آقای رئیس جمهوری دایره جرم وسیع است

ناصر بزرگمهر / مدیرمسئول

چندی پیش یادداشتی خواندنی از آقای سعید معدنی را در همین روزنامه خودمان چاپ کردیم که عنوان آن «همه ما مجرم هستیم» بود. در آن یادداشت آقای معدنی توضیح داده بود که دولت کانادا ماریجوانا یا همان ماده مخدر گل را که مصرف آن در میان جوانان به‌شدت باب شده، آزاد اعلام کرد و دیگر تولید، حمل، خرید، فروش و مصرف آن در کانادا جرم نیست.

بخش اعظم جوانان کانادایی ماریجوانا را مانند سیگار مصرف می‌کردند و به‌دلیل جرم بودن این ماده در عمل مجرم بودند و ازسوی دیگر بودجه فراوانی برای کنترل و دستگیری و نگهداری مجرمان هزینه می‌شد و بخش زیادی از فعالیت پلیس و زندان و دادگاه صرف آن و از سایر جرم‌های مهم غفلت می‌شد. دولت کانادا با این تصمیم تلاش کرد دایره جرم را محدود کند تا هزینه‌های بیهوده صرف آن نشود و ازسوی دیگر جوانان کشورش مجرم تلقی نشوند، زیرا در دولت‌های مدرن کاهش موارد جرم و مجرمان یک اصل است و منطقی اندیشیدن باعث آرامش و آسایش جامعه می‌شود و احترام افراد افزایش می‌یابد.

آقای رئیس‌جمهوری دایره جرم در ایران وسیع است و صدها رفتار در ایران جرم تلقی می‌شود که در خارج از ایران جرم نیست. رئیس انجمن مددکاری کشور گفته در قوانین ایران ۲هزار عنوان مجرمانه وجود دارد، در حالی که میانگین عناوین مجرمانه در دنیا کمتر از ۱۰۰ عنوان است؛ دقت فرمودید ۱۰۰ عنوان در مقابل ۲هزار عنوان! به‌عبارتی آحاد مردم ما به‌نوعی چه بخواهند و چه نخواهند مرتکب اعمال مجرمانه می‌شوند. این گفته رئیس انجمن مددکاری بسیار ترسناک و سهمگین است و به‌عبارتی همه ما مشمول دایره جرم می‌شویم. یکی از این جرم‌ها استفاده از ماهواره است و خانواده‌های ایرانی که دستگاه گیرنده ماهواره دارند و برنامه‌های ماهواره‌ای می‌بینند مجرمند. یا همه مردم که از فیلترشکن استفاده می‌کنند و همه هیات دولت که در توییتر هستند در عمل مجرم هستند. این دایره وسیع جرم‌انگاری، نه برای دولت خوب است، نه برای ملت و مردم را نسبت به اهمیت قانون و قانون‌گذار و مجری قانون بی‌تفاوت می‌کند و جامعه را به‌سوی جرم پیش می‌برد. کسی که رفتار مجرمانه مثل همین استفاده از ماهواره و فیلترشکن را انجام می‌دهد شکست حرمت سایر قوانین همسطح آن برایش عادی و بهنجار تلقی می‌شود؛ بنابراین میزان و گستره رفتار مجرمانه افزایش می‌یابد. این خوب نیست. هنر حکومت آن است که دایره جرم را در جامعه کاهش دهد؛ نه آنکه هر روز محدوده جرم را گسترش دهد و بر تعداد مجرمان جامعه‌اش بیفزاید. اگر سر کوچه‌ای تابلو ورود ممنوع گذاشته‌اید اما کسی توجه نمی‌کند خوب تابلو را بردارید تا حرمت قانون حفظ شود و قانونمندی احترام یابد. درحال‌حاضر شهرها در تصرف موتورسیکلت‌های بی‌توجه به قانون هستند. مسئولان و قانون‌گذاران جامعه باید چاره‌ای بیندیشند؛ وگرنه آحاد جامعه خود را مجرم دانسته و احساس گناه و غریبگی نسبت به حکومت و پیرامون خود خواهند کرد. بیاییم دایره جرم را که در جامعه ما بسیار گسترده شده و هر ایرانی در آن جای می‌گیرد محدود کنیم تا قانون‌گذار و مجریان قانون، توان و انرژی‌شان را بر موارد جدی قانون‌شکنی و فسادهای اساسی متمرکز کنند. با گسترش دایره جرم، ارزش قانون رو به کاستی می‌رود و مجری قانون هم بی‌اعتبار می‌شود. رفتارهای اخیر که در سطح شهر شاهد هستیم نشانگر همین افول ارزش قانون و قانون‌گذار و مجری قانون است.

آقای رئیس‌جمهوری درحال‌حاضر به همه رفتارهای مردم از موی سر تا ناخن پا کار داریم و از طرف دیگر صرسانه ملی تصاویری را نشان می‌دهد که همان شکل و تصویر در جامعه مورد سرزنش قرار می‌گیرد و منکر انگاشته می‌شود. تصمیم‌های دولتی‌ها باعث می‌شود هر روز اعمال مجرمانه و حتی رفتارهای عادی تبدیل به جرم و از آن بدتر قاچاق شود.

آقای رئیس‌جمهوری بسیاری از قوانین و رفتارهای دوگانه باعث شده مردم در سرزمین مادری، قاچاقچی تلقی شوند. وقتی تصمیم گرفته می‌شود که به‌طور مثال برنج محلی از گیلان خارج نشود، متشرع‌ترین افراد هم که ۱۰ کیلو برنج برای سوغات همراه بیاورد، قاچاقچی نامیده می‌شود. وقتی قانون کالای همراه مسافر بیش از ۴۰ سال است که در گمرک تغییر نکرده و هر مسافر باید ۸۰ دلار کالا به همراه داشته باشد و از طرف دیگر ارزش دو تا شکلات و یک عطر از ۸۰ دلار بیشتر است، تمامی مسافران ورودی به کشور قاچاقچی به شمار می‌آیند. جان بر کفان کرد که در پیچ‌وخم باریکه‌های کوهستان، کمر خم می‌کنند و یخچال و لوازم خانگی را بر دوش برای امرار معاش وارد می‌کنند، قاچاقچی می‌شوند. خلبان و مهماندار و وزیر و وکیل و همراهان حضرتعالی که در سفرهای دولتی و ماموریت‌های اداری از فری‌شاپ چهار تا سوغات می‌خرند و از وی‌آی‌پی وارد می‌شوند، قاچاقچی هستند. وقتی نتیجه همه سیاست‌ها و برنامه‌ریزی‌های دانشمندان وزارت نفت، در مبارزه با نرخ بنزین به کارت سهمیه‌بندی ختم می‌شود، همه مردم قاچاقچی هستند. وقتی دارو برای بیماران بستری در بیمارستان‌ها پیدا نمی‌شود، همه کسانی که پا به ناصرخسرو می‌گذارند، قاچاقچی می‌شوند. وقتی کاغذ با سیاست‌های غلط وزارت ارشاد دولت شما برای چاپ کتاب و روزنامه و دفتر مشق نایاب می‌شود، همه نویسندگان و روزنامه‌نگاران و ناشران قاچاقچی می‌شوند. وقتی شیر برای کودکان با سیاست وزارت متکبر بهداشت پیدا نمی‌شود، همه کودکان و شیرخوارگان و مادران، قاچاقچی می‌شوند. وقتی تکلیف واردات و صادرات ازسوی سرمایه‌داران اتاق‌های در بسته تعیین می‌شود و رانت آن را چند نفر می‌برند، همه قاچاقچی می‌شوند.

آقای رئیس‌جمهوری قانون خوب را کسی می‌نویسد که به منافع ملی فکر کند. قانون باید به‌طور مرتب بازنگری شود، قانون باید به‌روز باشد و خود را با شرایط مردم تطبیق دهد. دایره جرم و قاچاق را جنابعالی به‌عنوان رأس هرم اجرایی کشور می‌توانید با بازنگری در قوانین واردات و صادرات و یک گمرک خلاق و توانمند و بادانش حتی در این شرایط سخت تحریم‌ کم کنید.