سیف‌الله امیری در گفت‌وگو با گسترش نیوز مطرح کرد:
ارزش افزوده چند برابری، ارمغان ارتقای فناوری
تولید محصولات معدنی در واحدهای فرآوری کشور علاوه بر اشتغال‌زایی، ارزش‌افزوده چند برابری را برای کشور به ارمغان می‌آورد
گسترش نیوز: فاصله گرفتن از خام فروشی و حرکت به سوی تولید محصولات نهایی یکی از موفقیت‌های کشور است که از آن با عنوان انقلابی در صنایع معدنی یاد میشود. توسعه فناوری، ارزش افزوده بیشتری را نصیب صنایع معدنی ایران کرده است.
چرا که محصولات نهایی تولید داخل، خود مواد اولیه صنایع دیگر به شمار می‌آید و این به معنای کاهش خروج ارز از کشور است. با فاصله گرفتن از تولید سنتی و تکیه بر علم و توان فنی می‌توان به این افق دست یافت. هرچند هنوز با آنچه در چشم‌انداز توسعه تعریف کرده‌ایم فاصله زیادی داریم اما نمی‌توان موفقیت‌های کشور در این صنایع را نادیده گرفت. در خصوص فراز و فرود‌های این صنعت با سیف‌الله امیری، مدیر کل دفتر صنایع معدنی وزارت صنعت معدن تجارت پرداخته‌ایم. با ما همراه باشید.
ایران به‌عنوان تولید‌کننده مواد معدنی در کدام‌یک از حوزه‌های تولیدی پیشرو است؟
محصول نهایی در برخی صنایع، مواد اولیه صنایع پایین‌دستی محسوب میشود. فولاد نیز در این دسته جای می‌گیرد و محصول نهایی آن، مواد اولیه صنعت دیگر به شمار می‌آید. در میان صنایع معدنی، صنعت فولاد با توجه به توانایی بالای ایران در فناوری و تجهیزات، ازجمله صنایع پیشرو کشور محسوب میشود. به شکلی که در این بخش از صفر تا صد خودکفا هستیم. مواد اولیه صنایع فولادی از معادن کشور تأمین شده و تمام فرآیند تبدیل آن به محصولات نهایی همچون میلگرد نیز در مجتمع‌های داخلی و توسط متخصصان ایرانی انجام میشود. البته به جز فولاد، صنعت سنگ و کاشی و سرامیک نیز ازجمله صنایعی است که در آن خودکفا هستیم، چراکه بدون خام فروشی و تنها به شکل محصول نهایی صادر میشود.
رویکرد اصلی وزارت صنعت معدن و تجارت در صنایع معدنی چیست؟
رویکرد اصلی در صنایع معدنی حمایت از تولید داخلی است. درگذشته مواد معدنی به شکل خام صادر می‌شد دلیل آن هم این بود که زیرساخت‌های تولید محصولات نهایی در ایران و جود نداشت و تنها چند واحد در تولید محصولات نهایی فعالیت می‌کردند. در نتیجه تولید به‌اندازه‌ای نبود که بتوان صادر کرد و یا ارزش‌افزوده‌ای برای آن در نظر گرفت. با پیشرفت علم و توسعه صنایع معدنی در ایران، واحدهای تولید محصولات نهایی در کشور ایجاد شدند و روزبه‌روز در این زمینه پیشرفت کردند. اکنون در فناوری و تولید مواد معدنی به‌جایی رسیده‌ایم که مواد خام معدنی استخراج‌شده از معادن کشور در واحدهای داخلی به محصول نهایی تبدیل و به خارج از کشور صادر میشود. به همین دلیل از این پیشرفت بانام انقلاب در صنایع معدنی کشور یاد میشود. تولید محصولات معدنی در واحدهای فرآوری کشور علاوه بر اشتغال‌زایی، ارزش‌افزوده چند برابری را برای کشور به ارمغان می‌آورد که حجم آن نسبت به زمانی که محصولات به شکل خام به کشورهای دیگر صادر می‌شد، چند برابر بیشتر است.
آیا تاکنون در زمینه صادرات محصولات نهایی صنایع معدنی به مشکل برخورده‌اید؟
صادرات مواد معدنی به کشورهای جهان در چهارچوب خاصی انجام میشود. با این حال در صادرات سیمان به‌عنوان محصول نهایی با برخی مشتریان خود به مشکل برخورده‌ایم. به عنوان نمونه پیش‌تر عراق سیمان را به شکل محصول نهایی از ایران خریداری می‌کرد اما درحال‌حاضر خواهان گنداله سیمان است تا با فراوری آن، علاوه بر اشتغال‌زایی در کشور خود به ارزش‌افزوده بیشتری دست پیدا کند. ایران نیز مایل به فروش سیمان به‌صورت محصول نهایی است. البته تلاش‌هایی برای دست یافتن به یک نتیجه مثبت انجام شده است.
مواد اولیه کدام یک از صنایع معدنی ایران، از خارج از مرز‌ها تامین میشود؟
با توجه به این که ایران یکی از کشورهایی است که معادن بسیار غنی دارد، مواد اولیه بسیاری از صنایع بالادستی در ایران تولید میشود اما در برخی موارد کم بودهایی و جود دارد، هرچند ایران در زمینه تولید آلومینیوم جایگاه قابل قبولی دارد اما مواد اولیه این محصول از خارج از کشور وارد میشود. ایران در تولید آلومینیو به‌عنوان مواد اولیه ساخت آلومینیوم کمبودهایی دارد که با واردات جبران میشود. درحال‌حاضر تنها واحد فعال تأمین آلومینیو در ایران واحد جاج معدن است. این واحد مواد اولیه مجتمع‌های تولید‌کننده آلومینیوم را تامین می‌کند. چند واحد تولید‌کننده مواد اولیه این صنعت در حال راه‌اندازی است که با راه‌اندازی این واحد‌ها مشکلات مواد اولیه حل خواهد شد.
برخی کشور‌ها با مواد معدنی و فولاد خریداری شده از ایران صنعت پایین دستی خود را گسترش داده‌اند و در قالب محصولات نهایی، در و پنجره آماده و محصولاتی این چنینی، به ایران صادر می‌کنند. این کشور‌ها علاوه بر ارزش افزوده، وجه خود را در عرصه بین‌الملل بالا می‌برند. به نظر شما در مقام مدیر کل دفتر صنایع معدنی وزارت صنعت معدن تجارت چه برنامه‌ای می‌تواند به توسعه صنایع پایین دستی و نگه داشت ارزش افزوده در کشور کمک کند؟
درحال‌حاضر بسیاری از صنایع ما به شکل سنتی تولید میشود. پیشرفت جوامع با فناوری‌های نو امکان‌پذیر است. ما انتظار داریم تولید کننده‌های صنایع فولادی و معدنی ارتباط خود با دانش روز را گسترش دهند و با فاصله گرفتن از تولید به شیوه سنتی به سمت تولید فناورانه حرکت کنند. یکی از این راه کار‌ها این است که تولید کننده‌های داخلی با بررسی کالاهای وارداتی، محصولات مشابه آن را تولید کنند و بازار مصرف داخلی را تامین کنند علاوه بر آن با بازار سنجی محصولاتی که بازار جهانی به آن نیاز دارد را تولید کنند.
برگزاری رویدادهای نمایشگاهی در زمینه صنایع معدنی در چه قالبی می‌تواند به توسعه بخش معدن کمک کند؟
نمایشگاه مکانی است که کارخانجات و واحدهای صنعتی کالا و خدمات خود را در معرض دید عموم قرار می‌دهند. شرکت ها، تولید کنندگان، واحدهای صنعتی از این محصولات بازدید می‌کنند.بسیاری از محصولات صنایع معدنی که در کشور تولید می‌شوند، ناشناخته هستند زمانی که این محصولات در نمایشگاه ارائه میشود، سایر تولیدکنندگان و واحدهای صنعتی با این تولیدات آشنا می‌شوند و ارتباطات برای خرید و فروش شکل می‌گیرد.
شما به عنوان یکی از نمایندگان بخش دولتی چه انتظاری از بخش خصوصی تولید‌کننده مواد معدنی دارید؟
بخش معدنی کمک و تسهیلاتی بسیاری از دولت دریافت می‌کنند علاوه بر آن گاز، آب و برقی که این کارخانجات استفاده می‌کنند نیز یارانه‌ای است ما انتظار داریم در شرایط تحریم و جنگ اقتصادی، همان طور که از مزایای دولت استفاده می‌کنند برای خروج از این شرایط با دولت همکاری کنند و درچهارچوب قوانین و اساس نامه‌ها ارز حاصل از فروش محصولات خود را به سامانه نیما عرضه کنند.
آیا درحاشیه نمایشگاه متافو ۲۰۱۸ در زمینه برقراری روابط تجاری و تسهیل شرایط واردات و صادرات تلاش صورت گرفته است؟
اکثر شرکت هایی که در نمایشگاه بین‌المللی متافو شرکت کرده‌اند به دنبال ارائه و نمایش محصولات خود هستند درحال‌حاضر بخش خصوصی از مشکلات ارزی و تحریم‌ها شکایت دارد، وزارت صنعت و معدن و تجارت توانسته شرایطی را برای تسهیل امر صادرات صنایع فولادی و معدنی ایران فراهم کند.
ارسال نظر