چندمیلیونی راه مهاجرت درپیش میگیرند. بههرحال نمیتوان گفت که این اتفاق هر چند سال یکبار میافتد. در قرن حاضر لشکرکشی ملخهای صحرایی در چند دوره زمانی مسئلهساز شده است: ۱۹۲۶-۱۹۳۵، ۱۹۴۰-۱۹۴۸، ۱۹۶۳-۱۹۶۵، ۱۹۶۷-۱۹۶۹ و ۱۹۸۶-۱۹۸۹.
چقدر زندگی میکنند؟
معمولا بین سه تا ۵ ماه. تخم ملخ صحرایی معمولا بعد از دو هفته به شفیره تبدیل میشود. این مرحله معمولا ۳۰ تا ۴۵ روز طول میکشد. ملخ صحرایی در دوماهگی وارد مرحله بلوغ میشود.
گستره مهاجرت؟
ملخهای صحرایی با بادهای موافق همراه میشوند و بسته بهسرعت باد چیزی حدود ۱۶ تا ۱۹ کیلومتر در ساعت پرواز میکنند. گلههای ملخ میتوانند روزانه تا ۱۳۰ کیلومتر را طی کنند. آنها میتوانند مدتها در هوا بمانند. بهعنوانمثال آنها عرض دریای سرخ را (تقریبا ۳۰۰ کیلومتر است) بیوقفه میپیمایند. ملخهای صحرایی در سال ۱۹۵۴ از شمال افریقا تا لندن را طی کردند. آنها برای پیمودن این مسیر ۵ هزار کیلومتری ۱۰ روز پرواز کردند.
تعداد هر دسته چقدر است؟
تعداد ملخهای یک دسته از چند هزار شروع میشود و به چند میلیون هم میرسد. تعداد ملخهای درون دستههای بزرگ ممکن است به ۴۰ تا ۸۰ میلیون هم برسد.
هر ملخ صحرایی چقدر غذا میخورد؟
هر ملخ روزانه به اندازه وزن خودش، غذای تازه میخورد. این به آن معناست که مصرف غذای هر یک از آنها تقریبا دو گرم در روز است. گلهای که ۱ تا ۴ کیلومتر طول داشته باشد ۴۰ میلیون عضو دارد. چنین گله بزرگی، هر روز غذای ۳۵ هزار انسان را مصرف میکند.
چه زمانی جمعیت آنها افزایش پیدا میکند؟
جواب این سوال چندان سخت نیست. شرایط آب و هوایی مناسب و وفور غذا باعث ازیاد جمعیت آنها میشود. اگر شرایط مساعد نباشد یا میمیرند یا بهجاهای دیگر مهاجرت میکنند. اقلیم و خاک بیابان برای تخمگذاری و رشد لارو ملخهای صحرایی ایدهآل است اما بعدا راه نواحی سرسبز را در پیش میگیرند. بیشتر ما با شنیدن نام ملخ به یاد گرما و بیابان میافتیم ولی باید دانست که سروکله آنها در نواحی پرباران و حاصلخیز هم پیدا میشود.
ارسال نظر