طلای سیاه بورسی در رینگ نقد

نایب رئیس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی گفت: عرضه در بورس سازکار خاصی دارد، نفت نیز اگر بخواهد در بورس عرضه شود باید براساس سازگار معامله در بورس و به شکل عرضه روزانه انجام شود، اما نفت در بورس انرژی ایران بر اساس این سازکار عرضه نمی‌شود.

گسترش نیوز: یکی از مهم‌ترین وقایع نفتی امروز کشور، بورس انرژی است. نخستین عرضه نفت در بورس انرژی به آبان ۹۷ باز می‌گردد، این رویداد به عنوان یکی از هزاران ابزار و گزینه‌های فروش نفت است اما به عنوان گزینه کارآمد برای فروش نفت محسوب نمی‌شود.

ششم آبان ماه ۱۳۹۷ نخستین محموله نفت به میزان یک میلیون بشکه در بورس عرضه شد. بیش از دو ماه از این تاریخ گذشته است، سوال این جاست آیا این یک میلیون بشکه نفت عرضه شده در بورس، جذب شده است؟ نظرات موافق و مخالفی دراین زمینه وجود دارد، موافقان معتقدند عرضه نفت در بورس یکی از راهکارهای مصون مانده از خطر تحریم‌هاست اما برخی تاثیر چندان مثبتی از عرضه نفت در بورس انرژی متصور نیستند.

یک میلیون بشکه نفت عرضه در نفت

آرش نجفی، نایب رئیس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی در گفت‌وگو با « گسترش‌نیوز» اظهار کرد: ایران روزانه بیش از ۳ میلیون و ۵۰۰ هزار بشکه نفت نفت، گاز و میعانات گازی تولید می‌کند. باید در نظر داشته باشیم که صادرات نفت ایران تنها ۲۵ درصد از کل تولید نفت را شامل می‌شود. سهمیه ایران در عرضه نفت اوپک ۱ میلیون بشکه است. بخش عمده‌ای از نفت ایران صرف تامین نیازهای داخلی می‌شود. ششم آبان ماه ۱۳۹۷ نخستین محموله نفت به میزان یک میلیون بشکه در بورس عرضه شد بیش از دو ماه از این تاریخ گذشته است، آیا این یک میلیون بشکه نفت عرضه شده در بورس، جذب شده است؟ چه آمار دقیقی در ارتباط با این موضوع وجود دارد؟

عرضه در بورس نفت سازکار خاصی دارد

وی در پاسخ به این پرسش خبرنگار « گسترش‌نیوز» مبنی بر این که برخی کارشناسان عرضه نفت در بورس را نمایشی می‌دانند، آیا این موضوع را تایید می‌کنید، گفت: عرضه در بورس سازکار خاصی دارد، نفت نیز اگر بخواهد در بورس عرضه شود باید براساس سازگار معامله در بورس و به شکل عرضه روزانه انجام شود، اما نفت در بورس انرژی ایران بر اساس این سازکار عرضه نمی‌شود.

رئیس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی افزود: عرضه نفت در بورس به عنوان یکی از هزاران ابزار و گزینه‌های فروش نفت است اما به عنوان گزینه کارآمد برای فروش نفت محسوب نمی‌شود. به نظر من عرضه نفت با این متودولوژی در بورس نمایشی است.

ماهیت بورس انرژی

نجفی در ارتباط با ماهیت بورس انرژی گفت: ماهیت اصلی بورس این است که قابلیت چند بار معامله داشته باشد، به نظر می‌رسد راهکار فروش نفت در بورس برای فروش نفت در زمان تحریم در نظر گرفته شده باشد، کارآمدی آن بر‌ای بخش خصولتی هاست.

بورس روشی کارآمد برای جذب ظرفیت ها

وی با اشاره به پالایشگاه‌ها گفت: درحال‌حاضر پالایشگاه‌ها به عنوان مراکز مصرف انرژی، میزان انرژی مورد نیاز خود را تامین می‌کنند اما اگر بخواهیم واقع‌بینانه نگاه کنیم، بورس روشی کارآمد برای جذب ظرفیت‌های نفتی نیست، چرا که این روش فروش نفت، در دنیا نبوده و اکنون نیست.

نفت عرضه شده چه میزان خریداری شده است؟

نجفی خاطر نشان کرد: باید از رئیس سازمان بورس انرژی پرسید: از نفت عرضه شده در بورس، چه میزان خریداری شده‌است؟

اهداف بورس انرژی

گفتنی است، شرکت بورس انرژی ایران با هدف ساماندهی، پذیرش، نظارت و تسهیل انجام معاملات حامل‏‌های انرژی و اوراق بهادار مبتنی بر حامل‏‌های انرژی، فراهم آوردن دسترسی غیر تبعیض آمیز و منصفانه اعضاء به بسترهای معاملاتی، همکاری و هماهنگی با نهادهای مالی، شرکت‌ها، سازمان‌ها و نهادهای متولی بازارهای انرژی تشکیل شده است.

سه بازار بورس انرژی

بورس انرژی ایران دارای سه بازار فیزیکی، مشتقه و فرعی است. در بازار فیزیکی، کالاهای پذیرفته شده در بورس و در بازار مشتقه، اوراق بهادار مبتنی بر کالاهای پذیرفته شده در بورس مورد معامله قرار می‏‌گیرند. کالاهای تک محمول‌ه‏ای و خارج از گونه نیز در بازار فرعی قابلیت معامله دارند.

بازار فیزیکی و سه تابلوی آن

بازار فیزیکی خود شامل سه تابلوی برق، نفت و گاز و تابلوی سایر حامل‌های انرژی است همچنین بازار مشتقه شامل سه تابلوی قرارداد سلف موازی استاندارد، قرارداد آتی و قرارداد اختیار معامله است. هر یک از تابلوها دارای دو رینگ داخلی و بین‏‌المللی هستند. در بازار فیزیکی، معاملات در قالب قراردادهای نقدی، نسیه، سلف، کشف پریمیوم انجام می‌شود و قراردادهای آتی، اختیار معامله و سلف موازی استاندارد و... نیز قابلیت معامله در بازار مشتقه را دارا هستند.