معاون توسعه مدیریت و منابع صندوق بازنشستگی کشوری از پرداخت کامل و به‌موقع کسورات حقوق بازنشستگان در اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۴ خبر داد. این کسورات شامل حق بیمه پایه درمان، اقساط بانکی و تعاونی‌ها بوده و هیچ‌گونه بدهی معوقی در این زمینه باقی نمانده است.

در حالی که پرداخت حقوق بازنشستگان کشوری و لشکری طبق روال همیشگی در پایان خرداد انجام می‌شود، مستمری‌بگیران تأمین اجتماعی همچنان با ابهام در زمان واریز مواجه‌اند؛ اما خبر خوب این‌که معوقات فروردین‌ماه نیز قرار است هم‌زمان با حقوق خرداد پرداخت شود.

رئیس‌جمهور در اظهاراتی جنجالی دستور داد حقوق کارکنان دولت بر اساس عملکردشان پرداخت شود. این طرح که به‌صورت آزمایشی در سه دستگاه اجرایی آغاز شده، نوید تحولی بزرگ در نظام پرداخت‌های دولتی می‌دهد. آیا این تغییر می‌تواند عدالت را به سیستم اداری کشور بازگرداند یا چالش‌های جدیدی ایجاد خواهد کرد؟

ئیس سازمان اداری و استخدامی کشور از اجرای آزمایشی طرح پرداخت حقوق مبتنی بر عملکرد در سه دستگاه اجرایی خبر داد و اعلام کرد که تحقق رشد ۸ درصدی اقتصاد کشور در برنامه هفتم توسعه، نیازمند تمرکز جدی بر بهره‌وری و اصلاح نظام اداری است. در همین راستا، نشست‌های تخصصی، تدوین برنامه جامع بهره‌وری و شکل‌گیری کارگروه‌های تصمیم‌گیر در دستور کار قرار گرفته است.

علا رفیع‌زاده، رئیس سازمان اداری و استخدامی کشور، از دستور رئیس‌جمهور برای اجرای طرح پرداخت حقوق مبتنی بر عملکرد خبر داد. این طرح، که در راستای تحقق رشد ۸ درصدی اقتصاد از طریق بهره‌وری طراحی شده، با اجرای آزمایشی در سه دستگاه آغاز شده و به‌زودی گسترش خواهد یافت.

بازنشستگان حداقل‌بگیر تأمین اجتماعی با راه‌اندازی یک کارزار رسمی، از رئیس‌جمهور، رئیس مجلس، وزیر کار و دیگر مسئولان ارشد کشور خواستار پرداخت کمک‌معیشت ماهانه شدند. آن‌ها تأکید دارند که با وجود اجرای متناسب‌سازی، همچنان از افزایش حقوق بی‌نصیب مانده‌اند و زندگی‌شان زیر بار تورم کمر خم کرده است.

پرداخت حقوق کارکنان دولت از این پس در اول هر ماه! مهدی بنانی، مدیرکل خزانه‌داری، از اجرای موفق بخشنامه جدید قانون بودجه ۱۴۰۴ خبر داد که با هدف اطمینان از پرداخت به‌موقع حقوق کارکنان طراحی شده و در خردادماه با موفقیت اجرا شد.

از این پس دولت موظف است حقوق کارمندان را در اول هر ماه واریز کند؛ قانونی که با بخش‌نامه جدید وزارت اقتصاد، به مرحله اجرا رسیده و تأخیر در پرداخت، پیامدهای جدی برای دستگاه‌های اجرایی خواهد داشت.

مابه‌التفاوت افزایش حقوق بازنشستگان تأمین اجتماعی که وعده پرداخت آن در اردیبهشت داده شده بود، سرانجام با یک ماه تأخیر قرار است همزمان با حقوق خرداد به حساب مشمولان واریز شود؛ آن‌هم در شرایطی که بسیاری از بازنشستگان برای این مبلغ چشم‌انتظار مانده بودند.

بازنشستگان تأمین اجتماعی در حالی چشم‌انتظار دریافت معوقات فروردین هستند که سازمان اعلام کرده این مطالبات قرار است با حقوق خردادماه به حساب‌ها واریز شود؛ پرداختی که می‌تواند بخشی از گلایه‌های بازنشستگان را در آستانه تابستان کاهش دهد.

با وجود واریز حقوق اردیبهشت‌ماه بازنشستگان تأمین اجتماعی، همچنان چشم‌انتظاری برای معوقات فروردین ادامه دارد. حالا وعده‌ای جدید از سوی سازمان تأمین اجتماعی داده شده: «پرداخت این معوقات، با حقوق خرداد انجام خواهد شد»؛ وعده‌ای که بازنشستگان امیدوارند این بار، به عمل منتهی شود.

همزمان با واریز حقوق اردیبهشت‌ماه، نخستین قسط از معوقات بازنشستگان کشوری به حسابشان واریز شد. این پرداخت که بخشی از مطالبات ۸ ماهه ناشی از متناسب‌سازی حقوق و نیز افزایش حق اولاد و عائله‌مندی را دربرمی‌گیرد، گرچه برای برخی بازنشستگان تسکین موقتی است، اما هنوز تا تسویه کامل مطالبات راهی دراز باقی مانده است.

درحالی‌که سازمان تامین اجتماعی هنوز معوقات متناسب‌سازی سال‌های گذشته را تسویه نکرده، واریز حقوق و معوقات جدید بازنشستگان با تأخیر، پیچیدگی و احتمال پرداخت اقساطی همراه شده است؛ روندی که به نگرانی‌های جدی معیشتی دامن زده است.

جمعی از بازنشستگان علوم پزشکی کردستان که اسفند ۱۴۰۲ بازنشسته شده‌اند، می‌گویند با گذشت ماه‌ها هنوز پاداش پایان خدمت خود را دریافت نکرده‌اند. آن‌ها از بلاتکلیفی، بی‌پاسخ‌ماندن مطالبات و بی‌مسئولیتی نهادهای مسئول گلایه دارند و می‌پرسند: «آیا خرج کردن حق‌ ما یک تصمیم مدیریتی بوده است؟»

روند پرداخت حقوق اردیبهشت بازنشستگان کشوری و لشکری از صبح روز ۳۰ اردیبهشت آغاز شده، اما هنوز بسیاری از بازنشستگان در انتظار دریافت حقوق یا معوقات خود هستند. این در حالی‌ است که صندوق بازنشستگی کشوری وعده داده، معوقات مزدی نیز طی سه قسط و به‌صورت جداگانه پرداخت خواهد شد.

در حالی‌ که تنها چند ساعت به پایان اردیبهشت‌ماه باقی مانده، حقوق معلمان همچنان پرداخت نشده است. بنابر اعلام برخی منابع، فرآیند واریز حقوق فرهنگیان رسمی، حق‌التدریس و دانشجومعلمان، از عصر روز چهارشنبه ۳۱ اردیبهشت ۱۴۰۴ آغاز خواهد شد.

با هدف شفافیت و انضباط مالی، خزانه‌دار کل کشور دستور داد پرداخت حقوق کارکنان دولت به‌صورت متمرکز، مستقیم و در قالب یک فیش حقوقی انجام شود؛ اقدامی که می‌تواند جلوی تأخیرها و چنددستگی‌های مرسوم را بگیرد.

پرداخت حقوق اردیبهشت بازنشستگان کارگری با اعمال مرحله دوم متناسب‌سازی و افزایش چشمگیر آیتم‌های معیشتی آغاز شد. بن معیشت، حق عائله‌مندی و حق اولاد با رشد محسوس در احکام جدید منظور شده‌اند.

پس از روزها بلاتکلیفی و تأخیر، حقوق اردیبهشت‌ماه بازنشستگان تأمین اجتماعی بالاخره به حساب‌ها واریز شد؛ اما این پایان ماجرا نبود. نه‌تنها حقوق‌ها همچنان با احکام سال گذشته پرداخت شده‌اند، بلکه افزایش مستمری و متناسب‌سازی نیز به‌صورت مرحله‌ای و پراکنده در حال پرداخت است؛ مسئله‌ای که صدای اعتراض بازنشستگان را درآورده و بار دیگر عملکرد سازمان تأمین اجتماعی را زیر سؤال برده است.

در حالی که بازنشستگان سازمان تأمین اجتماعی چشم‌انتظار اجرای وعده افزایش حقوق و دور دوم متناسب‌سازی در سال ۱۴۰۴ بودند، حقوق اردیبهشت‌ماه آن‌ها بدون هیچ‌گونه افزایشی و مطابق با احکام سال گذشته به حساب‌ها واریز شد؛ اتفاقی که نه تنها موجی از نارضایتی را در میان مستمری‌بگیران به‌راه انداخت، بلکه بار دیگر مسأله بی‌نظمی در سیاست‌گذاری‌های رفاهی و اطلاع‌رسانی ناقص دستگاه‌های اجرایی را برجسته کرد. انتشار موقت فیش‌های جدید، حذف سریع آن‌ها از سامانه، و نبود شفافیت درباره زمان دقیق پرداخت مابه‌التفاوت‌ها، خشم بسیاری از بازنشستگان را به همراه داشت و سازمان تأمین اجتماعی را وادار به صدور اطلاعیه‌ای برای توجیه و وعده‌پردازی کرد. این در حالی است که معیشت بازنشستگان، بیش از هر زمان دیگری، به اجرای دقیق و به‌موقع سیاست‌های حمایتی وابسته است و هرگونه تأخیر یا ابهام در پرداخت‌ها می‌تواند پیامدهای اجتماعی و اعتراضی گسترده‌ای در پی داشته باشد.