در حالی که دولت با اجرای قانون بودجه ۱۴۰۴ یارانه نقدی حدود یک میلیون خانوار را قطع کرده، سرپرستان خانوار تنها تا ۲۰ شهریور ۱۴۰۴ فرصت دارند اعتراض خود را در سامانه حمایت ثبت کنند. این تصمیم که با هدف هدفمندی یارانه‌ها انجام شده، نگرانی‌هایی درباره حذف یارانه اقشار متوسط به دلیل معیارهای درآمدی بحث‌برانگیز ایجاد کرده است.

سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها زمان‌بندی واریز یارانه نقدی و مستمری مددجویان در شهریور ۱۴۰۴ را اعلام کرد. این پرداخت‌ها در سه مرحله انجام می‌شود و خانوارهای مشمول می‌توانند از ۲۰ تا ۳۱ شهریور منتظر واریز مبالغ خود باشند. جزئیات این برنامه حمایتی را در ادامه بخوانید.

سخنگوی دولت از به‌روزرسانی مستمر دهک‌بندی یارانه‌ها خبر داد و اعلام کرد که ۱۸۰ هزار خانوار از دهک دهم خارج و ۴۶۰ هزار خانوار به آن وارد شده‌اند. با این تغییرات، شهروندان می‌توانند اعتراضات خود را از طریق سامانه رفاهی پیگیری کنند تا عدالت در توزیع یارانه‌ها تضمین شود.

طرح کالابرگ الکترونیک که قرار بود سپری در برابر تورم ناشی از حذف ارز ترجیحی برای خانوارهای کم‌درآمد باشد، حالا به یک یارانه نقدی ساده تنزل یافته است. با وجود تأکید رهبر انقلاب بر لزوم جبران کاهش قدرت خرید مردم، این طرح نه‌تنها نتوانسته با افزایش قیمت‌ها همگام شود، بلکه از هدف اصلی خود فاصله گرفته و قدرت خرید خانوارها را ترمیم نکرده است.

دولت در تازه‌ترین تصمیم خود قصد دارد پرداخت کالابرگ الکترونیکی را ماهانه و به‌صورت ثابت به هفت دهک جامعه اختصاص دهد؛ اقدامی که رئیس‌جمهور آن را گامی در راستای «افزایش رفاه اجتماعی و کاهش هزینه‌های معیشت مردم» معرفی کرده است. با این حال، کارشناسان هشدار می‌دهند که منابع مالی این سیاست هنوز مشخص نیست و ادامه روند فعلی بدون اصلاح ساختار، می‌تواند بار مالی سنگینی بر بودجه عمومی تحمیل کند. سه سناریوی پیش روی دولت شامل پرداخت همزمان یارانه نقدی و کالابرگ، جایگزینی کامل یارانه نقدی با کالابرگ واقعی و مدل ترکیبی است که هرکدام پیامدهای متفاوتی بر معیشت و ثبات بودجه خواهند داشت.

احمد میدری، وزیر تعاون، در حاشیه افتتاح ۳۴۷ طرح تعاونی به ارزش ۱۵ همت در هفته تعاون، از ایجاد ۱۸ هزار شغل و حمایت ویژه از مشاغل خانگی پوشاک با خط اعتباری ۵۰۰ میلیون تومانی خبر داد. او همچنین با اشاره به حذف یارانه برخی دهک‌های پایین، میزان اعتراضات را تنها ۴.۸ درصد اعلام کرد و بر ضرورت تقویت روح همکاری در تعاونی‌ها بدون فشارهای قانونی تأکید کرد.

دولت به مناسبت میلاد پیامبر اکرم (ص)، با واریز هدیه نقدی ۵۰۰ هزار تومانی و ۳۵۰ هزار تومانی به حساب بیش از ۶۰ میلیون ایرانی از دهک‌های اول تا هفتم موافقت کرد. این طرح که در قالب مرحله چهارم کالابرگ الکترونیکی اجرا می‌شود، با هدف حمایت از معیشت خانوارهای کم‌درآمد از روز چهارشنبه ۱۹ شهریور ۱۴۰۴ آغاز خواهد شد.

طرح کالابرگ الکترونیکی، که برای حمایت از معیشت خانوارهای کم‌درآمد طراحی شده، از ۱۹ شهریور ۱۴۰۴ وارد مرحله چهارم می‌شود. با این حال، ابهام در منابع مالی این طرح، از جمله وابستگی به صندوق توسعه ملی یا عوارض واردات خودرو، همچنان پرسش‌های بی‌پاسخ بسیاری را درباره پایداری و شفافیت آن مطرح کرده است.

حذف حدود سه میلیون نفر از فهرست یارانه‌بگیران به دلیل خطاهای دهک‌بندی، اعتراضات گسترده‌ای را به دنبال داشته است. کارشناسان معتقدند اصلاح سریع نواقص اطلاعاتی، به‌ویژه در زمینه هزینه‌های درمانی و تفاوت‌های منطقه‌ای، می‌تواند عدالت در توزیع یارانه‌ها را تضمین کرده و اعتماد عمومی به نظام حمایتی را تقویت کند.

وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی از آغاز مرحله چهارم طرح کالابرگ الکترونیک خبر داد. اعتبار این طرح برای دهک‌های یک تا هفت از ۱۹ شهریورماه واریز می‌شود و خانوارها تا پایان آبان‌ماه فرصت دارند ۱۱ قلم کالای اساسی را از بیش از ۲۵۰ هزار فروشگاه متصل به این طرح خریداری کنند.

اعتراض‌های مکرر رئیس مجلس به عدم اجرای کالابرگ الکترونیکی، بار دیگر فاصله بین فلسفه اولیه این طرح و مدل فعلی دولت را روشن کرد؛ هدفی که تثبیت قیمت حداقل ۱۰ قلم کالای اساسی و تضمین امنیت غذایی اقشار کم‌درآمد بود، اما امروز به پرداخت یارانه نقدی و اعتباری تبدیل شده است که کارشناسان آن را «یارانه مضاعف بدون اثر واقعی» می‌نامند. قالیباف تأکید کرده است تنها اجرای کامل فلسفه اولیه کالابرگ، توان خرید مردم را در برابر تورم حفظ می‌کند و مدل فعلی دولت، این هدف را محقق نمی‌کند.

طبق قانون بودجه ۱۴۰۴، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی از مردادماه یارانه نقدی حدود یک میلیون خانوار دهک‌های هشتم، نهم و دهم را با معیار جدید سرانه هزینه ماهانه ۱۰ میلیون تومان حذف کرد. این منابع برای حمایت از اقشار نیازمند و افزایش اعتبار کالابرگ دهک‌های پایین تخصیص می‌یابد، اما نگرانی‌هایی درباره شناسایی اشتباه خانوارهای کم‌درآمد به دلیل هزینه‌های درمانی و تحصیلی ایجاد شده است.

هادی قوامی، نایب‌رئیس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس، با انتقاد از معیار سرانه ۱۰ میلیون تومانی برای حذف یارانه‌ها، تأکید کرد که این عدد نمی‌تواند ملاک دقیقی برای شناسایی دهک‌های پردرآمد باشد. وی خواستار در نظر گرفتن مجموع دارایی‌ها و منابع درآمدی افراد شد و از حذف غیرمنصفانه یارانه برخی خانوارها ابراز تأسف کرد.

وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی اعلام کرد که مرحله چهارم کالابرگ الکترونیک روز چهارشنبه این هفته همزمان با ولادت پیامبر اکرم (ص) به حساب سرپرستان خانوارهای دهک‌های یک تا سه واریز می‌شود. این مرحله، با هدف حمایت از معیشت اقشار کم‌درآمد و تسهیل دسترسی به کالاهای اساسی اجرایی می‌شود و اعتبار هر فرد بین ۳۰۰ تا ۵۰۰ هزار تومان برای خرید ۱۱ قلم کالای ضروری در نظر گرفته شده است.

با وجود تخصیص ۲۷ هزار میلیارد تومان برای اجرای مرحله چهارم کالابرگ الکترونیک، ابهام درباره منبع تأمین این اعتبار همچنان پابرجاست؛ چراکه برخلاف تصریح قانون بودجه، منابع این طرح نه از محل حذف دهک‌های بالای یارانه‌بگیر و نه از سهم مالیات بر ارزش‌افزوده، بلکه از جابجایی‌های درون‌بودجه‌ای و منابع هدفمندی تأمین شده است.

طبق اعلام سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها مبلغ کالابرگ الکترونیک در نظر گرفته شده برای خانوارهای واقع در دهک های اول تا سوم، به ازای هر نفر ۵۰۰ هزار تومان است.

کالابرگ الکترونیکی در ایستگاه چهارم: وعده‌های دولتی و ابهامات مردمی؛ آیا “سبد معیشت” واقعاً به دست نیازمندان می‌رسد؟

در راستای حمایت از معیشت خانوارهای ایرانی، سیدحمید پورمحمدی، رئیس سازمان برنامه و بودجه، از تأمین منابع مالی طرح کالابرگ الکترونیکی برای هفت دهک درآمدی خبر داد. این طرح که با هدف کاهش فشار اقتصادی بر اقشار کم‌درآمد طراحی شده، از امروز با واریز منابع به وزارت رفاه وارد مرحله جدیدی می‌شود.

با تأمین منابع مالی طرح کالابرگ، پرداخت یارانه به ۷ دهک درآمدی از امروز کلید خورد. رئیس سازمان برنامه و بودجه اعلام کرد که منابع لازم به وزارت رفاه منتقل شده و از فردا، خانوارهای مشمول می‌توانند از این طرح بهره‌مند شوند.

سه ماه اخیر تورم، چهره‌ای بی‌رحم از اقتصاد ایران را به نمایش گذاشت؛ سفره‌های کوچک‌تر، قیمت‌های سر به فلک‌کشیده و هشدار کارشناسان درباره آینده‌ای بحرانی که بدون بازنگری در سیاست‌های داخلی و بین‌المللی مهارشدنی نیست.