یادی از مصائب مسلمانان میانمار
علمدار متولی
در ۷۰ سال سیطره خارجیها بر صنعت نفت ایران، شرکت نفت در کنار توسعه بیوقفه صنعتی و پیگیری منافع بلندمدت خود در ایران، گوشه چشمی نیز به توسعه شهری، عمران و آبادانی مناطق پیرامونی داشت که ساخت خانههای سازمانی، ورزشگاه، باشگاه، فروشگاههای بزرگ کارگری و کارمندی، جاده و خط آهن و ایجاد گاراژ و پایانه حملونقل از آن جمله است. اگرچه بخش عمدهای از این امکانات در زمینه برنامههای اقتصادی و فرهنگی کمپانی نفت و نیازهای تفریحی و رفاهی خارجیها ایجاد شده و مقتضیات فرهنگی مردم بومی در آنها لحاظ نشده بود، اما بهجرات میتوان گفت لطیفترین بخش خدمات عامالمنفعه نفت که ریشه در عمق نیاز روحی کارکنان داشته و کمتر مصالح سیاسی و ترفندهای فرهنگی استعمارگران در آن دخیل بوده، ساخت مسجد بوده است. مسجد نمره یک، مسجد نفت سفید و بسیاری از مساجد موجود در شهرهای نفتخیز اگر چه باهمت کارکنان و محوریت برخی مومنان ساخته شده، اما شرکت از نظر پرداخت هزینه و اختصاص امکانات و مصالح ساختمانی با آن همکاری کرده است. به نظر میرسد قدیمیترین مسجد ساخته شده در حوزه مناطق نفتخیز، مسجد رنگونیهای آبادان است که از حیث معماری، استحکام بنا، تزیینها و نمای هنرمندانهاش، از جاذبه کمنظیری برخوردار است. گفته میشود این مسجد حدود سال ۱۳۰۰ در جنوب غربی پالایشگاه آبادان و در کرانه اروند بهدست کارگران و معماران مسلمان برمهای تبار(میانمار) ساخته شده است. نمای خارجی بنا تحتتاثیر معماری شبهقاره هند بوده و بیشباهت به معابد هندویان و بوداییان نیست. در فضای داخلی نیز گچبریها و نقوش برجسته و سرستونها در ادامه نمای بیرونی است، اما از حیث کاربری فضا، ایجاد محراب، استفاده از ستونهای متعدد، شباهتها به بناهای شبهقاره و حتی سایر مساجد مسلمانان رنگ میبازد. بیمناسبت نیست در این روزها که مسلمانان میانماری در معرض خشونت و توحش بیسابقه قرار گرفته و بهدست مدعیان صلح سلاخی میشوند، اگر قرار است مراسم همدردی و اعلام حمایتی از مسلمانان بیپناه میانماری در خوزستان برگزار شود، این مسجد که به نوعی بنای یادبود و یادگار کارگران مسلمان میانماری صنعت نفت است، محل برگزاری این آیین باشد.
ارسال نظر