سه‌راه پیش روی توسعه میدان گازی فرزاد
درحالی‌که مذاکره ایران با هند برای توسعه میدان گازی فرزاد B از مردادماه سال ۱۳۸۸، آغاز شد، این مذاکرات بعد از حدود ۶ سال نه‌تنها به نتیجه نرسید بلکه کار ایران و هند در این زمینه به گروکشید رسید و این میدان همچنان چشم‌انتظار توسعه نشسته است. توسعه‌ای که اخیراً راه‌های مختلفی برای دست‌یابی به آن پیشنهادشده است.
به گزارش ایسنا، قرار بود طرح جامع توسعه میدان گازی فرزاد B تا پایان سال ۱۳۸۷ امضا شود، اما این اتفاق محقق نشد تا اینکه در مردادماه سال ۱۳۸۸، منابع خبری از تصمیم ایران برای مذاکره با هند درباره میدان گازی فرزاد B خبر دادند. اما از سال ۱۳۸۸ که خبر حضور هندی‌ها در فرزادB قطعی شد، تا سال ۱۳۹۰ همچنان توسعه این میدان گازی، منتظر نهایی شدن مذاکرات شرکت ملی نفت ایران با یک کنسرسیوم هندی بود. مذاکراتی که از سالی به سال دیگر موکول می‌شد بدون اینکه نتیجه‌ای در پی داشته باشد. درنهایت ۲۱ فروردین ۱۳۹۵ بود که وزیر نفت و گاز هند گفت مذاکرات در مورد فرزاد B پیش از تحریم‌ها صورت گرفته و بنابراین خارج از مناقصه به شرکت هندی داده می‌شود.به گفته "پرادان" اگرچه هنوز توافقی برای قیمت‌گذاری گاز میدان فرزاد B صورت نگرفته اما این پروژه حتماً به یک شرکت هندی می‌رسد. بلاتکلیفی در مورد این میدان همچنان ادامه داشت تا اینکه علی‌اکبر شعبان پور، مدیرعامل شرکت نفت و گاز پارس در اواسط تیرماه ۱۳۹۵ با اشاره به اینکه تصمیم نهایی در مورد میدان فرزاد B را شرکت ملی نفت می‌گیرد، گفت شرکت هندی پیمانکار تنها تا سپتامبر فرصت ارائهٔ مدل‌های تجاری خود را در مورد این میدان دارد و هندی‌ها باید مدل مالی خود را در این زمینه ارائه دهند.وی با رد هرگونه اختلاف مالی درزمینهٔ توسعه این میدان خاطرنشان کرده بود طبق قرارداد قبلی که با هندی‌ها در مورد فرزاد B داشتیم مدل مالی متفاوت بود و در آن زمان با شرایطی که نرخ نفت بالابود، تجاری بودن این پروژه موردبررسی قرارگرفته بود. مدیرعامل شرکت نفت و گاز پارس ادامه داده بود اما با پایین آمدن نرخ نفت باید بار دیگر مسئلهٔ تجاری بودن توسعه این میدان از سوی هندی‌ها بررسی‌شده و مدل مالی آن ارائه شود تا درنهایت مسئله تجاری بودن انجام پروژه به تائید وزارت نفت برسد.همچنین شعبانپور اعلام کرده بود هند تا سپتامبر امسال یعنی اواخر شهریور و اوایل مهر ۱۳۹۵فرصت دارد مدل مالی خود را به وزارت نفت ارائه دهد و در غیر این صورت تصمیم‌گیری در مورد ادامه یافتن این قرارداد بسته به نظر وزارت نفت خواهد بود. زمان هندی‌ها در حالی قرار بود در اوایل مهرماه به پایان برسد که علی کاردر، مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران، در اواسط آذرماه ۱۳۹۵ اعلام کرد برای توسعه میدان فرزاد B با هند به مدل فنی نسبتاً نزدیک شدیم و اکنون بحث مالی و اقتصادی مطرح است. تنها دو هفته بعد از اظهارات وی، مشکین فام، مدیرعامل شرکت نفت و گاز پارس گفت قرارداد توسعه میدان فرزاد B به‌زودی امضاء می‌شود.قراردادی که هرگز نهایی نشد تا اینکه وزیر نفت، اواخر سال گذشته اعلام کرد پیشنهاد هندی‌ها موردقبول نبوده و نامه‌ای نوشته‌شده که آنها باید بیایند و آن را تصحیح کنند. در موازات این‌یک راه دیگری را دنبال می‌کنیم که روش دیگری بوده و بعداً اعلام می‌شود اما هندی‌ها وقت زیادی ندارند.
خبر صریح وزیر وگروکشی هندی‌ها اما تیر خلاص را وزیر نفت کشورمان در اوایل اسفند سال گذشته زد و صراحتاً اعلام کرد پیشنهاد هند موردبحث قرار می‌گیرد اما با آنها به توافق نرسیدیم و بعید است به این سادگی به توافق برسیم. زیرا فاصله پیشنهاد ما و هندی‌ها ازنظر نرخ خرید گاز زیاد است. بنابراین ممکن است توسعه این میدان به شرکت دیگری داده شود. خبری که گویا به مذاق هندی‌ها خوش نیامد و رسانه‌های هندی اخیراً به نقل از یک منبع آگاه هندی اعلام کردند با توجه رد اعطای امتیاز توسعه میدان گازی «فرزاد ب» ایران به شرکت‌های هندی، پالایشگاه‌های دولتی هند قصد دارند میزان خرید نفت خود از ایران را در سال ۱۸-۲۰۱۷ یک‌پنجم کاهش دهند و اگر در تصمیم تهران تغییری حاصل نشود، میزان کاهش خرید را بیشتر خواهند کرد. بر این اساس قرار است خرید روزانه نفت هند از ایران از ۲۴۰ هزار بشکه به ۱۹۰ هزار بشکه کاهش یابد.
۳ پیش روی فرزاد B برای توسعه باوجوداینکه ایران و هند بر سر میدان گازی فرزاد B به توافق نهایی نرسیدند و کارشان به تهدید و گروکشی رسید، علی کاردر، مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران چندی پیش به ایسنا گفت اگر هندی‌ها بازهم اظهار علاقه کنند و بتوانند مشکلات خود را در زمینه مالی برطرف کنند، مذاکره با آنها را متوقف نمی‌کنیم. وی همچنین از آماده‌سازی اسناد برای توسعه میدان گازی فرزاد B به‌صورت EPCF خبر داد و افزود برای توسعه این میدان پکیج‌های مستقلی به‌صورت EPCF (مهندسی، تأمین کالا و ساخت، اجرا و تأمین مالی) در بازار عرضه می‌شود. برای این اقدام با یک مشاور وارد مذاکر شده‌ایم و این مشاور در حال آماده‌سازی اسناد مربوطه است. همچنین زنگنه هفته گذشته از تمایل گاز پروم برای توسعه میدان فرزاد خبر داد و گفت این شرکت روسی هم برای توسعه میدان فرزاد اعلام آمادگی کرده است. همچنین ممکن است در این میدان یک چاه اکتشافی حفر کنیم یا به روشی غیرمتعارف این میدان را توسعه دهیم. وی تأکید کرد زنگنه برای مذاکره با هندی‌ها زمان زیادی صرف کردیم اما چیزی از مذاکره با هندی‌ها عاید کشور نمی‌شود. البته هنوز نمی‌گوییم مذاکرات شکست‌خورده و نتیجه مذاکرات بستگی به نظر طرف مقابل دارد. بر اساس این گزارش، حجم گاز درجای میدان گازی فرزاد B، بیش از ۲۱ تریلیون فوت مکعب برآورد شده که ۱۲.۵ تریلیون آن قابل استحصال است و طبق برنامه قرار است با توسعه میدان در فاز نخست از این میدان روزانه ۱.۱ میلیارد فوت مکعب گاز تولید شود.
ارسال نظر