در آستانه سال تحصیلی جدید، آموزش و پرورش استان تهران سیاستی قاطع و شفاف را در قبال ثبت‌نام دانش‌آموزان اتباع خارجی اتخاذ کرده است. طبق اعلام رسمی مسئولان، تنها آن دسته از اتباعی که دارای مدارک قانونی و تأییدیه رسمی از وزارت کشور هستند، مجاز به ثبت‌نام در مدارس خواهند بود. این تصمیم در حالی اتخاذ شده که بیش از ۸۰ هزار دانش‌آموز اتباع فاقد مجوز اقامت در مدارس استان مشغول به تحصیل‌اند؛ موضوعی که به گفته مقامات آموزشی، فشار سنگینی بر نظام تعلیم و تربیت، فضای آموزشی، خدمات درمانی یارانه‌ای و زیرساخت‌های عمومی پایتخت وارد کرده است. با اجرای این سیاست سخت‌گیرانه، نه‌تنها مسیر تحصیل برای دانش‌آموزان غیرمجاز مسدود خواهد شد، بلکه نظام آموزشی امیدوار است با کاهش تراکم کلاس‌ها، کیفیت خدمات آموزشی برای بیش از یک‌میلیون دانش‌آموز تهرانی ارتقا یابد.

بررسی آمارهای رسمی مرکز آمار ایران نشان می‌دهد که جمعیت دانش‌آموزی کشور پس از یک دهه رشد، در آستانه کاهش چشمگیری قرار دارد. این تحولات جمعیتی، چالش‌های جدی برای نظام آموزشی ایران به همراه خواهد داشت.

معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش از برگزاری کلاس‌های جبرانی ویژه دانش‌آموزان نیازمند حمایت در تابستان خبر داد و تأکید کرد: طرح آموزشی «حامی» به نتایج موفقیت‌آمیزی منجر شده و روند جبران افت تحصیلی همچنان ادامه دارد.

وزارت آموزش‌ و پرورش در راستای حمایت از دانش‌آموزانی که به‌دلایل خاص ناچار به ترک محل تحصیل خود شده‌اند، امکان شرکت در امتحانات داخلی باقی‌مانده به صورت مهمان در مدارس استان محل حضور را فراهم کرده است. این تسهیلات با هدف حفظ سیستم آموزشی و کاهش استرس دانش‌آموزان ارائه می‌شود.

در حالی‌که تنها چند امتحان از پایه متوسطه باقی مانده، وزارت آموزش و پرورش اعلام کرد برگزاری این آزمون‌ها مشروط به بهبود شرایط کشور است و در صورت تداوم وضعیت فعلی، طرح جایگزینی برای اجرا در نظر گرفته خواهد شد.

فرصت ثبت‌نام دانش‌آموزان اتباع خارجی برای سال تحصیلی آینده محدود است. مرکز امور اتباع وزارت کشور با انتشار اطلاعیه‌ای هشدار داد که تنها تا ۲۰ تیرماه فرصت برای دریافت معرفی‌نامه ثبت‌نام در مدارس باقی‌ مانده است. تأخیر در این روند، به معنی محرومیت از تحصیل در سال ۱۴۰۴-۱۴۰۵ خواهد بود.

در پی حوادث تلخ اخیر و برای حفظ سلامت روانی دانش‌آموزان، وزارت آموزش و پرورش از آمادگی کامل خط ملی نماد (۱۵۷۰) و بیش از ۷۰۰ مرکز مشاوره در سراسر کشور برای ارائه خدمات روان‌شناختی رایگان به خانواده‌ها و دانش‌آموزان خبر داد. این خدمات با هدف مدیریت اضطراب، کاهش آسیب‌های روانی و حمایت از کودکان و نوجوانان در شرایط بحرانی اجرا می‌شود.

رئیس سازمان نوسازی مدارس استان تهران گفت: ۲۰۰ هزار دانش‌آموز اتباع در استان داریم که برای آن‌ها به ۳۸۸ مدرسه نیاز داریم.

استان تهران با کمبود شدید کلاس‌های درس مواجه است و حضور ۲۰۰ هزار دانش‌آموز اتباع، فشار مضاعفی بر زیرساخت‌های آموزشی وارد کرده است. مدیرکل نوسازی مدارس استان تهران از نیاز فوری به ۱۳ هزار کلاس درس و ضرورت ساخت صدها مدرسه جدید خبر داد.

افت شدید نمرات امتحانات نهایی، بی‌انگیزگی دانش‌آموزان و فرسودگی تحصیلی دانشجویان، زنگ خطر را برای نظام آموزشی ایران به صدا درآورده است. ابراهیم سحرخیز، معاون پیشین وزارت آموزش و پرورش، معتقد است این بحران ریشه در نابرابری‌های اقتصادی، اجتماعی و سیاست‌های ناکارآمد آموزشی دارد که آینده نسل جوان را در ابهام فرو برده است.

با وجود چالش‌هایی مانند قطعی برق و کمبود کاغذ، رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی اعلام کرد که چاپ کتاب‌های درسی متوقف نخواهد شد. علی لطیفی با اشاره به تأمین برق از طریق ژنراتورها و قرارداد با شرکت‌های داخلی تولید کاغذ، وعده داد که کتاب‌های درسی طبق برنامه در مهرماه به دست دانش‌آموزان خواهد رسید.

دو سوم دانش‌آموزان کشور در مواجهه با مشکلات روحی و روانی خود، نه به خانواده و نه به مدرسه اعتماد می‌کنند و تنها به دوستان و همسالان مراجعه می‌کنند؛ این واقعیت تلخ، نشان‌دهنده بحران عمیق در نظام تربیتی و روانی نوجوانان است که می‌تواند پیامدهای خطرناکی برای آینده جامعه داشته باشد.

وزارت آموزش و پرورش ایران، که وظیفه تربیت نسل آینده‌ساز کشور را بر عهده دارد، در گرداب تغییرات مدیریتی مکرر و سیاست‌های سلیقه‌ای گرفتار شده است. این وضعیت نه‌تنها سطح سواد کلاسیک دانش‌آموزان را تضعیف کرده، بلکه توانایی‌های اجتماعی و تربیتی آن‌ها را نیز به خطر انداخته است. آیا آینده ایران به دست نسلی ناآماده سپرده خواهد شد؟

با نزدیک شدن به پایان سال تحصیلی، دوباره همان سناریوی همیشگی در مدارس دولتی تکرار می‌شود: درخواست پول‌های غیررسمی، گرو گرفتن کارنامه و سکوتی که از ترس آسیب به دانش‌آموزان بر خانواده‌ها تحمیل می‌شود. قانونی که می‌گوید "هیچ مدرسه‌ای حق ندارد در ازای پول، کارنامه را نگه دارد"، باز هم تنها در کاغذ باقی مانده است.

در پی گزارش‌های مردمی از دریافت پول در قبال ارائه کارنامه دانش‌آموزان، مدیرکل ارزیابی عملکرد وزارت آموزش‌ و پرورش هشدار داد: این اقدام تخلف آشکار است و هیچ مدرسه‌ای حق ندارد در قبال کارنامه یا خدمات آموزشی، وجه اضافی مطالبه کند.

در آستانه ثبت‌نام مدارس، آموزش‌وپرورش باز هم بر ممنوعیت دریافت وجه قبل از ثبت‌نام تأکید کرده؛ اما تجربه خانواده‌ها چیز دیگری می‌گوید: دریافت پول اجباری در مدارس دولتی همچنان پابرجاست و وعده‌های نظارتی همچنان بی‌نتیجه بوده است.

در پی دیدار فرهنگیان با رهبر معظم انقلاب و تأکید دوباره ایشان بر جایگاه کلیدی معلمان، وزارت آموزش و پرورش از تدوین برنامه‌هایی برای توانمندسازی معلمان و بهره‌گیری از فناوری‌های نوین آموزشی در راستای تحول در نظام تعلیم و تربیت خبر داد.

نحوه تغذیه دانش‌آموزان و دانشجویان در زمان امتحانات نقش مهمی در کارایی و عملکرد مغز دارد و بنابراین پیروی از برخی توصیه‌های تغذیه‌ای در این ایام اهمیت ویژه‌ای دارد.

در حالی امتحانات نهایی سال تحصیلی جدید آغاز شده که آموزش و پرورش با اجرای مجموعه‌ای از اقدامات زیرساختی، نظارتی و آموزشی در تلاش است تا فرآیند برگزاری و تصحیح این آزمون‌ها را عادلانه، دقیق و بدون حاشیه پیش ببرد؛ از تأمین برق و اینترنت تا تصحیح دو مرحله‌ای و طراحی سؤالات استاندارد، همه چیز برای امتحانات منظم‌تر از همیشه تدارک دیده شده است.